SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS PERSPEKTİFİNDEN ANALAR, TANRIÇALAR VE ANADOLU

İnsanlık tarihi uygarlık seviyesine M.Ö. 10.000-8000 yıl önce yerleşik düzene geçerek ulaşmıştır. En eskive en ileri düzeyde olan yerleşimlerden Çayönü, Çatalhöyük, Hacılar, Norşuntepe ve Köşk Höyükbölgelerinde 7000-8000 yıl önce yapılmış, ibadet nesnesi olarak kullanılan heykelcikler mevcuttur. Buheykelcikler, binlerce yıl sonrasının insanlarının ellerinde bulunmakta, bugün hala “Tanrı Ana”heykellerinden bahsetmekteyiz. Somut olmayan Kültürel Mirasımız Perspektifinden Anadolu’yabakıldığında benzersiz bir coğrafyanın, kültürel hazinenin mirasçılar olarak bu topraklarda yaşamayadevam etmekteyiz. Anadolu’da Tanrı Ana heykelcikleri boyutları ve soyutlama düzeyleri bakımındangünümüz ürünleri kadar çağdaş bir estetik yansıtmakta, fakat Tanrı Ana, Bereket Ana ya da Ana Tanrıçakavramlarının anlamları maalesef yeteri kadar bilinmemekte, bu kavramlara hakettiği değerverilmemektedir.

MOTHERS AND GODDESSES AND ANATOLIA FROM THE INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE PERSPECTIVE

Human history has reached the level of civilization 10.000- 8000 years ago by settling. Some of the oldest and most advanced settlements in Çayönü, Çatalhöyük, Hacılar, Norşuntepe and Köşk Höyük have statues that were built 7000-8000 years ago and used as worship objects. These statuettes are in the hands of people after thousands of years and today we are stil talking about “Ana Tanrı” statues. From the perspective of our intangible cultural heritage we continue to live in Anatolia as the heirs of a unique geography and cultural treasure. “Tanrı Ana” figures in Anatolia reflect a contemporary aesthetic in terms of their dimensions and abstraction levels as a contemporary products but unfortunately the meanings of “Tanrı Ana”, “Bereket Ana” or “Ana Tanrıça” are not known enough and they are not given the value they deserved.

___

  • Akurgal, E. (1998). Anadolu Kültür Tarihi, 3.Basım, Ankara: Tübitak, s.5.
  • Alp, S. (2011). Hitit Çağında Anadolu – Çiviyazılı ve Hiyeroglif Yazılı Kaynaklar, 7.Basım, Ankara: Tübitak, s.50-51.
  • Arif, A. (1998). Hasretinden Prangalar Eskittim, 20. Basım, İstanbul: Cem Yayınevi, s.77.
  • Borges, J. L. (1989). Kum Kitabı, 2. Basım, İstanbul: İletişim Yayınları, s.46.
  • Çağlar Boyu Anadolu’da Kadın /Anadolu Kadınının 9000 Yılı” Sergi Kataloğu, (1993). Kültür Bakanlığı, Topkapı Sarayı, İstanbul.
  • Oğuz, M. Ö. (2013). Terim Olarak Somut Olmayan Kültürel Miras, Yıl 25,Sayı 100.
  • Sevin, V. (2002). Başlangıçtan Perslere Kadar Anadolu Arkeolojisi, 5.Basım, İstanbul: Der Yayınları, s.69.
  • Strabon, (2015). Antik Anadolu Coğrafyası (Geographika Kitap: XII-XIII-XIV), 8.Basım, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, s.4.