Kıbrıs’ta Bir 150’lik: Sait Molla (1925-1930)

Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlandıktan ve yeni Türk devleti kurulduktan sonra TBMM hükümeti isimlerini belirlediği 150 kişinin dışında bir af çıkarmıştır. Affedilmeyen bu 150 kişiden biri de Sait Molla’dır. Bu çalışmada Sait Molla’nın yurt dışında yaşadığı dönem, ancak özellikle en uzun süre yaşadığı yer olan Kıbrıs’taki yaşamı incelenecektir.

After the victory of Independence War and the founding of Turkish State, it is declared the amnesty law except 150 person whose determined their names by the TGNA. One of these 150 unforgiven people was Sait Molla. In this work, the period of Sait Molla’s abroad especially his life in Cyprus will be scrutinized.

___

  • Vakit Gazetesi, 19 Şubat 1341.; Birlik Gazetesi, 26 Haziran 1925.
  • “Sait Molla”, Birlik Gazetesi, 12 Haziran 1925.
  • Yeni İstanbul, 9 Teşrin-i sani 1334-1918, No: 1.
  • "İngiliz Taraftarıyım”, Türkçe İstanbul, 13 Ağustos 1335-1919.
  • “Sait Molla Kıbrıs'ta", Birlik Gazetesi, 5 Haziran 1925.
  • ‘'Sait Molla”, Hakikat Gazetesi, 27 Teşrin-i evvel 1923.
  • “Sait Molla", Hakikat Gazetesi, 1 Haziran 1925.
  • “Molla Her Tarafı Bulaştırdı” , Söz Gazetesi, 27 Teşrin-i sani 1925.
  • “Sait Molla”, Söz Gazetesi, 12 Haziran 1930.
  • “Mahut Sait Molla Öldü”, Söz Gazetesi, 24 Temmuz 1930.
  • "Liseden Niçin Ayrıldım III". Halkın Sesi, 3 Nisan 1949.
  • “Nice'de neşr ettiğim mufassal beyannamemle...”, Söz Gazetesi, 27 Teşrin-i sani 1925.
  • Soysal, İlhami, Kurtuluş Savaşı’nda İşbirlikçiler, İstanbul 1985.
  • Soysal, İlhami, 150’likler, İstanbul 1985.
  • TBMM Gizli Zabıtları, Türkiye İş Bankası Yayınları, Cilt: 4, Ankara 1985.
  • Tunaya, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler Cilt 2: Mütareke Dönemi, İstanbul 1986.
  • Tevetoğlu, Fethi, Millî Mücadele Yıllarındaki Kuruluşlar, TTK, Ankara 1988.
  • Dönmez, Cengiz, Millî Mücadeleye Karşı Bir Cemiyet: İngiliz Muhipleri Cemiyeti, AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 1999.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030 10 106 695 35.
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030 10 106 695 10.
  • KKTC Millî Arşivi, Supreme Court, Criminal Order Book, Vol. VII, Dava numarası 28/26 ve 35/26.
  • Kıbrıs Araştırma ve Yayın Merkezi (CYREP) Arşivi, C O, 67/216/3.
  • Demiryürek, Meral, İrşad ve Türk İstiklâl Savaşı, Toplumsal Tarih, Aralık 2002.
  • "Türk Kurtuluş Savaşı ve Atatürk Devrimlerinin Kıbrıs Türkleri Üzerindeki Etkileri,” II. Güzelyurt Tarih Buluşması Sempozyumu, 2-3 Nisan 2003.
  • Nesim, Ali, Kıbrıs Türklerinde Atatürk İlke ve İnkılapları, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 14, Mart 1989, s.326.
  • Sayıl, Altay, Kıbrıs Polis Tarihi, Lefkoşa, 1985.
  • Küçük, Fazıl, 56 Yıl Süren Evkaf Mücadele Tarihi, Haz. Altay Sayıl, KKTC Millî Arşiv ve Araştırma Dairesi, 2814/K. No: 100.