YİRMİ BİRİNCİ YÜZYILDA TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN YAPISAL DEĞİŞİMİ: 2004-2014 DÖNEMİNE BİR BAKIŞ
Türk Bankacılık sektörü 90'lı yıllarda ve özellikle 2000-2001 döneminde yaşanan krizler sonrasında, 2002-2007 döneminde ciddi bir yeniden yapılanma sürecinden geçmiştir. Bu sürecin en önemli sonucu sistemdeki banka sayısının önemli miktarda azalması, denetim ve gözetim etkinliğinin artması olmuştur. Tüm bu gelişmeler sonucunda bankalar finansal göstergeleri ve bilanço büyüklükleri açısından daha homojen bir yapıya kavuşmuşlardır. Çalışmanın amacı bu durumu ortaya koymaktadır. Bu amaçla; 2004-2014 dönemi itibariyle, 23 bankanın finansal göstergelerinin sahiplik yapısı, aktif büyüklüğü ve yıllar bazında farklılık gösterip göstermediği Kruskal-Wallis H testi ve Friedman İki Yönlü Varyans Analizi ile incelenmiştir. Bulgular bankaların finansal rasyolarının sahiplik yapısı ve aktif büyüklüğü kriterlerine göre önemli farklılıklar taşımadığını ortaya koymuştur. Yıllar bazında yapılan analizde ise en yoğun farklılığın yaşandığı yılların 2004, 2005 (yeniden yapılanma dönemi yılları) ve 2009 (küresel kriz yılı) yılları olduğu tespit edilmiştir
STRUCTURAL CHANGES OF THE TURKISH BANKING SECTOR IN THE TWENTY FIRST CENTURY: AN OVERVIEW OF THE 2004-2014 PERIOD
Turkish banking sector has gone through a serious restructuring process during the 2002-2007 period following the crises in the 1990s and especially in 2000-2001. The most important result of this process has been the considerable amount of reduction in the number of banks included in the system and the increase in the efficiency of control and surveillance activities. As a result of these improvements, banks have become more homogeneous in terms of balance sheet size and financial indicators. The aim of the study is to present this situation. For this purpose; the financial indicators of 23 banks are analyzed for 20042014 period by using Kruskal-Wallis H test and Friedman’s wo-way analysis of variance to test the statistically significant difference on the basis of ownership structure, asset size and years. The findings have not revealed significant differences in financial ratios of banks according to ownership structure and asset size basis. The analysis conducted on the basis of years found that the most intense differences have been experienced in the years 2004, 2005 (restructuring period) and 2009 (the year of the global crisis)
___
- Alp,A.,Ban.Ü., Demirgüneş, K. ve Kılıç,S.(2010) ’Türk Bankacılık Sektöründe Karlılığın İçsel Belirleyicileri’, İMKB Dergisi,Cilt 12,Sayı 46,1-13.
- BDDK (2001) Bankacılık Sektörü Yeniden Yapılandırma Programı. BDDK, (2014) Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri. Bektaş, H.(2013), ’Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Analizi’, Sosyo Ekonomi, Yıl 9,Sayı 19,277-294.
- Coşkun, N. , Ardor, H.N. , Çermikli, A.H. . Eruygur H. O., Öztürk , F. Tokatlıoğlu ,İ. Aykaç, G. ve Dağlaroğlu, T. (2012) Türkiye’de Bankacılık Sektörü Piyasa Yapısı, Firma Davranışları ve Rekabet Analizi, TBB Yayın No: 289, İstanbul.
- Çelebican G.(1998) Para Kurulu Sistemi, ASOMEDYA Ankara. Çelik, S. (2012) ‘Türk Bankacılık Sektöründe Etkinlik Ölçümü: Parametrik ve Parametrik Olmayan Modellerin Karşılaştırması’, Bankacılar, Sayı 82,88-106.
- Çetintaş, H. ve Bicil, M. (2012) ‘Türkiye’de 2005-2010 Döneminde Mevduat Bankalarını Etkinliği ve Toplam Faktör Verimliliğindeki Değişme’, Bankacılar, Sayı 81,21-34.
- Dinçer, A. (2006) Bankacılık Sektöründe Konsolidasyon, Ülke Deneyimleri ve Türkiye İçin Öneriler, DPT. 2697, Ankara.
- Ecer, F.(2013) ‘Türkiye’deki Özel Bankaların Finansal Performanslarının Karşılaştırılması: 2008-2011 Dönemi’, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:13, Yıl:13, Sayı:2, 171-189.
- Fırat, E.(2013) ‘Türkiye’deki 2001 Krizi Sonrası Bankacılık Sektöründeki Yapısal Değişim: 2001 Öncesi ve 2001 Sonrası Bir Karşılaştırma’, International Conference on Eurasian Economies, 598-607.
- Gençler, A.(2007) “2001 Ekonomik Krizinin Bankacılık Sektöründeki İstihdama Etkisi”, Sosyal Siyaset Konferansları, 50. Kitap, http://iibf.kocaeli.edu.tr/ceko/ssk/kitap50/18.pdf, erişim tarihi: 04.02.2010.
- Göçmen Yağcılar G.(2010) Türk Bankacılık Sektörünün Rekabet Yapısının Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Isparta.
- Hazar, A., Babuşçu, Ş. ve Küksal, M.O.(2013) ‘Bankaların Finansal Bünyelerindeki Erken Uyarı Göstergelerine Farklı Bir Bakış 1992- 2001 Dönemi Türkiye Örneği’ , 17.Finans Sempozyumu, Muğla, 191- 200.
- Kahveci, E. Celen, Y. ve Ekşi, İ.H.(2013) ‘Türk Mevduat Bankalarının Performansının VZA Pencere Analizi İle Belirlenmesi’,Bankacılar, Sayı 86,53-66.
- Sabancı Dinçer, S.(2004) “AB Bankacılık Sektöründe Yarın”, Görüş Dergisi, TÜSİAD, Ekim 2004.
- Saldanlı, A (2013) ‘Türk Bankacılık Sektörüne Genel Bakış: 2000-2012 Yılları Arası Rasyo Analizi’, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl 5 Sayı 10,40-52.
- Seyrek ,İ.H. ve Ata, H.A.,(2010) ‘Veri Zarflama Analizi ve Veri Madenciliği ile Mevduat Bankalarında Etkinlik Ölçümü’, Bankacılık ve Finansal Piyasalar, Cilt 4 Sayı 2,67-84.
- TBB. (2008) 50. Yılında Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye’de Bankacılık Sistemi “1958-2007”, TBB, 262.
- TBB (2015) Bankalarımız 2014,Yayın no:311.
- Ünsal, A. ve Duman, S. (2005) ‘Türkiye’ deki Bankaların Performanslarının Temel Bileşenler Yaklaşımı ile Karşılaştırmalı Analizi’, VII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu,1-20.