Balkan savaşları döneminde Yunan basınında kolera vakaları

Savaş koşulları hastalıklar için uygun zemin hazırlamaktadırlar. BalkanSavaşları döneminde de taraf devletlerin orduları ve halkı çeşitli salgınlarlamücadele etmişlerdir ki, bunlardan en önemlisi kolera salgını olmuştur. Şüphesizkolera savaşın seyrini etkileyecek kadar büyük bir tehlikedir ve halklara belki dedüşman askerinden de fazla korku salmıştır. Biz makalemizde Balkan Savaşlarıdöneminde Yunan basınında yer almış olan kolerayla ilgili yazıları değerlendirmeyeçalıştık ve Atina gazeteleri olan Embros ile Skripi, ayrıca Selanik gazetesi olanMakedoniayı taradık. Birinci Balkan Savaşı döneminde Yunan basınında Yunan Ordusunun çektiğisıkıntılara dair pek bir haber yer almamış, ancak Osmanlı Ordusunun özellikleÇatalca-Hadımköy bölgesinde koleranın pençesinde çektiği sıkıntılar geniş yerbulmuştur. Bu dönem Yunan basını Osmanlı başkenti ve Bulgar Ordusundayaşanan vakaları da sütunlarına taşımış, belki de bu şekilde Yunan kamuoyuna Ordumuz güçlü. Zafer kazanabiliriz mesajları verilmeye çalışılmıştır. İkinci Balkan Savaşı döneminde ise Yunan basınının ilgisi, Yunanistandakolerayla mücadeleye çevrilmiştir. Bunun sebebi Bulgar esirlerin ve Yunanaskerlerin nakliyle tüm Yunanistan topraklarının kolera tehlikesiyle yüzleşmesidir.Gazetelerde kolerayla mücadelede aşının önemi, belediyelerle birlikte köy ve kentahalisinin alması gereken önlemler ele alınır olmuş, basın kamuoyununaydınlatılması konusunda önemli bir misyon üstlenmiştir.

Cholera cases at greek press during the Balkan wars

War conditions prepare an ideal condition for diseases. During the BalkanWars, the troops and people of the side countries struggled with various epidemicsthe most important of them was the cholera. No doubt cholera is such a big dangerthat can affect the course of the war. And feared the people more than the enemytroops. In this article I tried to evaluate the news related with cholera from theGreek media during the Balkan Wars and I scanned the Athens newspapers Embrosand Skrip, also the newspaper Macedonia from Thessaloniki (Sallonica).During the First Balkan War, they were no news at the Greek media relatedthe problems of the Greek Army. But, the troubles of the Ottoman Army due tocholera especially at ÇatalcaHadımköy region widely published. In this periodGreek media published the events from Ottoman Capital and Bulgarian Army. Maybe they tried to give the following message to Greek public Our Army is strong, wecan gain the war .At the Second Balkan Wars period the enthusiasm of the Greek Media returnedto fight with cholera at Greece. Because, after the transportation of the Greeksoldiers and Bulgarian captives all the Greece faced with cholera problem. Thenewspapers published articles related with importance of vaccination and measuresmust be taken at cities and towns against the cholera. Media took an importantmission to edificate the people.

___

  • Arşiv Belgeleri
  • Atina Venizelos Arşivi, 68.7.5.122 Nolu Dosya
  • Atina Venizelos Arşivi, 173.098.031 Nolu Dosya
  • Atina Venizelos Arşivi, 173.098.032 Nolu Dosya Kitaplar
  • Bıyıklıoğlu, Tevfik: Trakya’da Milli Mücadele , Cilt: 1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1955.
  • Dağlar Macar, Oya: Balkan Savaşları’nda Salgın Hastalıklar ve Sağlık Hizmetleri,
  • Libra Yayınları, İstanbul, 2009.
  • Erdem, Nilüfer: Yunan Tarihçiliğinin Gözüyle Anadolu Harekatı (1919-1923), 2. b., Derlem Yayınları, İstanbul, 2012.
  • Gencer, Ali İhsan & Özel, Sabahattin: Türk İnkılap Tarihi, 13. b., Der Yayınları, İstanbul, 2009.
  • Gonatas, Stilianos Ep.: Apomnimonevmata, Atina, 1958.
  • Hall, Richard C.: Balkan Savaşları 1912-1913, Çev: M. Tanju Akad, Homer Kitabevi ve Yayıncılık, İstanbul, 2003.
  • Paraskevopulos, Leonidas: Valkaniki Polemi 1912-1913 – Epistoles Pros Ti Sizigo Tu Kula, Ekdosis Kastanyoti, Atina, 1998. Makaleler
  • Çapa, Mesut: “Balkan Savaşları’nda Kızılay (Hilâl-i Ahmer) Cemiyeti”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 1, 1990, s. 89-115.
  • Kitromilidis, Pashalis: “Noeres Kinotites Ke İ Aparhes Tu Ethniku Zitimatos Sta Valkania”, Ethniki Taftotta Ke Ethnikismos Sti Neoteri Ellada, Ekdosis Morfotiko İdrima Ethnikis Trapezis, Atina, 1997, s. 53-131.
  • Türkmen, Zekeriya: “Balkan Savaşlarında Hilâl-i Ahmer Cemiyeti’nin Osmanlı Ordusu’na Yönelik Sağlık Hizmetleri”, Belleten, Cilt: LXVIII, Sayı: 252, Ağustos 2004, s. 487-518.
  • Unat, Ekrem Kadri: “Osmanlı İmparatorluğu’nda 1910-1913 Yıllarındaki Kolera Salgınları ve Balkanlarla İlgili Olaylar”, Yeni Tıp Araştırmaları, Lito Matbaası, İstanbul, 1995, s. 57-65.
  • Vladimiros, L. & Frangkidis, H.: “To Panelliniyon İatrikon Sinedriyon Tu 1901”, Arhiya Ellinikis İatrikis, Tomos: 19, Tevhos: 6, Noemvriyos-Dekemvriyos 2002, s. 700-707.
  • Gazeteler
  • “Afovia”, Embros, 12 Haziran (30 Mayıs) 1913.
  • “Avstira Metra Kata Tis Holeras”, Embros, 17 Haziran (4 Haziran) 1913.
  • “Dia Tin Holeran”, Embros, 26 Haziran (13 Haziran) 1913.
  • “Holera İs Ton Vulgarikon Straton”, Embros, 10 Haziran (28 Mayıs) 1913.
  • “İ Agia Sofia Nosokomiyon Holeriton”, Embros, 18 Kasım (5 Kasım) 1912.
  • “İ Holera En Smirni”, Embros, 29 Eylül (16 Eylül) 1913.
  • “İ Holera En Thessaloniki”, Embros, 7 Eylül (25 Ağustos) 1913.
  • “İ Holera İs Ton Turkikon Straton”, Embros, 17 Kasım (4 Kasım) 1912.
  • “İ Holera Mas Apili!”, Embros, 10 Temmuz (27 Haziran) 1913.
  • “i Holera Therizi Tus Vulgarus”, Embros, 18 Haziran (5 Haziran) 1913.
  • “İ Holera”, Embros, 9 Aralık (26 Kasım) 1912.
  • “Metra Kata Tis Holeras”, Embros, 21 Haziran (8 Haziran) 1913.
  • “Mia İkon Tis Konstantinupoleos”, Embros, 26 Kasım (13 Kasım) 1912.
  • “Yati”, Embros, 31 Temmuz (18 Temmuz) 1913.
  • “En Kero Holeras”, Makedonia, 12 Şubat (30 Ocak) 1913.
  • “Holera Nikimeni!”, Makedonia, 13 Şubat (31 Ocak) 1913.
  • “Metra Profilaktika Kata Tis Holeras”, Makedonia, 10 Nisan (28 Mart) 1913.
  • “Profilahtite Ti Holera!”, Makedonia, 19 Şubat (6 Şubat) 1913.
  • “Profilaktika Metra Kata Tis Holeras”, Makedonia, 10 Eylül (28 Ağustos) 1913.
  • “Ektakta Metra Dia Tin Holeran”, Skrip, 11 Temmuz (28 Haziran) 1913.
  • “Entone Diyatage Dia Tin Holeran”, Skrip, 3 Eylül (21 Ağustos) 1913.
  • “Episimi Anakinosis Peri Tis Holeras”, Skrip, 3 Aralık (20 Kasım) 1913.
  • “Holera En Veligradiyo Ke Konstantinupoli”, Skrip, 28 Eylül (15 Eylül) 1913.
  • “İ Holera Apili Tus Vulgarus”, Skrip, 17 Kasım (4 Kasım) 1912.
  • “İ Holera Eksaplunte”, Skrip, 26 Kasım (13 Kasım) 1912.
  • “İ Holera En Çatalca”, Skrip, 11 Ocak 1913 (29 Aralık) 1912.
  • “İ Holera En Konstantinupoli”, Skrip, 28 Kasım (15 Kasım) 1912.
  • “İ Holera En Konstantinupoli”, Skrip, 3 Şubat (21 Ocak) 1913.
  • “İ Holera En Konstantinupoli”, Skrip, 30 Kasım (17 Kasım) 1912.
  • “İ Holera En Saranta Ekklisies”, Skrip, 15 Nisan (2 Nisan) 1913.
  • “İ Holera En Serres Ke Drama”, Skrip, 15 Haziran (2 Haziran) 1913.
  • “İ Holera En Serres”, Skrip, 29 Haziran (16 Haziran) 1913.
  • “İ Holera İs Aggista Ke Demirhisar”, Skrip, 11 Haziran (29 Mayıs) 1913.
  • “İ Holera İs Tas Serres”, Skrip, 10 Haziran (28 Mayıs) 1913.
  • “İ Holera İs Tin Adrianupolin”, Skrip, 24 Nisan (11 Nisan) 1913.
  • “İ Holera İs Tin Makedonian”, Skrip, 25 Haziran (12 Haziran) 1913.
  • “İ Holera İs Ton Vulgarikon Straton”, Skrip, 19 Haziran (6 Haziran) 1913.
  • “İ Holera Kamni Thravsi”, Skrip, 19 Kasım (6 Kasım) 1912.
  • “İ Holera Kamni Thravsi”, Skrip, 4 Aralık (21 Kasım) 1912.
  • “İ Holera Terizi”, Skrip, 18 Kasım (5 Kasım) 1912.
  • “İ Holera Therizi Tus Vulgarus”, Skrip, 18 Haziran (5 Haziran) 1913.
  • “İ Holera”, Skrip, 10 Eylül (28 Ağustos) 1913.
  • “i Holera”, Skrip, 28 Temmuz (15 Temmuz) 1913.
  • “İ Holera”, Skrip, 7 Ağustos (25 Temmuz) 1913.
  • “İ Holera”, Skrip, 7 Eylül (25 Ağustos) 1913.
  • “Metra Dia Tin Holeran”, Skrip, 31 Ağustos (18 Ağustos) 1913.
  • “Mirolatriya”, Skrip, 6 Ağustos (25 Temmuz) 1913.
  • “O Kindinos Tis Holeras”, Skrip, 9 Temmuz (26 Haziran) 1913.
  • Web Adresleri
  • Kuseris, İyoannis: “İ İgionomiki İpiresia Tu Elliniku Stratu Ke İ Sinisfora Tis Kata Tin Diyarkiya Ton Valkanikon Polemon 1912-1913”, Çevrimiçi: http://holargosmed.gr [21.06.2013]
  • Pavlova, Venetta: “Balkan Savaşı’nın 100. Yılı – Londra Barış Antlaşması ve Müttefiklerin Tartışması”, Çevrimiçi: http://bnr.bg [24.06.2013]
  • “Akoluthontas To 11o Pedino Hirurgiyo Stus Valkanikus Polemus”, Çevrimiçi: http://www.servou.gr [21.06.2013]
  • “İgionomiki İpiesia”, Çevrimiçi: http://www.army.gr [21.06.2013]
  • “Otan Therise İ Holera”, Çevrimiçi: http://www.ethnos.gr [21.06.2013]
  • “Savvas”, Çevrimiçi: http://el.wikipedia.org [16.07.2013]