Türkiye'de GSYİH ile ihracat arasındaki ilişki: Granger nedensellik testi

Gelişmekte olan ülkelerde ihracattaki artışın ekonomik büyümeyi artıracağı beklentisi, korumacı politikaların terk edilip, liberal politikaların tercih edilmesinde etkili olmaktadır. Bu politikaları uygulayan ülkelerin büyüme hızlarındaki artış, gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye için politika değişikliğini motive edici bir durum ortaya çıkarmıştır. Türkiye, 1980 yılına kadar uyguladığı ithal ikameci politikayı terk ederek, ihracata dayalı büyüme modelini benimsemiştir. Ancak birçok ülke örneğinde görüldüğü gibi, ihracatın iktisat politikalarının uygulanmasında pozitif bir dışsallık mı, yoksa ekonomik büyümenin lokomotifi mi olduğu, iktisadi literatürün tartışmalı konularındandır. Bu çalışmada, 1975-2008 Türkiye verilerini kullanarak ihracat ile büyüme arasındaki ilişki Granger Nedensellik analiziyle test edilmiş ve ihracat artışının büyümedeki artışı desteklemediği sonucuna ulaşılmıştır.

The relationship between GDP and exports in turkey: Granger causality test

In developing countries, expectations of increase economic growth with increase in export effect on abandoning protectionist policies and prefering liberal policies. Increase in growth rate in the countries applying these policies has motivated developing countries as well as Turkey to change policies. Turkey leaved the import substitution policy used until 1980, and adopted export-oriented growth model. Hovewer as seen in the case of many countries exportation is whether just positive externality or locomotive of economic growth in economic policy implemented are controversial issues in economic literature. In this study, using data from 1975 to 2008 Turkey relationship between exports and growth has been tested with the Granger Causality analysis, export growth does not support the growth of increase has been experienced.

PDF

___

Boratav, Korkut (2002). Türkiye’nin İktisat Tarihi 1908-2002. Ankara: İmge Yayınları.
Bahmani-Oskooee, M. ve Domaç, I. (1995). Export Growth and Economic Growth in Turkey: Evidence from Cointegration Analysis, Middle East Technical University in Development, 22, 67-77.
Charemza, W. ve Deadman, D.F. (1993). New Directions in Econometric Practice. England: Edward Elgar Publishing Limitted.
Choe, C ve Moosa, I.A. (1998). “Modelling Addictive Consumption: Some Theoretical and Econometric Issues”, Papers La Trobe - Department of Economics, 97, 10.
Darnell, A.C.A. (1994). Dictionary of Econometrics, Printed and Bound in Great Britain by
Hartnolls Limited. England: Bodmin-Cornwall.
Demirhan, Erdal (2005). “Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(4), 76- 88.
Dış Ticaret Müsteşarlığı (2008). Türkiye’de İhracatın Gelişimi. Ankara: DTM
Granger, C.W.J. (1969). Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross- Spectral Methods, Econometrica, (37).
Gujarati, D.N. (2004). Basic Econometrics. New York: McGraw-Hill Comp.
Işığıçok, Erkan (1994). Zaman Serilerinde Nedensellik Çözümlemesi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
Karluk, Rıdvan (2002). Uluslararası Ekonomi. İstanbul: Beta Yayınları.
Kumcu, E. (2009, 11 Mart). ‘’Büyümede Sorun Var…’’, Hürriyet Gazetesi.4.
Love, J. ve Chandra, R. (2005). “Testing Export-Led Growth in Bangladesh in a Multivarate var Framework” , Journal of Asian Economics, 15 (6), 1156.
Nurkse, Ranger (1964). Az Gelişmiş Ülkelerde Sermaye Teşekkülü. (Çev. Şevki Adalı). İstanbul: Menteş Kitabevi.
Özmen, E. ve Furtun, G. (1998). “Export-led growth hypothesis and the Turkish data: An empirical investigation”, METU Studies in Development, 25 (3), 491-503.
Patterson, K. (2000). An Introduction to Applied Econometrics : A Time Series Approach, Newyork, Great Britain.
Seyidoğlu, Halil (2001). Uluslararası İktisat Teori Politika ve Uygulama, İstanbul: Güzem Yayınları.
Ram, R. (1985). “Exports and Economic Growth: Some Additional Evidence”, Economic Development and Cultural Change, Vol. 33, No: 2, 417.
Şenol, Coşkun (2007). “Türkiye’nin İhracatı Üzerine Bir Değerlendirme’’, Gümrük Dünyası Dergisi, 54.
Taban, S. ve Aktar İ. (2005). “An Empirical Examination of the Export Led-Growth Hypothesis In Turkey”, First International Conference on Business, Management and Economics. İzmir: Yaşar Üniversitesi.
Yamak, R. Korkmaz, A. (2007). “Türk Cari İşlemler Açığı Sürdürülebilir mi, Ekonometrik Bir Yaklaşım’’, Bankacılar Dergisi, 60, 17-32.
Yıldırım, Kemal ve Karaman, Doğan (2003). Makroekonomi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
Yiğidim, Aslan ve Köse, Nezir (1997). “İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki, İthalatın Rolü: Türkiye Örneği (1980-1996)”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 8 (26), 71-85.