Mehmet CAN, Vural ÖZDEMİR, Şükrü Hakan ATALGIN

Balıkçıl kuşunun (Ardea cinerea) karın bölgesi organlarının arterial vaskülarizasyonu

Bu çalışmada, Mudurnu yöresinden temin edilen 2 adet balıkçıl kuşu kullanıldı. Renklendirilmiş latex enjekte edilen damarların diseksiyonu yapılarak bulgular kaydedildi. Birkaç istisna dışında diğer kanatlılarda da olduğu gibi balıkçıllarda aorta descendensin ilk visceral dalı olan a. celiacanın esophagus, gaster, hepar, lien, pankreas ve bağırsakların bir kısmını besleyen damarların ortak kökü olduğu gözlenmiştir. A. celiacaenın önce aa. lienalis adlı damarlarla lieni beslediği daha sonra r. dexter ve r. sinister adlı iki dala ayrıldığı tespit edildi. Ramus dexterin r. sinistere nazaran daha uzun ve kalın olduğu, seyri esnasında a. jejunalis, a. pancreaticoduodenalis, a. hepatica dextra, a. vesicae biliarisi verdikten sonra a. hepatica sinistra olarak karaciğerin sol lobunda dağıldığı belirlendi. Ramus sinisterin ise a. gastrica sinistra ve duodenumun beslenmesi için birkaç dal verdiği görüldü. A. mesenterica cranialisin a. celiacanın orijininden yaklaşık 1.5 cm sonra aorta descendensten çıktığı, barsakların son kısmı hariç tamamını beslediği izlendi. Böbrekleri aorta abdominalisten direkt çıkan a. renalis cranialis ve a ischiadicadan çıkan damarların beslediği saptandı. Aorta descendensin rectum için a. mesenterica caudalisi verdikten sonra a. iliaca externaları oluşturarak sonlandığı tespit edildi. Çalışmada, balıkçıl kuşunun karın bölgesi organlarının arteriel beslenmesi incelenmiş ve diğer kanatlılarla olan farklılık ve benzerlikleri ortaya çıkarılarak elde edilen bulgular sunulmuştur.

Arterial vascularization of abdominal region in the heron (Ardea cinerea)

Two herons provided from Mudurnu region were used in the study. The materials were injected with red-coloured latex through the aorta. A. celiacae originated from aorta abdominalis. A. celiacae was determined as sending the aa. lienalis and continued as the r. dexter a. celiacae and r. sinister a. celiacae. R. dexter a. celiacae was longer and thicker than ramus sinister a. celiacea and it was splitted into the left lobe of hepar, as a. hepatica sinistra, then gave as a. hepatica dextra, a. hepatica sinistra, a. pancreaticoduodenalis, a. jejenualis and a. vesicae biliaris. It was seen that ramus sinister a. celiacae gave several branches to nourish duodenum and a. gastrica sinistra. A. mesenterica cranialis, after appoximately 1.5 cm of a. celiaca s origin, was determined as coming out from the aorta descendens and except the last part of entrails that was seen to nourish the whole one. R. sinister a. celiaca gave r. dorsalis and r. ventralis. The kidneys were supplied by the a. renalis cranialis and braches of a. ischiadica. After giving a. mesenterica cranialis for rectum, aorta descendens terminated to form a. iliaca externa. The arteriel vascularisations of abdominal region of heron s organs were examined and differences and similarities obtained were presented herein.

PDF

___

Anonim. Gri Balıkçıl. http://www.kazimcapaci.com/ gri.htm Erişim: 15. 03. 2009. Aslan K, Takçı İ., 1998. Kars yöresinden temin edilen kazların karın bölgesindeki organların (mide, barsaklar, dalak, pankreas, böbrekler, testisler ve ovaryum) arteriel vaskularizasyonu. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg. 4, 49-53.
Aycan K, Düzler A., 2000. Puhu kuşunda (Bubo bubo) arteria celiacanın anatomisi, Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg 47, 319-323.
Baumel JJ, King AS, Breazile JE, Evans HE, Vanden Berge JC., 1993. Nomina Anatomica Avium. Published by The Nuttall Ornithological Club. No:23, Cabridge, Massachusets.
Cralley JC., 1965. The Vascular Anatomy of the Starling. Linnaeus. PhD. Diss., Anatomy, Univ. of Illinois. University Microfilms Ann Arbor, Michigan.
Dursun N., 2002. Evcil Kuşların Anatomisi. Medisan Yayınevi. Ankara.
Fukuta K, Nishida T, Yasuda M., 1969. Comparative and topographical anatomy of the fowl. Blood vascular supply of the spleen in the fowl. Jpn. J. Vet. Sci. 31, 179-185.
Getty R., 1975. Sisson and Grosmans The anatomy of the domestic animals, 5. Ed. Volume:1, 2. W.B. Saunders Company, New York.
King AS, Mclelland J., 1984. Birds, Their Structure and Function. Bailliere&Tindal, London, P. 99-101.
Kuru, N., 1996. Evcil tavuk ve Yeni Zelanda tavşanında aortanın seyir ve dağılımı üzerinde makroanatomik araştırmalar. Doktara Tezi. Biyoloji Anabilim Dalı, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Kürtül, I., 2002. Horoz, erkek ördek ve güvercinde aorta descendensin seyri ve dallanması üzerinde karşılaş-tırmalı makroanatomik araştırmalar. Doktora Tezi. Anatomi Anabilim Dalı, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Malinovski L, Novata M., 1977. Branching of the celiac artery in some domestic birds. III. A comparison of the pattern of the celiac artery in three breeds of the domestic fowl. Anat. Anz. 141, 137-146.
Nickel R, Schumacher A, Seiferle E., 1977. Anatomy of the Domestic Birds. Verlag Paul Parey. Berlin- Hamburg.