Yerel Halkın Turizmin Etkilerine Yönelik Tutumunda Aidiyet Duygusu ve Yaşam Tatmininin Rolü

Bu çalışmanın amacı turistik bir destinasyonda yaşayan yerel halkın aidiyet duygusunun turizmin etkilerine yönelik tutumuna olan etkisi ile yerel halkın bu tutumunun onların yaşam tatminine olan etkisini test etmektir. Bu amaca yönelik olarak Kasım-Aralık, 2015 yılında Didim'de yaşayan 410 katılımcıdan elde edilen veri yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiştir. Bulgulara göre yerel halkın aidiyet duygusu turizmin olumlu ve olumsuz etkilerine yönelik tutumda önemli bir belirleyicidir. Ekonomik, sosyokültürel ve çevresel düzeylerde ele alınan bu tutumların hepsinde anlamlı bir etki söz konusudur. Turizmin olumlu ve olumsuz etkileri ile yerel halkın yaşam tatmini arasında da belirlene etkiler araştırmanın diğer bulguları arasında yer almaktadır. Olumlu etkilerden ekonomik ve sosyokültürel etki yerel halkın yaşam tatminine etki ederken, olumsuz etkilerden yalnızca ekonomik etki ile yaşam tatmini arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

The Role of Sense of Belonging and Life Satisfaction on Local People's Attitude towards Tourism Effects

This research aims to examine the effect of sense of belonging on tourism and the effects of local people who live in a touristic destination. It also aims to evaluate the effect of this attitude of local people on their life satisfaction. The data gathered from 410 participants at November-December period, 2015 in Didim was tested with structural equation modelling. According to the results, the sense of belonging of local people is an important determinant towards the positive and negative tourism effects. There are significant effects of all attitudes of local people which are taken at economic, sociocultural and environmental levels. One of the other results of this study is the relationship between positive and negative tourism effects and local people's life satisfaction. Positive economic and sociocultural effects had an affect on local people's life satisfaction whereas a significant relationship between only negative economic tourism effect and life satisfaction was found.

PDF

___

Akis, S., Peristianis, N. ve Warner, J. (1996). "Residents' Attitudes to Tourism Development: The Case of Cyprus". Tourism Management, 17(7), 481-494.
Akova, O. (2006). "Yerel Halkın Turizmin Etkilerini Algılamalarına ve Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma". Akademik İncelemeler Dergisi, 2(1), 1-34.
Alaeddinoğlu, F. (2007). "Van Halkının Turisti ve Turizmi Algılama Şekli". Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), 1-16.
Allen, L. R., Hafer, H. R., Long, P. T. ve Perdue, R. R. (1993). "Rural Residents' Attitudes Toward Recreation and Tourism Development". Journal of Travel Research, 31(4), 27-33.
An, Z. ve Liu, L. (2014). "The Influence Factors Of SNS Users' Sense Of Belonging: Theoretical Model And Empirical Test-A Cross Culture Study On SNS" PACIS 2014 Proceedings.
Andereck, K. L., Valentine, K. M., Knopf, R. C. ve Vogt, C. A. (2005). "Residents' Perepctions of Community Tourism Impacts". Annals of Tourism Research, 32(4), 1056-1076.
Andereck, K. L. ve Nyaupane, G. P. (2011). "Exploring The Nature of Tourism and Quality of Life: Perceptions Among Residents". Journal of Travel Research, 50, 248-260.
Anggraini, L. M. (2015). Place attachment, place identity and tourism in Jimbaran and Kuta, Bali. (Doktora Teazi), University of Western Sydney.
Asanakutlu, T. (2006). "Çalışanlar İle Yöneticiler Arasında Güven Duygusunun Araştırılması: Turizm Sektöründe Bir Uygulama". Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(4), 16-33.
Ayaz, N, Artuğer, S. ve Türkmen, F. (2009). "Tarihi Zela (Zile) İlçesindeki Yerel Halkın Turizme Bakış Açılarını Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması". Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 103-124.
Ayazlar, G. (2016). "Yerel Halkın Turizmin Etkilerine Yönelik Tutumlarını Anlamak: Yerel Halkın Bölge İmajı ve Turizme Desteği". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 2538-2547.
Ayyıldız, H. ve Cengiz, E. (2006). "Pazarlama Modellerinin Testinde Kullanılabilecek Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Üzerine Kavramsal Bir İnceleme". Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 63- 84.
Bekk, M., Spörlee, M. ve Kruse, J. (2015). "The Benefits of Similarity Between Tourist and Destination Personality". Journal of Travel Research, doi: 10.1177/0047287515606813.
Besculides, A., Lee, M. E. ve McCormick, P. J. (2002). "Residents' Perceptions of The Cultural Benefits of Tourism". Annals of Tourism Research, 29(2), 303-319.
Bestard, A. B. ve Nadal, J. R. (2007). "Modelling Environmental Attitudes Toward Tourism". Tourism Management, 28, 688-695.
Bezirgan, M. ve Koç, F. (2014). "Yerel Mutfakların Destinasyona Yönelik Aidiyet Oluşumuna Etkisi: Cunda Adası Örneği". Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(34), 917-928.
Bilim, Y. ve Özer, Ö. (2013). Yerel halk gözüyle Konya'da turizmin önemi ve ekonomik, sosyal, çevresel etkileri. Ulusal KOP Bölgesel Kalkınma Sempozyumu.
Bonnes, M., Mannetti, L., Secchiaroli, G. ve Tanucci, G. (1990). "The City As A MultiPlace System: An Analysis of People-Urban Environment Transactions". Journal of Environmental Psychology, 10, 37-65.
Brown, B., Perkins, D. D. ve Brown, G. (2003). "Place Attachment in A Revitalizing Neighborhood: Individual And Block Levels of Analysis". Journal of Environmental Psychology, 23, 259-271.
Capra, F. ve Steindl-Rast, D. (1991). Belonging To The Universe: Explorations On The Frontiers Of Sciene And Spirituality, New York: Harper Collins.
Cengiz, E. ve Kırkbir, F. (2007). "Yerel Halk Tarafından Algılanan Toplan Turizm Etkisi İle Turizm Desteği Arasındaki İlişkiye Yönelik Yapısal Bir Model Önerisi". Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 19-37.
Chi, C. G-Q., Qu, H. (2008). "Examining The Structural Relationships of Destination Image, Tourist Satisfaction and Destination Loyalty: An Integrated Approach". Tourism Management, 29, 624-636.
Choi, H. C. ve Murray, I. (2010). "Resident Attitudes Toward Sustainable Community Tourism". Journal of Sustainable Tourism, 18(4), 575-594.
Choi, S. H. (2013). "The İmpacts Of Tourism And Local Residents' Support On Tourism Development: A Case Study Of The Rural Community Of Jeongseon, Gangwon Province, South Korea". AU-GSB e-journal, 6(1), 73-82.
Çalışkan, U. ve Tütüncü, Ö. (2008). Turizmin Yerel Halk Üzerindeki Etkileri Ve Kuşadası İlçesi Uygulaması, IV. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, Belek, Antalya.
Doğan H., Üngüren E. (2012). "Yerel Halkın Isparta Turizmine Yönelik Görüşleri Üzerine Bir Araştırma". Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17, 103-122.
Eren, R. ve Aypek, N. (2002). "Kırsal Turizm Bölgesinde Yerel Halkın Turizmin Gelişimine Karşı Tutumları: Cumalıkızık Köyü Örneği". Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2(2), 43-47.
Fornell, C. ve Larcker, D.F. (1981). "Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables And Measurement Error". Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
Garcia, F. A., Vazquez, A. B. ve Macias, R. C. (2015). "Residents' Attitudes Towards The Impacts of Tourism". Tourism Management Perspective, 13, 33-40.
Gu, H. ve Ryan, C. (2008). "Place Attachment, Identity And Community Impacts of Tourism The Case of A Beijing Hotong". Tourism Management, 29, 637-647.
Gürsoy, D., Jurowski, C. ve Uysal, M. (2002). "Resident Attitudes A Structural Modeling Approach". Annals of Tourism Research, 29(1), 79-105.
Gürsoy, D. ve Rutherford, D. G. (2004). "Host Attitudes Toward Tourism An İmproved Structural Model". Annals of Tourism Research, 31(3), 495-516.
Hagerty, B. M. K., Lynch-Sauer, J., Patusky, K. L., Bouwsema, M. ve Collier, P. (1992). "Sense of Belonging: A Vital Mental Health Concept". Archives of Psychiatric Nursing, 6(3), 172-177.
Hagerty, B. M. K. ve Patusky, K. L. (1995). "Developing A Measure of Sense of Belonging", Nursing Research, 44(1), 9-13.
Hair, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M. ve Sarstedt, M. (2014). A Primer On Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM). California: Sage Publications Inc.
Hidalgo, M. C. ve Hernandez, B. (2001). "Place Attachment: Conceptual And Empirical Questions". Journal of Environmental Psychology, 21, 273-281.
Hu, L-T ve Bentler, M. P. (1999). "Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives". Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
Jurowski, C. A. (1994). The İnterplay of Elements Affecting Host Community Resident Attitudes Toward Tourism: A Path Analytic Approach, (Doktora Tezi), Virginia Polytechnic Institute and State University.
Jurowski, C., Uysal, M. ve Williams, D. R. (1997). "A Theoretical Analysis of Host Community Resident Reactions To Tourism". Journal of Travel Research, 36(2), 3-11.
Jurowski, C. ve Gürsoy, D. (2004). "Distance Effects On Residents' Attitudes Toward Tourism". Annals of Tourism Research, 31(2), 296-312.
Kervankıran, İ. (2011). "Afyonkarahisar İlinde Alternatif Tarım Çalışmalarına Bir Örnek: Jeotermal Seracılık". Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 382-402.
Keskin, E. ve Çontu, M. (2011). "Mustafapaşa (Sinasos) Kasabasında Yaşayan Halkın Turizme Bakış Açısını Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması". Aksaray Üniversitesi İİBF Fakültesi Dergisi, 3(2), 37-55.
Kim, K., Uysal, M. ve Sirgy, M. J. (2013). "How does tourism in a community impact the quality of life of community residents?" Tourism Management, 36, 527- 540.
Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling, Third Edition, NY: Guiflord Press.
Ko, D-W. ve Stewart, W. P. (2002). "A Structural Equation Model Of Resindents' Attitudes Tourism Development". Tourism Management, 23, 521-530.
Kuvan, Y. ve Akan, P. (2005). "Residents' Attitudes Toward General And ForestRelated İmpacts of Tourism: The Case of Belek, Antalya". Tourism Management, 26, 691-706.
Long, P. T., Perdue, R. R. ve Allen, L. (1990). "Rural Resident Tourism Perceptions And Attitudes by Community Level of Tourism". Journal of Travel Research, 28(3), 3-9.
Lankford, S. V. (1994). "Attitudes And Perceptions Toward Tourism And Rural Regional Development". Journal of Travel Research, 32(3), 35-43.
Leech, N.L. and A.J. Onwuegbuzie (2002). A Call For Greater Use of Nonparametric Statistics, Annual Meeting of the Mid-South Educational Research Association, Chattanooga, TN, November 6-8. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED471346.pdf
McCool, S. F. ve Martin, S. R. (1994). "Community Attachment And Attitudes Toward Tourism Development". Journal of Travel Research, 32(3), 29-34.
Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi Amos Uygulamaları, Ankara: Detay Yayıncılık.
Möbius, M (2003) .The Use of Item Parcelling in Statistical Analyses: A Research Example, 2nd. European Conference on Research Methodology for Business and Management, Ed. Ann Brown, ss. 247-256.
Nawjin, J. ve Veenhoven, R. (2011) The Effect of Leisure Activities on Life Satisfaction: The Importance of Holiday Trips. The Human Pursuit of Well- Being, ss. 39- 53.
Nunkoo, R. ve Ramkissoon, H. (2010). "Modeling Community Support For A Proposed İntegrated Resort Project". Journal of Sustainable Tourism, 18(2), 257-277.
Nunkoo, R. ve Gürsoy, D. (2012). "Residents' Support For Tourism An Identity Perspective". Annals of Tourism Research, 39(1), 243-268.
Özdamar, K. (2003). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Eskişehir: Kaan Kitabevi. Palmer, A., Koenig-Lewis, N. ve Jones, L.E.M. (2013). "The Effects Of Residents' Social Identity And Involvement on Their Advocacy of İncoming Tourism". Tourism Management, 38, 142-151.
Podsakoff, M. P., Mackenzıe, B. S., Podsakoff, P. N. ve Lee J-Y. (2003). "Common Method Biases in Behavioral Research: A Critical Review of The Literature and Recommended Remedies". Journal of Applied Psychology, 88(5), 879- 903.
Reisinger, Y. ve Mavondo, F. (2007). "Structural Equation Modeling". Journal of Travel & Tourism Marketing, 21(4), 41-71.
Robson, J. ve Robson, I. (1996). "From Stakeholders to Stakeholders: Critical Issues For Tourism Marketers". Tourism Management, 17(7), 533-540.
Roni, M.S. (2014). Introduction to SPSS, Joondalup: SOAR Centre Graduate research School Edit Cowan University
Sağlık, E. ve Türkeri, İ. (2015). "Destinasyon İmajının ve Kişiliğinin Destinasyon Aidiyeti Üzerine Etkisi: Palandöken Kayak Merkezi Örneği". Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(1), 25-42.
Stylidis, D., Biran, A., Sit, J. ve Szivas, E. M. (2014). "Residents' Support For Tourism Development: The Role of Residents' Place Image And Perceived Tourism Impacts", Tourism Management, 45, 260-274.
Tayfun, A. ve Kılıçlar, A. (2004). "Turizmin Sosyal Etkileri ve Yerel Halkın Turiste Bakışı". Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1- 17.
Toprak, L. (2015). "Mardin'de Halkın Turizm Algısı". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(54), 201-218.
Tosun, C. (2002). "Host Perceptions of Impacts A Comparative Tourism Study". Annals of Tourism Research, 29(1), 231-253.
Türker, G. Ö. ve Türker, A. (2014). "Yerel Halkın Turizm Etkilerini Algılama Düzeyi Turizm Desteğini Nasıl Etkiler: Dalyan Destinasyonu Örneği" "Electronic Journal of Vocational Colleges", 81-98.
Um, S. ve Crompton, J. L. (1987). "Measuring Residents' Attachment Levels in A Host Community". Journal of Travel Research, 26, 27-29.
Vargas-Sanchez, A., Porras-Bueno, N. ve Plaza-Mejia, M. A. (2009). "Understanding Residents' Attitudes Toward The Development of Industrial Tourism in A Former Mining Community". Journal of Travel Research, 47(3), 373-387.
Vargas-Sanchez, A., Porras-Bueno, N. ve Plaza-Mejia, M. A. (2014). "Residents' Attitude to Tourism and Seasonality". Journal of Travel Research, 53(5), 581- 596.
Um, S. ve Crompton, J. L. (1987). "Measuring Resindets' Attachment Levels in A Host Community". Journal of Travel Research, 26(2), 27-29.
Var, T. ve Kim, Y. (1989). Tourism İmpacts And its Control, Quality Of Life Studies in Marketing & Management, Proceeding of the Third Quality-oflife/Marketing Conference, Virginia Polytechnic Institute & State University, 292- 302.
Wang, S. ve Chen, J.S. (2015). "The İnfluence of Place İdentity on Perceived Tourism Impacts". Annals of Tourism Research, 52, 16-28.
Yap, B. W. ve Khong, K. W. (2006). "Examining the Effects of Customer Service Management (CSM) on Perceived Business Performance via Structural Equation Modelling". Applied Stochastic Models in Business and Industry, 22, 587-605.
Yoon, Y., Gürsoy, D. ve Chen, J. S. (2001). "Validating A Tourism Development Theory With Structural Equation Modeling". Tourism Management, 22, 363-372.