Kurtuluş Savaşı Dönemi̇nde Kocaeli̇ - Yalova - İzni̇k Çevresi̇nde Rum Ve Ermeni̇ Terörü

Mondros Mütarekesi’ni imzalayarak I. Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılan Osmanlı Devletinde Mütarekenin uygulanmaya konmasından sonra İtilâf Devletlerinden destek gören Rum ve Ermeni örgütlerinin desteğinde oluşan Rum ve Ermeni terör grupları Kocaeli Yarımadası ile Yalova ve Bursa çevresinde tedhiş hareketlerinde bulunmuşlardır. Bölgenin Yunan işgali altına girmesinden sonra da Yunanlıların da desteğinde tedhiş faaliyetlerini arttırmışlardır. Hatta bu olaylar yerili Rum ve Ermenilerin desteğinde Yunan zulmüne dönüşmüştür. Burada bu terör olayları arşiv belgelerine de dayanarak makale ölçüsünde ele alınmaktadır.

Signing the Mudros Armistice, the Ottoman State let the first World War as a defeated, after puttung into practice of the Armistice, Greek and Armenian organizations supported by the Entente Powers passed into activitiy for their aims. In this connection, to be formed Greek and Armenian terror groups supported by Greek and Armenian organization, acted terror actions surroundıngs Bursa, Yalova and Kocaeli Penninsula. They increased their terror actions with the supporting of Greeks after the region had occupied by Greeks. Even these events with the support of native Greeks and Armenians had changed into Greek suppression, In this work, these terror actions are scrutinized as a article based on archive materials.

___

  • Coşar, Ömer Sami, İstiklal Harbi Gazetesi, Milliyet Yayını No: 2 ve 15.
  • Jaeschke, Gotthard, Türk Kurtuluş Savaşı İle İlgili İngiliz Belgeleri, Ankara,1986.
  • Türkgeldi, Ali, Mondros ve Mudanya Mütarekelerinin Tarihi, İstanbul,1948.
  • Ahmet İzzet Paşa, Feryadım, Nehir Yayınları, İstanbul, 1993.
  • Orbay, Rauf, Cehennem Değirmeni, C. 1 İstanbul, 1993.
  • Bayur, Yusuf Hikmet, Türk İnkılabı Tarihi, C.(Cilt) 3 K.(Kısım) 4 Ankara,1983.
  • Tansel, Selahattin, Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C.l Ankara, 1973.
  • Bıyıklıoğlu, Tevfik, Mondros Mütarekesi ve Tatbikatı, Türk İstiklal Harbi (T.İ.H.) serisi C.1 Gnkur. Yayını, Ankara, 1962.
  • Önal, Sami, Hüsrev Gerede’nin Anıları, Kurtuluş Savaşı, Atatürk ve Devrimler, 2. Baskı İstanbul, 2002.
  • Sofuoğlu, Adnan, Kuvay-ı Millîye Döneminde Kuzeybatı Anadolu, Ankara, 1994.
  • Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, C.l, İstanbul, 1984.
  • Kitsikis, Dimitri, Yunan Propagandası, Meydan Neşriyatı, Bası yeri belli değil, t.y.
  • B. O. A. B. E. O. (Başbakanlık Osmanlı Arşivi Bab-ı Ali Evrak Odası) Umumi No: 343454; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 345376; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 343317.
  • Gökbilgin, Tayyip, Milli Mücadele Başlarken, C. I, Ankara, 1959.
  • Sofuoğlu, Adnan, Fener Rum Patrikhanesi ve Siyasi Faaliyetleri, İstanbul, 1996.
  • Karacakaya, Recep, Kaynakçalı Ermeni Meselesi Kronolojisi (1878- 1923), İstanbul, 2001.
  • Akşin, Sina, İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele, C. 1, İstanbul, 1992.
  • H.T.V.D. (Harp Tarihi Vesikaları Dergisi) S. (Sayı) 45 Belge 1050.
  • Çelebi, Mevhit, İzmir’in İşgalinden Önce Şehzade Abdurrahim Başkanlığında Anadolu’ya Gönderilen Nasihat Heyeti, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.l , S. 19, 1990.
  • B.O.A.B.E.O. Umumi No: 348871-348600-347328; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 348071.
  • Yüce, Rıfat, Kocaeli Tarih ve Rehberi, İzmit, 1945.
  • Halide Edip Adıvar, Türkün Ateşle İmtihanı, 8, Baskı, İstanbul, 1985.
  • Selçuk, İlhan, Yüzbaşı Selahattin’in Romanı, 2. Kitap, İstanbul, 1987.
  • Ural, Gültekin, Ermeni Dosyası, İstanbul, 1998.
  • Kabacalı, Alpay, Talat Paşa’nın Anıları, İstanbul, 2000.
  • Cengiz, H. Erdoğan, Ermeni Komitelerinin A’rnal ve Harekat-i İhtilaliyesi, Ankara, 1983.
  • Kantarcı, Şenol ve Kasım, Kamer, Ermeni Sorunu El Kitabı, Ankara 2002. Uras, Esat, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, İstanbul 1987.
  • Öke, Mim Kemal, Ermeni Sorunu, İstanbul 1996.
  • Gürün, Kamuran, Ermeni Dosyası, İstanbul 1983.
  • Halaçoğlu, Yusuf, Ermeni Tehciri ve Gerçekler, Ankara, 2001.
  • Süslü, Azmi, Ermeniler ve 1915 Tehcir Olayı, Ankara, 1990.
  • Aras, Kazım, İstiklal Savaşında Kocaeli Bölgesinde Harekat, İstanbul 1936.
  • Apak, Rahmi, Garp Cephesi Nasıl Kuruldu, İstanbul, 1942.
  • Sofuoğlu, Adnan, Milli Mücadelede Kocaeli ve Sakaryada Kuvay-ı Milliye ve Karşı Faaliyetler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara, 1987, s. 54-57.
  • Nadi, Yunus, Ankara’nın İlk Günleri, İstanbul, 1955.
  • Öztüre, Avni, Nikomedia İzmit Tarihi, İstanbul, 1969.
  • Özel, Sabahattin, Kocaeli ve Sakarya İllerinde Milli Mücadele, İstanbul,1987.
  • Şehir ve Kasabaların işgal, İstirdat ve Bombardıman tarihleri, Genkur. Bşk, Harp Tarih Encümeni , Ankara, 1940.
  • B.O.A.B.E.O. Umumi No: 351079; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 348600-348534; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 348071; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 348223.
  • B.O.A.B.E.O. Umumi No: 349589; B.O.A.B.E.O. Umumi No: 349746.
  • Himmetoğlu, Hüsnü, Kurtuluş Savaşında İstanbul ve Yardımları, C.1, İstanbul, 1965.
  • Jaeschke, Gotthard, Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi, Ankara 1970.
  • TBMM, Zabıt Ceridesi, C. 15, Ankara, 1958, s. 238.