19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda yeni vergilendirme çalışmaları ve mali yapıya etkisi

Osmanlı İmparatorluğu 19. Yüzyılın başlarından itibaren yoğunlaşan savaşlara bağlı olarak harcamaların artması nedeniyle mali yapının düzeltilmesine yönelik bir dizi reformlara yönelmiştir. Askeri ve mali yapıdaki reformlar yürürlüğe konulmasıyla vergi gelirlerinin artırılması gerçekleşmiş ise de,bu reformlar daha çok siyasi ve mali merkezi- leşmenin temellerini oluşturmuştur. Bu bağlamda vergi gelirleri artmışsa da orduya yönelik harcamaların ağırlık kazanması gelir ve giderleri karşılamaz duruma dönüşmesine ve bütçe açıkları ile finansman ihtiyacının artmasına neden olmuştur.

New taxation studies and their influence on fiscal structure of Ottoman Empire in the 19th century

Ottoman Empire directed a series of reforms in order to deal with the intensive expenses caused by intensified wars since at the beginning of the 19 century. While implementing military and fiscal reforms resulted with increment of taxation incomes, these reforms mostly constructed the bases of political and fiscal structure. In this context, even if the incomes from taxes raised, fiscal deficit and financial needs also raised because of the increment of military expenses that broke the budget balance between incomes and outcomes.

PDF

___

Açba, S. (1995). Osmanlı Devleti’nin Dış Borçlanması (1854-1914), Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 1.
Alper, D. ve Anbar, A. (2010). “Osmanlı İmparatorluğu’nun İç Borçlanmada Kullandığı Yöntem ve Araçlar”. Maliye-Finans Yazıları, Yıl: 24, Sayı: 87, Nisan Dönemi, s. 27-49, Ankara.
Anbar, A. (2009). “Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa’yla Finansal Entegrasyonu: 1800 – 1914”. Maliye-Finans Yazıları, Yıl: 23, Sayı: 84, Temmuz Dönemi, s. 17-38, Ankara.
Arslanoğlu, M. (2003). “Osmanlı Devleti’nde Dış Borçlar Sorunu”. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(1), ss. 1-12, Bursa.
Cezar, Y. (1995). Osmanlı Maliyesi’nde Mali Bunalım ve Değişim Dönemi. İstanbul: Alan Yayınevi.
Eldem, V. (1994). Osmanlı İmporatorluğu’nun İktisadi Şartları Hakkında Bir Tetkik. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Genç, M. (2009). Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Gökbunar, A. R. (2004). 19. ve 20. Yüzyıllarda Yaşanan Göçlerin Türk Maliye Tarihi Açısından Analizi”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(3), ss. 231-252, Ankara.
Güran, T. (1998). “Tanzimat Dönemi Osmanlı Maliyesi”. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası 60. Yıl Özel Sayısı, Cilt: 49, s. 79 – 95.
Halaçoğlu, Y. (1998). Osmanlılarda Devlet Teşkilatı ve Sosyal Yapı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
İnalcık, H. (1996). Osmanlı İmparatorluğu, Toplum ve Ekonomi. İstanbul: Eren Yayıncılık.
İnalcık, H. (2004). Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi: 1600 – 1914, İstanbul: Eren Yayınevi.
İnce, M. (2001). Devlet Borçları ve Türkiye. Ankara: Gazi Kitapevi.
Karal, Enver Z. (1988). Selim III’ün Hat-tı Hümayunları-Nizam-ı Cedit- 1789-1807. Ankara: TTK.
Karaman, K. ve Pamuk, Ş. (2009). “Osmanlı Bütçeleri ve Mali Yapının Evrimi: Avrupa Devletleriyle Bir Karşılaştırma”. Toplumsal Tarih Dergisi, Kasım Dönemi, Sayı: 191, s. 26-33.
Kazgan, G. (1999). Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi: I. Küreselleşmeden II. Küreselleşmeye. İstanbul: Altın Yayınları.
Kıray, E. (1993). Osmanlı’da Ekonomik Yapı ve Dış Borçlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Küçükalay, M. ve Çetinkaya, A. (2002). Osmanlı Vergi Sistemi ve Bir Vergi Tahsil Yöntemi Olarak İltizam”. Türkler Dergisi, Cilt: 10, s. 878 – 889.
Öner, E. (2005). Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Dönemi’nde Mali İdare. Ankara: Maliye Bakanlığı Araştırma – Planlama – Koordinasyon (APK) Daire Başkanlığı Yayınları, Yayın No: 2005/369.
Pamuk, Ş. (1997). 100 Soruda Osmanlı – Türkiye İktisat Tarihi: 1500 – 1914. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
Pamuk, Ş. (2005). Osmanlı – Türkiye İktisat Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Pamuk, Ş. (2006). Osmanlı Ekonomisi ve Dünya Kapitalizmi (1820 – 1913). İstanbul: Yurt Yayınevi.
Pamuk, Ş. (2008). Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları: Seçme Eserleri – I, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Pamuk, Ş. (2009). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Küreselleşme, İktisat Politikaları ve Büyüme: Seçme Eserleri – II, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Sevinç, N. (2001). Osmanlı’nın Yükselişi ve Çöküşü. İstanbul: Burak Yayınevi.
Shaw, S. J. ve Shaw, K. E. (2000). Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye. İstanbul: E Yayınları.
Songun, G. (2006). 10120 Numaralı Temettuat Defteri’e Göre Atabey Kazası’nın Sosyal ve Ekonomik Durumu(1844 – 1845). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.
Şeker, M. (2007). “Osmanlı Devleti’nde Mali Bunalım ve İlk Dış Borçlanma”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), ss. 115 – 134.
Şener, A. (2007). Sona Doğru Osmanlı. Ankara: Birleşik Yayınevi.
Tabakoğlu, A. (1985). Gerileme Dönemine Girerken Osmanlı Maliyesi, İstanbul: Dergah Yayınları.
Toprak, Z. (1986). “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Osmanlı Ekonomisinde Gelişmeler”.
Türkiye Ekonomisinin 100. Yılı: 1885 – 1985 Bildiri Kitabı, İzmir: İzmir Ticaret Odası Yayınları.
Yenal, O. (2010). Cumhuriyet’in İktisat Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Yılmaz, F. (1996). Devlet Borçlanması ve Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Dış Borçlar. İstanbul: Birleşik Yayınları.