Kübra KOBAZA, Veysel PARLAK, Muhammed ATAMANALP

Aras Nehri’nden (Erzurum) Örneklenen Tatlı Su Midyesinde (Unio crassus) Deneysel Ortamda Kurşun II Asetat Birikim Düzeylerinin Araştırılması

Bu çalışma, Unio crassus’un deneysel ortamda kurşun II asetat birikim düzeyinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla Aras Nehri’nden örneklenen U. crassus türü midyeler 3 grupta her tanka 8 adet olacak şekilde stoklanmıştır. Aklimasyon süreci sonunda ilk tank kontrol, ikinci tanka 0,05g/L kurşun II asetat ve üçüncü tanka 0,1 g/L kurşun II asetat muamelesi 21 gün boyunca uygulanmıştır. Deneme sonunda U. crassus örneklerinin kurşun II asetat birikim miktarı ICP-MS cihazında ölçülmüştür. Kontrol grubu için en düşük ve en yüksek kurşun II asetat birikim değeri sırasıyla 0,013±0,00 mg/kg ve 0,119±0,01 mg/kg’dır. İkinci grupta, en düşük ve en yüksek kurşun II asetat birikim değerleri sırasıyla 0,564±0,01mg/kg ve 1,811±0,01 mg/kg olarak tespit edilmiştir. Üçüncü grupta en düşük ve en yüksek kurşun II asetat birikim değeri sırasıyla 0,439±0,02 mg/kg ve 5,217±0,05 mg/kg olarak hesaplanmıştır. Deneme sonunda U. crassus örneklerinde ölüm gözlemlenmemiştir. Elde edilen sonuçlarda, U. crassus’un akarsularda yaşayan ve ağır metal birikimine karşı hassas olmasından dolayı tatlı sularda indikatör midye türü olarak kullanılabileceği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Unio crassus, Biyoakümülasyon, Kurşun

Lead II Acetat Residue Level of Freshwater Mussle (Unio crassus) Sampled from Aras River (Erzurum) by Empirical Model

This study aims to investiage the level of lead accumulation lead II acetate on Unio crassus. For this purpose, U. crassus taken from Aras River are stocked in polyethylene 3 groups containing 8 mussels in each tank. At the end of acclimation process, first tank was control group and not chemical application, Second tank 0.05 gL-1 of lead II acetate and third tank 0,1 gl-1 of lead II acetate are applied during 21 days. At the end of essay, the quantity of lead accumulation in each U. crassus is measured by ICP-MS. The lowest and highest lead II acetate accumulation level on samples are measured 0.013±0.00 mg kg-1 and 0.119±0.01 mg kg-1 in the control group, respectively. The lowest and highest lead II acetate accumulation level 0.564±0.01 mg kg-1 and 1.811±0.01 mg kg-1 in the second group, respectively. The lowest and highest lead II acetate accumulation level 0.439±0.02 mg kg-1 and 5.217±0.05 mg kg-1 in the third group, respectively. At the end of essay, U. crassus samples no death was observed. It is appointed that U. crassus can be used as an indicator mussel in fresh water due to the fact that it is sensitive to heavy metal pollution.

Keywords:

Unio crassus, Bioaccumulation, Lead,

PDF

___

Anonim, 2012. Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarihi: 30.12.2012, Sayı: 28483.
Atay, D., 1997. Kabuklu Su Ürünleri ve Üretim Tekniği. Ankara, Ankara Üniv., Ziraat Fak., Yayınları No: 1478: 441, 348 s.
Ay, Ö., Korkmaz, C., Ak, M.H., 2014. Tatlısu Midyesi Unio terminalis’te Bakırın 96 Saatlik LC50 Değeri ile Birikim Düzeylerinin Belirlenmesi. Eğirdir Su Ürünleri Fak. Derg., 10 (2): 29-34.
Buğdaycı, M., 2016. Beyaz Kum Midyesi (Chamelea gallina Linnaeus, 1758)'nde Bakır (Cu) Tutma Kapasitesinin Araştırılması. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Rize, 56 s.
Çağlar, C., 2010. Suğla Gölünde Yaşayan Phoxinellus anatolicus Hanko, 1924 ve Cyprinus carpio Linneaus,1758’un Karaciğer, Kas ve Solungaç Dokularında Ağır Metal Düzeyleri. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 79 s.
Çağlarırmak, N., Hepçimen, Z., 2010. Ağır Metal Toprak Kirliliğinin Gıda Zinciri ve İnsan Sağlığına Etkisi. Akademik Gıda Derg., 31-35.
Çolakoğlu, F.A., Ormancı, H.B., Kunili, İ.E., Çolakoğlu, S., 2010. Chemical and Microbiological Quality of the Chamelea gallina from the Southern Coast of the Marmara Sea in Turkey. Kafkas Univ. Vet Fak. Derg., 16: 153-158.
Gökkuş, K., 2015. İnebolu ve Bartın Limanlarındaki Ağır Metal Kirliliği Boyutlarının Belirlenmesi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Çanakkale, 127 s.
Gundacker, C., 1999. Tissue-Specific Heavy Metal (Cd, Pb, Cu, Zn) Deposition in A Natural Population of The Zebra Mussel Dreissena polymorpha Pallas. Chem., 38 (14): 3339-3356.
Hu, Y., Liu, X., Bai, J., Shih, K., Zeng, E.Y., Cheng, H., 2013. Assessing Heavy Metal Pollution in The Surface Soils of a Region that Undergone Three Decades of Intense Industrialization and Urbanization. Environ. Sci. Res., 20 (9): 6150-6159.
Işlıyen, S., 2017. Aras Nehri’ndeki (Erzurum) Tatlı Su Midyesi (Unio crassus)’nin Biyolojisi ve Besin İçeriğinin Araştırılması. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 30 s.
Jiminez, B.D., Stegeman, J.J., 1990. Detoxification Enzymes as İndicator of Environmental Stress on Fishes. In American Fish Society Symposium, (8): pp: 69-79.
Karacık, B., 2014. Kıyısal Deniz Ortamında Pasif Örnekleyiciler, Sedimentler ve Midyeler ile Organik Kirletici Dinamikleri. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 109 s.
Kayhan, F.E., 2006. Su Ürünlerinde Kadmiyumun Biyobirikimi ve Toksisitesi. Ege Üniv., Su Ürünleri Derg., 23 (1-2): 215-220.
Keskinbalta, M.A., 2015. Sinop İli Karasu Çayı’nda Bulunan Tatlı Su Midyelerinin (Unio pinctorun, Linnaeuse, 1758) Bazı Biyometrik ve Biyokimyasal Özellikleri. Sinop Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Sinop, 67 s.
Korkmaz, C., Özcan, A.Y., Çolak, B., Fakıoğlu, Ç., 2016. Mersin İlinde Tüketime Sunulan Kabuklu ve Yumuşakça Türlerinin Kas Dokularında Ağır Metal Düzeyleri. Süleyman Demirel Üniv., Eğirdir Su Ürünleri Fak., Derg. 12 (2): 101-109.
Kurt, P.B., Özkoc, H.B., 2004. A Survey to Determine Levels of Chlorinated Pesticides and Pcbs in Mussels and Seawater From The Mid-Black Sea Coast of Turkey. Mar. Pollut. Bull., 48 (11): pp: 1076-1083.
Licata, P., Trombetta, D., Cristani, M., Martino, D., Naccari, F., 2004. Organochlorine compounds and heavy metals in the soft tissue of the mussel Mytilus galloprovincialis collected from Lake Faro (Sicily, Italy). Environ. Int., 30 (6): pp: 805-810.
Muramoto, S., 1983. Elimination of Copper from Cu‐Contaminated Fish by Long‐term Exposure to EDTA and Fresh Water. J. Environ. Sci. Health A, 18 (3): pp: 455-461.
Nassouhi, D., Ergönül, M. B., Fikirdeşici, Ş., Karacakaya, P. Atasağun, S., 2018. Ağır Metal Kirliliğinin Biyoremediasyonunda Bazı Su İçi ve Yüzücü Sucul Makrofitlerin Kullanımı. Süleyman Demirel Üniv., Eğirdir Su Ürünleri Fak. Derg., 14 (2): 148-165.
Parlak, V., 2018. Evaluation of Apoptosis, Oxidative Stress Responses, AChE Activity and Body Malformations in Zebrafish (Danio rerio) Embryos Exposed to Deltamethrin. Chem. pp. 397-403.
Pulatsü, S., Topçu, A., Atay, D., 2014. Su Kirlenmesi ve Kontrolü, Ankara Üniv., Ziraat Fak., Yayını No: 432, 384 s.
Şereflişan, H., 2003. Gölbaşı Gölü (Hatay)’nde Bulunan Unio terminalis delicatus’un Üreme Biyolojisi ve Yetiştiricilik Potansiyelinin Araştırılması. Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Hatay, 149 s.
Yalçın, M., 2006. Tatlısu Midyesi (Unio pictorum Linnaeus, 1758)’nin Büyüme, Kondisyon ve Biyokimyasal Parametreleri Üzerine Çevresel Faktörlerin Etkisi. 19 Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun, 70 s.
Yarsan, E., Bilgili, A., Türel, İ., 2000. Van Gölü’nden Toplanan Midye (Unio stevenianus Krynicki) Örneklerindeki Ağır Metal Düzeyleri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 24: 93-96.
Yazkan, M. F., Özdemir, M., Gölükçü, A., 2004. Cu, Zn, Pb and Cd Contents in Some Mollusces and Crustacea Caught in the Gulf of Antalya. Turkish J. Vet. Anim. Sci., 28 (1): 95-100.