209173

İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programında Saygı Değeri

Öz Küresel çaptaki değişimler, dünyada ve ülkemizde değerlerin yeni yetişen nesle kazandırılması konusundaki hassasiyeti artırmıştır. Bu nedenle ülkemizde okul öncesi kurumlardan başlanarak eğitimin bütün aşamalarında değerler eğitimi üzerinde titizlikle durulmaktadır. İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (İDKAB) dersi öğretim programında da öğrenciler tarafından kazanılması beklenen birtakım değerler vardır. Bu değerlerden biri de, “ hatır gözetme, hatır sayma, bazı şeyleri önemseme ve onları incitmekten çekinme, kıymet verme itibar etme, mukaddes bilinen şeyleri yüceltme duygusu” olarak tanımlanan saygıdır. Literatür taramasında, bir değer olarak saygının eğitim sistemindeki özellikle İDKAB dersi öğretim programındaki yerine yönelik araştırmaya rastlanılmamıştır. İşte bu araştırmanın amacı da, yürüklükteki ve Temmuz 2017 tarihinde askıya çıkarılan İDKAB dersi öğretim programında kazanılması beklenen değerlerden biri olan saygı değerinin programın genelinde, amaçlarında, öğrenme alanlarında, ünite içerikleri ve kazanımlarında nasıl yer aldığını tespit etmektir. Araştırmada, İDKAB dersi öğretim programlarında saygı değerine yer verilmesine rağmen eksiklerin bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Saygı, İlköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi, ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi öğretim programı, değer

PDF

___

Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük. (27 Kasım, 2017). http: //www.tdk.gov.tr/ www.turkcebilgi.com. (2017). https://www.turkcebilgi.com/arastir?q=sayg%C4%B1
T. C. Milli Eğitim Bakanlığı. (6 Kasım 2017). http: //www.meb.gov.tr/din-kulturu-veahlak-bilgisi-ogretim-programlari-askiya-cikarildi/haber/14140/tr.
Yiğittir, S. ve Öcal, A. (2010). “İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Değer Yönelimleri”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 407-416.
Yılmaz, H. (2009). “Alevilik-Sünnilik Açısından Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XIII (2), 189-209.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Türk, İ. (2009). Değerler Eğitiminde Saygı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Selçuk, M. (1997). “Din Öğretiminin Kuramsal Temelleri”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2, 145-158.
Perese Karakter Okulu Öğretmen Kitabı. (2005). Saygı, Yapılandırıcı Yaklaşımla Hazırlanmış 69 Etkinlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Öztekin-Ağır, H. S. (2017). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Sorumluluk Değeri İle İlgili Kazanımların Gerçekleşme Düzeyi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Önder, M. (2015). “Din Eğitiminde Başarı İçin Dikkate Alınması Gereken Bir Unsur Olarak İnsan Onuru”. Değerler Eğitimi Dergisi, 13 (29), 511-534.
Önder, M. (2013). “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretiminin Temelleri Üzerine”. AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1 (1), 24-40.
Osmanoğlu, C. (2012). “Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarında Hoşgörü ve Birlikte Yaşama Kültürü”. Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2 (15), 55-78.
Okumuşlar, M. (2007). “Çok Kültürlü Toplumlarda “Din Hakkında Öğrenme” ve “Dinden Öğrenme” Modeli”. Marife, 7 (2), 251-264.
MEB. (2010). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4,5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Loomans D. ve Loomans, J. (2005). Çocuklara Öz Saygıyı ve Değerleri Öğretmenin 100 Yolu. (Çev.: Tufan Göbekçin). İzmir: Ege-Meta Yayınları.
Koçak, K. (2012). “Bozkır Kültüründe Alp Karakterinin Ortaya Çıkışında Türk Geleneklerinin Etkisi”. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 125-135.
Kaymakcan. R. ve Meydan, H. (2010). “Demokratik Vatandaşlık ve Din Öğretimi: Yeni Yaklaşımlar ve Türkiye’de DKAB Dersleri Bağlamında Bir Değerlendirme”. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1) 29-53.
Kaymakcan R. ve Meydan H. (2011). “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları ve Öğretmenlerine Göre Değerler Eğitimi”, Değerler Eğitimi Dergisi, 9 (21), 29-55.
Güler, S., Halıcıoğlu, M. B. ve Taşğın. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Gör, F. (2013). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programında Merhamet Değeri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gömeç, S. (2003).” Eski Türk İnancı Üzerine Bir Özet”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 33(21), 79104.
Gerda Pighin, (2005) Çocuklara Değer Aktarımı. (Çev.: Ali Yaşar Gök). İzmir: İlya Yayınevi.
Ersan, A. (2010). Sahîh-İ Müslim’deki Hadislerin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programında Kazandırılması Öngörülen Değerler Açısından İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ekşi, H. (2003). “Temel İnsanî Değerlerin Kazandırılmasında Bir Yaklaşım: Karakter Eğitimi Programları”. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 79–96.
Çengelci, T., Hancı, B. ve Karaduman, H. (2013). “Okul Ortamında Değerler Eğitimi Konusunda Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri”. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (25), 3356.
Çakmak, A. (2013). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Adalet Değerinin Öğretimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Cebeci, A. (2005). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Derslerinde Ahlâkî Değerlerin Eğitimi ve Öğretimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bulut, R. (2011). “Okulda Din Öğretiminin Toplumsal Temeli ve İşlevleri”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 20-37.
Bolat, Y. (2016). “Sosyal Değerleri ve Değerler Eğitimini Anlamak”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (29), 322-348.
Ay, M. F. (2013). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Hoşgörü Değerinin Öğretimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Aşlamacı, İ. (2013). “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinin Çoğulculuk Açısından Değerlendirilmesi”. Hikmet Yurdu, 6 (6), 267-282.
Arslan-Parlak, E. (2011). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Müfredatında Ahlak ve Değerler Eğitimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Altıntaş, M. E. (2016). “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerine Göre Değer Öğretiminin Amaçları -Nitel Bir Araştırma-“. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16 (2), 193-209.
Altınkurt, Y. ve Yılmaz, K. (2011). “İlköğretim ve Ortaöğretim Okullarının Vizyon, Misyon ve Değerleri İle İlgili Bir Çözümleme”. Akademik Bakış Dergisi, 23, 1-15.
Akyıldız, S. (2015). “Hak ve Özgürlüklere Saygı Değerini Kazandırmada Sosyal Bilgiler Öğretmenlerince Yapılan Etkinlikler”. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (3), 12711288.
Akbaş, O. (2008). “Değer Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış”. Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (16), 9-27.
Acun, İ., Yücel, C., Önder, A. ve Tarman, B. (2013). “Değerler: Kim Ne Kadar Değer Veriyor?”. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 191-206.