ALİ FUAD BAŞGİL VE TARIK ZAFER TUNAYA’NIN LAİKLİK ÜZERİNE SÖYLEMLERİ

Bu çalışmada, farklı düşünce dünyalarına sahip iki aydının hayat hikayeleriçerçevesinde, Türk modernleşmesi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında laikliğin inşaedilmesine yönelik fikir ve eleştirileri ele alınmaktadır. Konu bu anlamda Ali FuadBaşgil ve Tarık Zafer Tunaya’nın Türk modernleşmesi ve vardıkları noktayı teşkileden laiklik üzerine söylemlerini kapsamaktadır. Ele alınan çalışma sırasında Başgilve Tunaya’nın hayat hikayeleri ekseninde Türk modernleşmesinin Cumhuriyet’in ilkyıllarına kadar olan gelişimi ile bu dönemde yaşanan farklılaşmanın nedeni olaraklaikliğin nasıl inşa edilmeye çalışıldığı ele alınmaya çalışılacaktır. Aynı zamanda butarihi serüvenin Türk düşün dünyasındaki iki farklı zihniyette nasıl tezahür ettiğigözler önüne serilecektir. Konu ile ilgili öncelikli olarak Tunaya ve Başgil’inolaylara yaklaşımını gözler önüne sermek için ağırlıklı olarak onların eserlerindenfaydalanılmıştır. Bu çalışmada elde edilen temel sonuç ise farklı düşüncedünyalarına sahip iki aydının, hayatları ve düşüncelerindeki farklılıklara rağmenhangi noktalarda birleştikleri ve ayrıldıkları açık olarak görülmesidir.

ALI FUAD BAŞGİL AND TARIK ZAFER TUNAYA’S SPEECHES ON SECULARISM

In this study, the ideas and criticisms of Turkish modernization and the building of secularism in the first years of the Republic are discussed within the framework of the life stories of two intellectuals with different worlds of thought. In this sense, the subject covers the discourses of Ali Fuad Başgil and Tarık Zafer Tunaya on Turkish modernization and secularism, which was the ideathey had.With this purpose, the main discussion of this study will be about the development of Turkish modernization until the first years of the Republic in the axis of the life stories of Başgil and Tunaya, and how secularism was constructed as the cause of the differentiation experienced in this period. At the same time, how this historical adventure manifests in two different mentalities in the Turkish world of thought will be revealed. In order to reveal the approach of Tunaya and Başgil to the events, their works were used primarily. This study demonstrates how two intellectuals with different worlds of thought overlap and diverge in some points despite the differences in their lives and thoughts.

PDF

___

Aşçı, Arif, Ord. Prof. Dr. Ali Fuad Başgil Bibliyografyası, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2000.
Başgil, Ali Fuad, 27 Mayıs İhtilali ve Sebepleri, 4. Basım, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2017.
Başgil, Ali Fuad, Başgil’den Mektuplar, İstanbul, Yağmur Yayınları, 2007.
Başgil, Ali Fuad, Demokrasi Yolunda, 3. Basım, İstanbul, Yağmur Yayınları, 2009.
Başgil, Ali Fuad, Din ve Laiklik, 12. Basım, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2016.
Başgil, Ali Fuad, Gençlerle Baş Başa, 74. Basım, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2018.
Başgil, Ali Fuad, Hâtıralar, 6. Basım, İstanbul, Kubbealtı Neşriyatı, 2016.
Başgil, Ali Fuad, İlmin Işığında Günün Meseleleri, 2. Basım, İstanbul, Yağmur Yayınları, 2006.
Başgil, Ali Fuad, Türk Esas Teşkilat Hukuku Dersleri, İstanbul, Ahmet Sayman Teksir İşleri, 1952-1953.
Başgil, Ali Fuad, Yakın Maziden Hâtıra Kırıntıları, İstanbul, Yağmur Yayınları, 2007.
Berkes, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, 23. Basım, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2016.
Gökalp, Mehmet (haz), Ord. Prof. Dr. Ali Fuad Başgil Hayatı – Şahsiyet Mücadeleleri, İstanbul, Santral Yayınevi, 1963.
Hayatlarıyla Yol Gösterenler, Türk Edebiyat Vakfı Yayınları, 2005.
Kaygı, Abdullah, Türk Düşüncesinde Çağdaşlaşma, Ankara, Gündoğan Yayınları, 1992.
Kılıç, Emrullah, Materyalizm Karşısında Ali Fuad Başgil, Ankara, Akçağ Yayınları, 2012.
Tanör, Bülent, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, 30. Basım, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 2017.
Tarih ve Demokrasi – Tarık Zafer Tunaya’ya Armağan, İstanbul, Cem Yayınları, 1992.
Tunaya, Tarık Zafer, Devrim Hareketleri İçinde Atatürk Ve Atatürkçülük, 2. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.
Tunaya, Tarık Zafer, Hürriyet’in İlanı, İstanbul, Yenigün Haber Ajansı, 1998.
Tunaya, Tarık Zafer, İnsan Derisiyle Kaplı Anayasa, 2. Basım, İstanbul, Arba Yayınları, 1988.
Tunaya, Tarık Zafer, İslamcılık Cereyanı, C. I, İstanbul, Cumhuriyet Kitapları, Şubat 1998.
Tunaya, Tarık Zafer, Medeniyetin Bekleme Odasında, İstanbul, Bağlam Yayıncılık, Mart 1989,
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876-1938), C. I, 4. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876-1938), C. II, 3. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılaşma Hareketleri, 3. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler- İkinci Meşrutiyet Dönemi, C. I, 2. Basım, İstanbul, Hürriyet Vakfı Yayınları, 1988.
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler- Mütareke Dönemi, C. II, 5. Basım, İstanbul, İletişim Yayınları, 2015.
Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler- İttihat ve Terakki, C. III, 2. Basım, İstanbul, İletişim Yayınları, 2000.
Türköne, Mümtaz’er, Türk Modernleşmesi, 2. Basım, Ankara, Lotus Yayınevi, 2006.
Aybay, Aydın, “Ders” Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876-1938), C. II, 3. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
Aybay, Aydın, “Tunaya’yı Anarken” Tarih ve Demokrasi – Tarık Zafer Tunaya’ya Armağan, İstanbul, Cem Yayınları, 1992.
Başgil, Ali Fuad, “İrtica Yoktur Efendiler!” Sebilürreşad, C.V. S.124. Nisan 1952.
“Başgil, Ali Fuat”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.1, İstanbul, Dergah Yayınları, 1977.
Kalaycıoğlu, Ersin “Tarık Zafer Tunaya: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Siyasal Kurumlar ve Çağdaşlaşma” Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876-1938), C. II, 3. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
Önder, Tuncay “Ali Fuad Başgil” Modern Türkiye’de Siyasal Düşünce– Muhafazakarlık, C. V, 2. Basım, İstanbul, İletişim Yayınları, 2004.
Toprak, Zafer, “Tarık Zafer Tunaya’nın Ardından” Tarih ve Demokrasi – Tarık Zafer Tunaya’ya Armağan, İstanbul, Cem Yayınları, 1992.
Turan, İlter, ”Tarık Zafer Hoca’yı Anarken” Türkiye’de Siyasal Gelişmeler (1876- 1938), C. II, 3. Basım, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2016.
Zaim, Sabahattin, “Ali Fuad Başgil”, Hayatlarıyla Yol Gösterenler, İstanbul, Türk Edebiyat Vakfı Yayınları, 2005.