Turizm Sektörünün Finansal Performansının Oran Analizi ve Topsis Yöntemiyle Değerlendirilmesi
Öz
Türkiye’
de turizm sektörünün verileri kullanılarak oran analizi ve TOPSİS analizi
yoluyla sektörün finansal performansının değerlendirilmesi yapılmaya
çalışılmıştır. Bu amaçla Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasından alınan turizm
sektörüne ilişkin 1996-2016 yıllar arası sektörün ortalama oran verileri
kullanılarak likidite, finansal yapı, aktivite ve karlılık oranları açısından
durum değerlendirmesi yapılmaya çalışılmıştır. Elde edilen bu veriler ile
TOPSİS analizi yapılmıştır. Analizin etkilerini değerlendirirken 1999, 2000,
2001 yıllarındaki ekonomik krizlerin ve 2008 global ekonomik krizinin 2009’da
ki sektöre yansımalarına bakılmıştır. Bu bağlamda yıllar itibariyle, sektörün
likidite ve finansal yapı oranları yönünden iyi olduğu, aktivite ve karlılık oranları
yönünden ise olumlu sonuçlar elde edilemediğini gözlemlenmiştir. Sektöre 2008
global ekonomik krizinin olumsuz yansımasının 2009 yılında olduğu görülmüştür.
TOPSİS analizine göre yapılan performans sıralamasında 1999, 2000, 2001,2008,
yıllarındaki krizlerin sektörü olumsuz etkilemediğini görmekteyiz. Performans
sıralamasında ekonomik krize rağmen 2001 yılı sektörün en iyi performans
gösterdiği yıl olmuştur. TOPSİS analizine göre performansı en iyi ilk üç yıl
2001, 2011, 1999 yılları olmuştur. Elde
edilen verilerden sektörün kriz yıllarındaki başarılı kriz yönetiminin
performans sonuçlarına yansıdığı görülmektedir.
___
- Akdoğan, N., & Tenker , N. (1998). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri .
Ankara: Gazi Kitabevi.
- Akgüç, Ö. (2011). Mali Tablolar Analizi. İstanbul: Avcıol Basım Yayım.
- Akıncı, N., & Erdoğan, N. (1994). Finansal Tablolar Analizi. İzmir: Barış Yayınları.
- Akyüz, Y., & Bozdoğan, T. (2011). Topsıs Yöntemiyle Finansal Performansın
Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. AKÜ-Afyon Kocatepe Üniversitesi Dergisi, 13,
(1), 73-92.
- Apak, S., & Demirel, E. (2010). Finansal yönetim:Finansal Tablolar Analizi ve Yatırım
Yönetimi, Cilt 2. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
- Ata, H., & Yakut, E. (2009). “Finansal Performansa Dayalı Etkinlik Ölçümü: İmalat
Sektörü Uygulaması”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. (18),
80-100.
- Aydeniz, E. (2009). “Makroekonomik Göstergelerin Firmaların Finansal Performans
Ölçütleri Üzerindeki Etkisinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma:IMKB'ye Kote
Gıda ve İçecek İşletmelerim Üzerine Bir Uygulama”. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F
Dergisi, XXVII, (11), 265-273.
- Aydın, N., Başar, M., & Coşkun , M. (2014). Finasal Yönetim. Ankara: Detay Yayınevi.
- Aydın, N., Başar, M., & Çoşkun, M. (2015). Finasal Yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Brigham, E. (1999). Fiansal Yönetimin Temelleri Cilt.2 (Çev.Ö.Akmut, H.Sarıaslan).
Ankara: Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
- Ceylan, A., & Korkmaz, T. (2018). İşletmelerde Finansal Yönetim. Bursa: Ekin
Yayınevi.
- Ergül, N. (2014). “Turizm Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performans Analizi”.
Çankırı Karatekin Üniversitesi İ.İ.B.Fakültesi Dergisi,4(1), 325-340.
- Gücenme , Ü. (1996). Mali Tablolar Analizi. Bursa: Marmara Kitabevi.
- Gümüş, U., & Bolel, N. (2017). “Rasyo Analizleri İle Finansal Performansın Ölçülmesi:
Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren Havayolu Şirketleri’nde Bir Uygulama”. Adnan
Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, (2), 87-96.
- Hacıevliyagil, N., & Şit, A. (2016). “İmalat Sanayi Alt Sektörlerinde Sektör
Farklılıklarının Finansal Oranlar Açısından Karşılaştırılması”. ÇankırıKaratekin
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7, 107-122.
- Hwang, C., & Yoon, K. (1981). Multiple Attribute Decision Making:Methods and
Applications. New York: Springer-Verlag.
- İskenderoğlu, Ö., Karadeniz, E., & Ayyıldız, N. (2015). “Enerji Sektörünün Finansal
Analizi:Türkiye ve Avrupa Enerji Sektörü Karşılaştırılması”. İşletme İktisadi
Çalışmaları Dergisi, 3, (3), 86-97.
- Karadeniz, E., & Kahiloğulları, S. (2013). “Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Finansal
Oranların Kullanımı: Akdeniz Bölgesi’nde Bir Araştırma”. Seyahat ve aotel
İşletmeciliği Dergisi. 10 (3), 84-106.
- Karadeniz, E., Dalak, S., Beyazgül, M., & Günay, F. (2017). “Turizm Alt Sektörlerinin
Finansal Performanslarının Oran Yöntemiyle Karşılaştırmalı Analizi”. Seyahat ve
Otel İşletmeciliği Dergisi/Journal of Travel and Hospitality Manegement 14(2), 157-
170.
- Kim, D. (2006). “A Comparative Study of Financial Ratios Between Hotels and
Restaurants”. International Journal of Tourism Sciences,6 (1), 95-106.
- Osteryoung, J., Newman, D., & Davies, L. (1997). Small Firm Finance, The Dryden
Press. Orlando: Harcourt Brace College Publishers.
- Osteryoung, J., Newman, D., & Davies, L. (1997). Small Firm Finance, The Dryden
Press. Orlando: Harcourt Brace College Puplisher, 70.
- Özer. A,, Öztürk. M., Kaya, A. (2010). “İşletmelerde Etkinlik ve Performans Ölçmede
VZA, Kümeleme ve TOPSIS Analizlerinin Kullanımı: İMKB İşletmeleri Üzerine Bir
Uygulama”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 233-260.
- Sarıaslan, H., & Erol, C. (2008). Finansal Yönetim. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Savcı, M. (2009). Mali Tablolar Analizi. Trabzon: Murathan Yayınevi Matbaa.