Meclis'in Kayseri'ye nakli tartışmaları ve Mustafa Durak (Sakarya) bey

Mustafa Durak Bey, 1876 yılında Erzurum 'da doğmuş, "93 Harbi "nin elem ve sıkıntılarını, II. Meşrutiyet döneminin karışıklık ve siyasi çalkantılarını görmüştür, ittihat ve Terakki yanlısı faaliyetlere katıldığından cezalandırılmış, İkinci Meşrutiyetin ilânı ile cemiyetteki fedakârane çalışmalarından dolayı Erzurum Polis Müdürlüğüne getirilmiştir. Daha sonra Bitlis, Ankara, Adana 'da Polis Müdürlüğü ve Cumhuriyet Dönemi ilk Emniyet-i Umum Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. Mustafa Kemal Paşa'nın 19 Mart 1920 genelgesi ile vatan için hizmete davet edildiği safta yerini almış ve Erzurum Mebusu olarak Birinci Dönem TBMM'ne girmiştir. Meclis'in II. Dönemi için adaylığını koymamış ve iki dönem Erzurum Belediye Başkanlığı yapmıştır. Atatürk'ün daveti üzerine Beşinci Dönem Gümüşhane Saylavı (Milletvekili) olarak tekrar Meclis'teki görevine başlamıştır. 1942 yılında Bursa 'da vefat ederek Bursa Emir Sultan 'a defiıedilmiştir.

The discussions about the transfering of the assembly to Kayseri and Mustafa Durak (Sakarya)

Mustafa Durak Bey was burn in Erzurum in the year 1876, he had seen the turbulence and grief of the '93 War" and the throes of political and constitutional mess of the Second Monarchial Constitution period. He was punished because of joining the pro-activities of the Union and Progress, with the declaration of the Second Monarchial Constution, his generous contributions to the society was rewarded by his appointment to the Chief Deputy of Erzurum Police Department. Later on, he was appointed as the Chief of Bitlis, Ankara, Adana Police Departments and became the first Police Department General Chief Deputy of the Republican Era. Mustafa Kemal Pasha's 19 March 1920 declaration he was repositioned on the front he was ordered to and became the Representative of Erzurum at the First Term Grand National Turkish Assembly. He did not wish to run for the Second Term and performed as the Mayor of Erzurum for the two consecutive terms. With the order-proposal of Atatürk, he re-appointed to the Parliament as the Representative of Gümüşhane at the Fifth Term. He was deceased in 1942 in Bursa and buried in Bursa Emir Sultan.

___

  • Atatürk, Mustafa Kemal; Nutuk I (1919-1920), Türk Devrim Tarihi Enstitüsü Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1950.
  • Ağaoğlu, Samet; Kuvay-ı Milliye Ruhu, Ağaoğlu Yayınevi, Ankara, 1964.
  • Çaycı, Abdurrahman; Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Atatürk Araştırma Merkezi Ankara, 2002.
  • Emniyet Genel Müdürlüğü Arşivi, Dosya Numarası:3978/128.
  • Goloğlu, Mahmut; Cumhuriyete Doğru, Millî Mücadele Tarihi, Dördüncü Kitap, Goloğlu Yayınları, Ankara, 1971.
  • Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Öğretim Üyeleri, Ed. Derviş Kılınçkaya, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, 8. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2006, s.209.
  • Karabekir, Kâzım; İstiklâl Harbimiz, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1988.
  • Kürkçüoğlu, Erol; "Mustafa Durak, Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Erzurum Milletvekili", Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve inkılâp Tarihî Enstitüsü Dergisi, Erzurum, 1/4 (Mart 1990).
  • Nusret, Mehmet; Tarihçe-i Erzurum Yahud Hemşehrilere Armağan, İstanbul, 1922.
  • Özakman, Turgut; Şu Çılgın Türkler, Bilgi Yayınevi, Ankara, 2005.
  • "Tarihî İki Oturum", Millî Egemenlik, Yıl:l, Sayı 1, 23 Nisan 1985.
  • Türk İstiklâl Harbi, II/IV (Batı Cephesi), Kütahya, Eskişehir Muharebeleri (15 Mayıs-25 Temmuz 1921), Genelkurmay Askerî Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Genelkurmay Basım Evi, Ankara, 1996.
  • Turan, Şerafettin; Türk Devrim Tarihi, 2. Kitap, Ulusal Direnişten Türkiye Cumhuriyeti'ne, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1998.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Arşivi (Dosya Nu: 162).
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi, Devre: I, C. 1-29, İkinci Baskı, TBMM Matbaası, Ankara, 1940-1960.
  • Türkiye Büyük Millet Meclisi Gizli Celse Zabıtları, Devre: I, C.I-IV, İkinci Baskı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Sanem Matbaası, Ankara, 1985.
  • Yalçın, Emruhan; Millî Mücadele 'ye Sadakat ve Mustafa Durak Sakarya, Biz Bize Yayınları, Ankara, 2008.
  • Yalçın, Emruhan; Son Haçlı Kalesi: Heybeliada, Elips Kitap, Ankara, 2009.