18 Mart Çanakkale Deniz Savaşı

Çanakkale Savaşları İngiltere’nin öncülüğünde Fransızların ve çok sınırlı olarak da Rusya ve Avustralya’nın katılımı ile gerçekleşmiştir. Cephenin açılma önerisi Rusya’dan gelmiş ve planlamayı da Churchill yapmıştır. Boğazları deniz trafiğine kapatan Osmanlı Devleti 28 Ekim’de Karadeniz’de donanması ile Rus gemi ve limanlarını bombalamıştır. Bu olay üzerine önce Rusya ve arkasından da İngiltere ve Fransa Osmanlı Devleti’ne savaş açmıştır. 1914 yılı sonunda Çanakkale Boğazı’nı ele geçirme planlarını yapan Churchill, Boğazların ele geçmesiyle Rusya’ya destek yolunun açılacağını ve Bulgaristan ve Romanya’nın da kendi yanlarında savaşa gireceğini hesaplamıştır. Şubat ayında yapılan bir kaç denemeden sonra Mart 1915 de fırtınalı olmayan bir günde Çanakkale’ye deniz saldırısı başlayacaktır. Ama bu saldırıdan kısa bir süre önce, 8 Mat’ta Nusret mayın gemisinin Boğazın en geniş yeri olan ve İtilaf Devletleri gemilerinin manevra yaptığı Erenköy koyuna boğaza paralel olarak döşediği 26 mayın savaşın kaderini değiştirecektir. 18 Mart sabahı önde İngiliz zırhlıları, ikinci sırada Fransız zırhlıları olmak üzere İtilaf Devletleri donanması saldırıya geçmiştir. Amaçları ilk mayın hatlarından başlayarak mayınları temizlemek ve Boğazın en dar yerine yaklaşarak her iki kıyıdaki Türk savunma mevzilerini susturarak Çanakkale Boğazı’nı aşmaktır. Bu çalışmada 18 Mart Çanakkale Deniz Savaşı’nın ayrıntıları üzerinde durulacaktır.

Battle of the Dardanelles on March 18

The naval operations in the Dardanelles Campaign of the First World War were mainly realised by the Royal Navy with substantial support from the French and minor contributions from Russia and Australia. The Ottomans closed the Dardanelles to Allied shipping. On October 28, the Ottoman fleet began raiding Russian assets in the Black Sea. Odessa and Sevastopol were bombarded, a minelayer and gunboat were sunk. Churchill had entertained plans of capturing the Dardanelles by the end of 1914. An attack on the Dardanelles, would give Russia a supply route and might encourage Bulgaria and Romania to join the allied side. After some essays the event that decided the battle took place on the night of March 8 when the Ottoman minelayer Nusret laid a line of mines in Eren Köy Bay, just inside the entrance to the straits. The Ottomans had noticed the British ships turned to starboard into the bay when withdrawing. The new line of between 20 and 26 mines ran parallel to the shore, were moored. The British plan for March 18 was to silence the defences guarding the first five minefields, they would be cleared overnight by the minesweepers. The next day the remaining defences around the Narrows would be defeated and the last five minefields would be cleared. The operation went ahead without the British or French becoming aware of the recent additions to the Ottoman minefields.The battleships were arranged in three lines, two British and one French, with supporting ships on the flanks and two ships in reserve. This study focuses on the details of the Battle of the Dardanelles on March 18.

___

  • Andre Mandelstam, “20. Yüzyılda Rusya’nın Akdeniz’e Çıkış Politikası”, Ulus Gazetesi, 1.11.1946,Tefrika no:565, aktaran: Süleyman Kocabaş, Türk-Rus Mücadelesi, İstanbul 1989
  • C. F. Aspinal. Oglander, Gelibolu Askeri Harekatı, c. 1, İstanbul 2005
  • C. F. Aspinal. Oglander, a.g.e., c. 1
  • A. Thomazi, Çanakkale Deniz Savaşı, Ankara 1997
  • Ertuğrul Efekan, Sonkale Çanakkale, Ankara 2006
  • I.Dünya Harbinde Türk Harbi, Çanakkale Cephesi Harekatı, V. Cilt, 1 nci,2 nci ve 3 ncü Kitapların Özetlenmiş Tarihi, Ankara 1997
  • I. Dünya Harbinde Türk Harbi, Çanakkale Cephesi Harekatı, V. Cilt
  • I. Dünya Harbinde Türk Harbi,Çanakkale Cephesi Harekatı, V. Cilt
  • I. Dünya Harbinde Türk Harbi, Çanakkale Cephesi Harekatı, V. Cilt.