Emruhan YALÇIN

Meclis’in Kayseri’ye Nakli Tartışmaları ve Mustafa Durak (Sakarya) Bey

Mustafa Durak Bey, 1876 yılında Erzurum’da doğmuş, “93 Harbi”nin elem ve sıkıntılarını, II. Meşrutiyet döneminin karışıklık ve siyasi çalkantılarını görmüştür. İttihat ve Terakki yanlısı faaliyetlere katıldığından cezalandırılmış, İkinci Meşrutiyetin ilânı ile cemiyetteki fedakârane çalışmalarından dolayı Erzurum Polis Müdürlüğüne getirilmiştir. Daha sonra Bitlis, Ankara, Adana’da Polis Müdürlüğü ve Cumhuriyet Dönemi ilk Emniyet-i Umum Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Mustafa Kemal Paşa’nın 19 Mart 1920 genelgesi ile vatan için hizmete davet edildiği safta yerini almış ve Erzurum Mebusu olarak Birinci Dönem TBMM’ne girmiştir. Meclis’in II. Dönemi için adaylığını koymamış ve iki dönem Erzurum Belediye Başkanlığı yapmıştır. Atatürk’ün daveti üzerine Beşinci Dönem Gümüşhane Saylavı (Milletvekili) olarak tekrar Meclis’teki görevine başlamıştır. 1942 yılında Bursa’da vefat ederek Bursa Emir Sultan’a defnedilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Mustafa Durak Bey, I. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi, Mebus, Erzurum, Polis, İttihat ve Terakki, Kayseri

Meclis’in Kayseri’ye nakli tartışmaları ve Mustafa Durak Sakarya Bey

Keywords:

-,

PDF

___

Atatürk, Mustafa Kemal; Nutuk I (1919–1920), Türk Devrim Tarihi Enstitüsü, Millî Eßitim Basımevi, ðstanbul, 1950.
Aßaoßlu, Samet; Kuvay-ı Milliye Ruhu, Aßaoßlu Yayınevi, Ankara, 1964.
Çaycı, Abdurrahman; Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Atatürk Arağtırma Merkezi, Ankara, 2002.
Emniyet Genel Müdürlüßü Arğivi, Dosya Numarası:3978/128.
Goloßlu, Mahmut; Cumhuriyete Doßru, Millî Mücadele Tarihi, Dördüncü Kitap, Goloßlu Yayınları, Ankara, 1971.
Hacettepe Üniversitesi Atatürk ðlkeleri ve ðnkılâp Tarihi Enstitüsü Ößretim Üyeleri, Ed. Derviğ Kılınçkaya, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, 8. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2006, s.209.
Karabekir, Kâzım;ðstiklâl Harbimiz, Türkiye Yayınevi, ðstanbul, 1988.
Kürkçüoßlu, Erol; “Mustafa Durak, Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Erzurum Milletvekili”, Atatürk Üniversitesi Atatürk ðlkeleri ve ðnkılâp Tarihî Enstitüsü Dergisi, Erzurum, 1/4 (Mart 1990).
Nusret, Mehmet; Tarihçe-i Erzurum Yahud Hemğehrilere Armaßan, ðstanbul, 1922.
Özakman, Turgut; Ğu Çılgın Türkler, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2005.
“Tarihî ðki Oturum”, Millî Egemenlik, Yıl:1, Sayı 1, 23 Nisan 1985.
Türkðstiklâl Harbi, II/IV (Batı Cephesi), Kütahya, Eskiğehir Muharebeleri (15 Mayıs–25 Temmuz 1921), Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Bağkanlıßı Yayınları, Genelkurmay Basım Evi, Ankara, 1996.
Turan, Ğerafettin; Türk Devrim Tarihi, 2. Kitap, Ulusal Direniğten Türkiye Cumhuriyeti’ne, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1998.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Arğivi (Dosya Nu:162).
Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi, Devre: I, C.1–29, ðkinci Baskı, TBMM Matbaası, Ankara, 1940–1960.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları, Devre: I, C.I-IV, ðkinci Baskı, Türkiye ðğ Bankası Kültür Yayınları, Sanem Matbaası, Ankara, 1985.
Yalçın, Emruhan; Millî Mücadele’ye Sadakat ve Mustafa Durak Sakarya, Biz Bize Yayınları, Ankara, 2008.
Yalçın, Emruhan; Son Haçlı Kalesi: Heybeliada, Elips Kitap, Ankara, 2009.