Erzurum kentinde botanik bahçesi oluşturulması üzerine bir araştırma

Bu çalışma Erzurum ili kent merkezinde Atatürk Üniversitesine bağlı yaklaşık 350 da'lık bir alanın botanik bahçesi olabilirliğini değerlendirmek amacı ile 2001-2002 yılarında sürdürülmüştür. Araştırma alanı coğrafık yapısı nedeniyle dünyanın sayılı, ülkemizin ise başlıca yüksek rakımlı kentsel yerleşim alanlarından birinde yer «talaktadır. Çalışmanın başlangıcında, araştırma alanının iklimsel, jeolojik, jeomorfolojik, edafik ve vejetatif yandan analizi yapılmıştır. Coğrafık özellikler ve araştırma alanı yakın çevresinin vejetasyon yapısı, oluşturulacak botanik bahçesinin dominant bir şekilde alpin karakter göstermesi gerektiğini göstermiştir. Daha sonra mevcut alan bir botanik bahçesinden beklenen bilimsel araştırmalar ve egzotik bitkilerin sergilenmesine olanak sağlayacak şekilde planlanmıştır. Son olarak uygulamaya yönelik alan kullanım planlaması yapılmış ve çözüm önerilerine yer verilmiştir.

A research on the formation of a botanical garden in Erzurum city

This study was carried out during 2001-2002 years to evaluate on area, which is next to Atatürk University and about 350 da, whether it can be a botanic garden or not. Research area is one of the settlement Regions which is marked due to it's geographic structure in worldwide and pose high-altitude in our country. In the beginning of research, area of research has been examined for climatic, geological, geomorphological, edaflc and vejatative aspects. Vejetation structure of research area environments indicated that botanic garden must pose alphin charecter. Available area has been scheduled for the aim of scientific investigations and displaying of egzotic plants. Using of area has been planned for application, and suggestions for solution has been presented in the end of research.

PDF

___

Yılmaz, H., Kelkit A., Bulut Y., Yılmaz S., 1996. Erzurum Doğal Çayır Mer'a ve Yayla Vejetasyonlarında Yetişen Otsu ve Odunsu Bitki Türlerinin Peyzaj Mimarhğmdaki Önemi. Türkiye III. Çayır Mer'a ve Yem Bitkileri Kongresi, 17-19 Haziran 1996, s: 212-218, Erzurum. Yılmaz, H.,
Yılmaz S., 1997. Kimlikli Kentleşmede Peyzaj Planlaması. Ankara Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Mimarlar odası Ankara Şubesi, 347-353.
Karahan, F., Yılmaz H., 2001. Erzurum ve Yakın Çevresinde Peyzaj Planlama Çalışmalarında Değerlendirilebilecek Bazı Alpin Bitkilerin Belirlenmesi. Tr. J. of Agriculture and Forestry, 25(4), 225-235.
Akgül, M., Öztaş, T., Canbokt. M.Y., 1995. Atatürk Üniversitesi Çiftlik Topraklarında Tekstürel değişimin Jeoistatiksel Yöntemlerde belirlenmesi. . I.Akalan Toprak ve Çevre Sempozyumu. Cilt: 1. s: A82-A91, Ankara.
Aksoy, A., 1989 Erzurum Ovası Florası. A.tatürk Üniiv. Fen Edebiyat Fak. Yayın No:72, s:26, Erzurum.
Anonim, 2002a. Erzurum Meteoroloji îl Müdürlüğü Verileri.
Anonim, 2002b. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Erzurum Araştırma Enstitüsü Analiz Sonuçları.
Anonim, 2002c. 2000 Genel Nüfus Sayımı Nüfus Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri. T.CBaşbakanlık DİEISBN 975-19-3086-3, Yayın No:2684. Ankara.
Anonymous, 2002a. Botanic Gardens & Conservation, Introduction, BGCI Brochures.
Bulut, S., 1989. Damla Damla Erzurum. Erzurum Halk Oyunları- Halk Türküleri Derneği Kültür Yayınlan, 193, Ankkara.
Çetik, A. R., Tatlı A., 1975. A phytosociological study on the vegetation of Palandöken Mauntain. Comm. de la Fak. Sci. Üniv. 19(1), 1-24.
Davis, P. H., 1965-1985. Flora of Turkey and The Aegan Islands, Universty Press, Vol: I-IX, Edinburg
Ekim, E., 1991. Botanik Bahçesi Planlama Kriterleri Ve Çankaya (Ankara) Botanik Bahçesi Örneği Üzerine Bir Araştırma.(Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), A. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 151 s, Ankara
Endersby, J., 2000. A Garden Enclosed: Botanical Etarter İn Sidney, 1818-39. British Journal For The History Of Science 33 (118): 313-334 Part 3.
Güçlü, K., 1988. Erzurum'da doğal olarak yetişen bazı bitkilerin taş ve kaya bahçeleri ile kuru duvarlarda kullanımları üzerine bir araştırma. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 19(1), 35-49.
Gültekin, E., 1997. Çukurova Üniversitesi Botanik Bahçesi Uygulama Proje Raporu. Adana.
Gültekin, E., 2000. The Çukurova University Botanical Garden, Turkey. Botanic Garden Observation News 3 (5): 53
Küçüker, O., Üzen, E., 1998. İstanbul Üniversitesi Botanik Bahçesi.T.C. Çevre Bakanlığı Yayın Organı Çevre ve İnsan Dergisi sayı:39 Haziran/1998 Sayfa:50-55 Ankara.
Kohlleppel, T., Bradly, J.C., Jacob, S, 2002. A Walk Through The Garden: Can A Visit To A Botanik' Garden Reduce Stres? Horttechnology 12 (3): 489-492.
Maunder, M., Lyte, B;, Dransfield, J., Baker, W., 2001. The Conservation Value of Botanic Garden Palm Collections. Biological Conservation 98(3): 259-271 APR 2001.
öztan, Y., Perçin H., 1996. Anadolu Botanik Bahçesi (Gölbaşı- Ankara). Çevre Planlama ve Tasarım Haftası'96 Etkinlikleri Sempozyumu. Çevre Planlama ve Tatsarımına Bütüncül Yaklaşım, 317-325, Ankara.
Perçin, H., 1997, Kastamonu'da Botanik Bahçesi Planlama Prensiplerinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No:1476 Bilimsel Araştırma ve İnceleme: 812, 50 s, Ankara
Şen, Î.M., 1993. Sa'dabad'ın Botanik Bahçesi Olarak Değerlendirilmesi. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 121 s, İstanbul.
Tatlı, A., 1988. Erzurum Bölgesinin Yaygın Çayır ve Mer'a Bitkileri. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tairım Örgütü (FAO), Gözde Repro Ofset, 77, Ankara.
Tatlı, A., 1989a. Gavur Dağları (Erzurum) Florasına Katkılar. Doğa Türk Botanik Dergisi, 13(3), 337-354.
Tatlı, A., 1989b. Allahuekber Dağları Florasına Katkılar. Doğa Türk - Botanik Dergisi, 13(3), 355-374.
Tatlı, A., Behçet L., 1989. Dumlu Dağları (Erzurum) Vejetasyonu Üzerine Fitososyolojik Bir Araş.tırma.Doğa Türk Botanik Dergisi, 9(3),, 398-417.
Uydaş, A,S., 1998. Botanik Bahçelerinin Planlama İlkeleri ve Ankara Çubuk I Barajında Botanik Bahçesi Oluşturulması Üzerine Bir Araştırma. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), A.Ü. Fen Bilimleri, Enstitüsü, 1.55 s, Ankara.
Uzun, G., 1978. Çukurova Üniversitesi Botanik Bahçesi Peyzaj Planlama İlkelerinin Saptanması Üzerine Bİr Araştırma. (Basılmamış Doçentlik Tezi). Ç.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
Uzun, G., Gültekin E., Yücel M., Altunkasa F., Yılmaz K.T., İtler A.A., Berberoğlu S., 1995. Silifke Göksu Deltası Botanik Parkı Fiziksel Planlama İlkelerinin Saptanması. I. Karadeniz Ormancılık Kongresi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Cilt:l, 144-150, Trabzon.
Wyse Jackson, P.S., Sutherland L. A.,, 2000. International Agenda for Botanic Gardens in Conservation. Botanic Gardens Conservation International, 27, Kew, Richmond, U.K