Anlam ve Değer Bağlamında Halk İnançları ve Ziyaret Mekânlarının İşlevselliği (Mardin Örneği)

Öz Değer kavramı, genellikle mübadele, eylem ve anlamlı farklılık yaklaşımlarıyla ele alınmaktadır. Aynı zamanda bu kavram, “değmek” ile ilişkili olarak da değerlendirilmektedir. Makalede değer kavramı, “anlama değmek” vurgusuyla ön plandadır. Bu bağlamda çalışmanın temel konusu halk inançları ve ziyaret mekânlarıdır. Amaç, anlam olgusu üzerinden farklı etnik gruplar arasındaki değerin inşa edilmesinde halk inançları ve ziyaret mekânlarının önemine/rolüne işaret etmektir. Bu mekânlar ve sağaltıcı yöntemler, farklı etnik ve dini gruplardaki insanlar için değer üreten çekim merkezi özelliği kazanabilmiştir. Süreç farklı gruplar arasında karşılaşmayı ve tanışmayı beraberinde getirmiştir. Tanışma, ortak değer ufkunun oluşmasına da aracılık etmiştir. Aynı zamanda makalede işlevselliğin anlam üzerinden değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Değer, Halk İnançları, Ziyaret/Kutsal Mekânlar, Mardin, Etnik Kimlik

PDF

___

Arslan, Ahmet. Felsefeye Giriş. 3.bs. Ankara: Vadi Yayınları,1998.
Arslantürk, Zeki ve Amman, Tayfun. Sosyoloji. 8.bs. İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2012.
Aydın, İnayet. “Değer Kavramı ve Değer Yükleme”. Eğitim Yönetimi, Denetimi ve Politika Yazıları, ed. İnayet Aydın, Kürşat Yılmaz, 42-52. Ankara: Pegem Akademi Yayınları, 2014.
Barth, Fredrik. “Giriş”. Etnik Gruplar ve Sınırlar, der. Fredrik Barth, çev. Ayhan Kaya, Seda Gürkan, 11-40. İstanbul: Bağlam Yayınları, 2001.
Berry, Lohn W. vd. Kültürlerarası Psikoloji. 3.bs. Ankara: Nobel Yayınları, 2015.
Bilgin, Nuri. “Fiziksel Mekândan İnsani Ya Da İnsanlı Mekâna”. Mimarlık, 28/3 (1990): 62-65.
Bilgin, Nuri. Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları, 1999.
Eliade, Mircea. Kutsal ve Dindışı. çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ankara: Gece Yayınları, 1991.
Eroğlu, Ahmet Hikmet. “Türk Halk İnançlarının Güncel Değeri”. I. Türkiyat Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, 25-26 Mayıs 2016, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırma Enstitüsü Yayınları, 2016, 87-97.
Fichter, Joseph. Sosyoloji Nedir?. çev. Nilgün Çelebi, Ankara: Atilla Kitabevi, 1994.
Geertz, Clifford. Kültürlerin Yorumlanması. çev. Hakan Gül, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları, 2010.
Göktaş, Hüseyin Rahmi. Bensenoğ. İstanbul: Külliyat Yayınları, 2016.
Göktaş, Hüseyin Rahmi. Runasimi: İnsan Dili. İstanbul: -ki Yayınları, 2018.
Graeber, David. Değer Teorisi. çev. Başak Kıcır, İstanbul: Sel Yayıncılık, 2017.
Günay, Ünver vd. Ziyaret Fenomeni Üzerine Bir Din Bilimi Araştırması. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları, 2001.
Gündüz, Şinasi. Mitoloji ile İnanç Arasında. Samsun: Etüt Yayınları,1998.
Hançerlioğlu, Orhan. “Değer”. Felsefe Ansiklopedisi, 5. bs., İstanbul: Remzi Kitabevi, 2012, II, 275-277.
Kalafat, Yaşar. “Türk Dünyası Tarihi Çalışmalarında Halk İnançlarının Önemi”. Millî Folklor, 6/44 (1999): 88-91.
Kandemir, Fatih. “Halk İnançlarının Psiko-Sosyal Nedenleri ve Türkiye’deki Halk İnançlarının Tarihi Temelleri”. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDE), 9/1 (2016): 97-114.
Moore, Jerr D. Kültür Teorileri. çev. A. Erkan Koca, Ankara: Atıf Yayınları, 2015.
Morris, Brian. Din Üzerine Antropolojik İncelemeler. çev. Tayfun Atay, İstanbul: İmge Kitabevi, 2004.
Özbudun, Sibel ve Şafak, Balkı ve Altuntek, N. Serpil. Antropoloji: Kuramlar ve Kuramcılar. Ankara: Dipnot Yayınları, 2016.
Sahlins, Marshall. Taş Devri Ekonomisi. çev. Taylan Doğan, Şirin Özgün, 2 bs. İstanbul: Bgst Yayınları, 2016.
Smith, Christian ve Woodberry, Robert D. “Din Sosyolojisi”. çev. İhsan Çapçıoğlu, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (AÜİFD), 47/2 (2006): 215-235.
Su, Süreyya. Hurafeler ve Mitler. İstanbul: İletişim yayınları, 2009.
Subaşı, Necdet. “Kutsal Tarih’in Dînî Sosyolojisi”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(2000): 63-83.
Tanyu, Hikmet. “Dinî Folklor veya Dinî-Manevî İnançların Çeşit ve Mahiyeti Üzerinde Bir Araştırma”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 21 (1976): 123-142.
Tezcan, Mahmut. Sosyolojiye Giriş. 9. bs. Ankara: Anı Yayınları, 2016.
Uygur, Hatice Kübra. “Kültürel Doku İçinde Mardin Süryanilerinin Mekân Efsaneleri”. Doktora Tezi, Hacettepe Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2015.
Yeşilmen, Halit. Mahallemiler. Konya: Çizgi Kitabevi, 2017.