YUNANİSTAN İÇ SAVAŞI VE DIŞ GÜÇLERİN ROLÜ

Yunanistanın 1936 yılından 1941 yılına kadar İoannis Metaksas önderliğinde dikta rejimiyle yönetilmesi iç politika bağlamında Yunanistandaki sol kesimin yavaş yavaş örgütlenmesini tetiklerken, dış politikada Yunanistanın kendine müttefik arayışlarında bir güvensizlik oluşturmuştur. 1940 yılı başlangıç olmak üzere sırasıyla İtalya, Almanya ve Bulgaristan tarafından işgal edilen bu Balkan ülkesi, 1940-1945 yılları arasında yalnızca işgalcilerle mücadele etmekle kalmamış, iç dinamiklerdeki değişimle bir sağ-sol mücadelesi olan iç savaşla da uğraşmak durumunda kalmıştır. Yaşanan iç savaş yıllarında sağ kesim, kendi çıkarlarını korumak isteyen İngiltere ve ABDden büyük destek alırken, sol kesim Sovyetler ve Sovyet destekli ülkelerden beklediği desteği alamamıştır. Savaş; ardı ardına yaşanan yenilgiler, açlık ve moral eksikliği nedeniyle sayıları azalan komünistlerin yenilgisiyle sonuçlanmıştır. Türkiyede Yunanistan'a dair yapılan çalışmalara bakıldığında, genel olarak Türkçe kaynaklar ışığında eserler verildiği görülmektedir. Araştırmanın konusu Yunan iç savaşı olduğundan Yunanistana dair tarihi bir olayı Yunanlıların bakış açısıyla değerlendirmek amacıyla Yunanca kaynaklar ve iç savaşına dair anılar kullanılarak araştırma tamamlanmıştır. Bu çerçevede yapılan araştırmada, Yunan iç politikasında yaşanan bir olayın siyasi tarihe nasıl yansıdığı ve Yunan halkının bu gelişmelere nasıl baktığı aktarılmaya çalışılmıştır.

Greek Civil War And The Role Of External Powers

Greece s having been governed by the dictatorial regime under the leadership of Ioannis Metaksas from 1936 to 1941 stimulated the left to be organized slowly in Greece within the context of domestic policy, while also raised doubts in Greece s seeking ally for its foreign policy. Starting from 1940, this Balkan country occupied respectively by Italy, Germany and Bulgaria, not only fought with occupiers but also it had to struggle with civil war, which became a left-right battle with the changes in inertial dynamics. During the years of civil war, right was backed largely by England and the USA who wanted to maintain their interests, on the other hand left could not get the support it expected from the Soviets and Soviet-assisted countries. The war resulted in the defeat of communists who were disembarking due to successive defeats, poverty and lack of motivation. When we look at the studies done in Turkey regarding Greece, it is seen that they are generally composed in consideration of Turkish resources. As the subject of this research is Greek civil war, in order to evaluate an event regarding Greece from the perspective of the Greek, this research is completed by using Greek resources and memories about the civil war. Within this scope, in this research the aim is to express how an event which was experienced in the Greek domestic policy was reflected to political history and how the Greek population perceived those developments.

___

  • Apostolopoulos, Vasilis, Epi Ksirou Akmis- Enas Kommenos Antartis tou DSE sta Bouna tis Roumelis, Vibliorama, Athina, 2008.
  • Arı, Kemal, Büyük Mübadele Türkiye’ye Zorunlu Göç (1923-1925), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 1995.
  • Armaoğlu, Fahir, 20.yy. Siyasi Tarihi (1914-1995), Alkım Yayınevi, İstanbul, 2010.
  • Ataöv, Türkkaya, İkinci Dünya Savaşı, Birey ve Toplum Yayınları, Ankara, 1985.
  • Babiniotis, Georgios, Leksiko tis Neas Ellinkis Glossas, 3.B., Kentro Leksilogias E.P.E., Athina, 2008.
  • Bada, Konstantina, “O Emfilios Polemos os Viomeni Embeiria kai Mnimi ton Yinaikon”, Mnimes kai Lithi Tou Ellinikou Emfiliou Polemou, (Editör: Riki Van Boushoten, Tasoula Vervenioti, Eftuhia Voutira, Vasilis Dalkavoukis, Konstantina Bada), Ekdoseis Epikentro, Thessaloniki, 2008.
  • Belli, Mihri, Gerilla Anıları Yunan İç Savaşından (Rigas’ın Dediği), Belge Yayınları, İstanbul, 1998.
  • Boushoten, Riki Van, “Mnimes, Tavmata Kai Meta-Mnimi: To Paidomazoma kai İ Epeksergasia Pou Parelthontos”, Mnimes kai Lithi Tou Ellinikou Emfiliou Polemou, (Ed. Riki Van Boushoten, Tasoula Vervenioti, Eftihia Voutira, Vasilis Dalkavoukis, Konstantina Bada), Ekdoseis Epikentro, Thessaloniki, 2008.
  • Close, David. H., The Origins of the Greek Civil War, Longman Group Limited, London, 1995.
  • Clogg, Richard, Modern Yunanistan Tarihi, Çeviren: Dilek Şendil, İletişim Yayınları, İstanbul, 1997.
  • Demirözü, Damla, Savaştan Barışa Giden Yol Atatürk-Venizelos Dönemi-Yunanistan İlişkileri, İletişim Yayınları, İstanbul, 2007.
  • Erhan, Çağrı, “ABD’nin Ulusal Güvenlik Anlayışı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 56, Sayı 4.
  • Ertan, Temuçin Faik, (Editör), Başlangıçtan Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2011.
  • Eudes, Dominique, Kapetanios Yunan İç Savaşı, Çeviren: Yavuz Alogan, Belge Yayınları, İstanbul, 1985.
  • Fleischer, Hagen, Stemma kai Svastika 1: I Ellada tis Katohis kai tis Antistasis 1941-1944, Papazisi Yayınları, Atina, 1995.
  • Fourtouni, Eleni, Yunan İç Savaşında Direnen Kadınlar, Çeviren: Alev Ertürk, Koral Yayınları, İstanbul, 1990.
  • Gilbert, Martin, Churchill, Çeviren: Süha Sertabiboğlu, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2011.
  • Gkritzonas, Kostas, Ta Paidia Tou Emfiliou Polemou - Prosopiki Martiria, Filistor, Athina, 1998.
  • Göktürk, Fuat, Komşuda İç Savaş Yunanistan’da Yurtsever Direnişin Öyküsü, Yazılama Yayınevi, İstanbul, 2008.
  • Gönlübol, Mehmet- Ülman, Haluk, “İkinci Dünya Savaşından Sonra Türk Dış Politikası 1945-1965”, Olaylarla Türk Dış Politikası (1919-1995), Siyasal Kitabevi, Ankara, 1996.
  • Gürel, Şükrü, Tarihsel Boyutları İçinde Türk-Yunan İlişkileri (1821-1993), Ümit Yayıncılık, Ankara 1993.
  • Iatrides, O.John, Rizopoulos, X.Nicholas, “The International Dimenison of the Greek Civil War”, World Policy Journal, Spring 2000.
  • Jacobsen, Hans-Adolf, 1935-1945 Kronoloji ve Belgelerle İkinci Dünya Savaşı, Çeviren: Em. Kur. Alb. İbrahim Ulus, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1989.
  • Jelavich, Barbara, Balkan Tarihi 20.Yüzyıl, Küre Yayınları, İstanbul, 2006. İkinci Dünya Savaşı, Harp Akademileri Komutanlığı Yayınları, İstanbul, 1998.
  • Karkanis, K.Nikos, İtan o Dekemvris Anapofengktos? İstoriki Analisi Tou Dekemvri tou 1944, Ekdoseis Kastanioti, Atina, 1999.
  • Kirkos, Leonidas, Dekemvris tou “44 “Mitso, Oi Englezoi Tha Htipisoun”, (Editör: Stelios Kouloglou), Martiries yia ton Emfilio kai tin Elliniki Aristera, Athina, 2010.
  • Konstantinidis, Konstantinos Evst., Statis Theodorou Konstantinidis Hasilas ‘Evas Allitikos Kapetanios, Ekdotikos Adelfon Kiriakidi, Athina, 2010.
  • Lazaridis, Takis, Eftihos İttithikame Sintrofi, Ekdoseis Pelasgos Athina, 2008.
  • Lazarou, Foni, “İ Xeirafetisi ton Yinaikon stin Avtistasi”, (Editör: Stelios Kouloglou), Martiries yia ton Emfilio kai tin Elliniki Aristera, Athina, 2010.
  • Marantzidis, Nikos, Dimokratikos Stratos Elladas (DSE) 1946-1949–Themata İstroias 2, Ekdosis Aleksandreia, Atina, 2010.
  • Nachmani, Amikam, “Civil War and Foreign Intervention in Greece:1946-49”, Journal of Contemporary History, Vol.25, No.4, Oct.1990.
  • Oran, Baskın (Editör), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt 1, İletişim Yayınları, İstanbul, 2005.
  • Örnek, Cangül Soğuk Savaş Düşünce Hayatı Antikomünizm ve Amerikan Etkisi, Can Yayınları, İstanbul, 2015.
  • Öymen, Altan, Değişim Yılları, Doğan Kitap, İstanbul, 2010.
  • Papandreou, G. Andreas, Namlunun Ucundaki Demokrasi, Çeviren: Semih Koray- Mehmet Emin Yıldırım, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1988.
  • Roberts, J.M., Yirminci Yüzyıl Tarihi, Dost Kitapevi, Ankara, 2003.
  • Sakkas, Yannis, D., H Eamiki Antistasi 1941-1944-Mia Kritiki Prosengisi, Ekdosis Papazisi, Athina, 1998.
  • Sander, Oral, “Türk-Amerikan İlişkileri”, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No:427, 1979.
  • Stavrianos, L.S., “The Greek National Liberation Front EAM: A Study in Resistance Organization and Administration”, The Journal of Modern History, Vol.24, No:1, Mar. 1952.
  • Soysal, İsmail, Türkiye’nin Uluslararası Siyasal Bağıtları (1945-1990), II. Cilt, Kesim A (Çok Taraflı Bağıtlar), Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2000.
  • Svoronos, Nikos, Çağdaş Hellen Tarihine Bakış, Belge Yayınları, İstanbul,1988.
  • Tenta-Latifi, Katina, “Pos Mas Esproksan ston Emfilio Polemo”, (Editör: Stelios Kouloglou), Martiries yia ton Emfilio kai tin Elliniki Aristera, Athina, 2010.
  • Tağmat, Çağla Derya, Yunanistan’da Büyük Açlık ve Türk Yardımları (1941-1943), (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara, 2010.
  • Truman, Harry S., Memoirs by Harry S.Truman, Years of Trial and Hope, Volume Two, Double&Company Inc., Newyork, 1956.
  • Uçarol, Rıfat, Siyasi Tarih 1789-2010, DER Yayınları, İstanbul, 2008.
  • Vournas, Tasos, İstoria tis Neoteris kai Singxronis Elladas O Emfilios, Ekdosi Pataki, Atina, 2009.
  • SÜRELİ YAYINLAR Ulus İNTERNET SİTELERİ www.kke.gr, Sta Hronia Apo Tin idrisi EAM. www.kke.gr, Vathia Alitheia yia ton Dimokratiko Strato Elladas 1946-1949.