SARIKEÇİLİ YÖRÜKLERİNDE TOPLUMSAL UYGULAMALAR VE MEKÂN-ISPARTA / ATABEYGÖNEN ÖRNEKLERİ

Sarıkeçili Yörükleri, nisan ayından itibaren daha yüksek yaylalara göç etmeye başlarlar. Bunun temelnedeni iklime bağlı olarak daha verimli otlaklardan yararlanabilmektir. Eylül ayından itibaren iseyaylaktan kışlağa doğru tersine göç başlar. Kışları Akdeniz sahillerinde kışlayan Sarıkeçililer Toros Dağıeteklerinde ve devamında Konya, Isparta, Burdur yaylalarında konaklamaya başlamışlardır. Yörük yaşamşekli günümüzde somut olmayan kültürel miras unsurları olarak kabul edilen birçok kültürel değer vebunların gerçekleştiği özgün mekânları ortaya çıkmıştır. Bazı unsurların günümüz koşullarına uyumsağladığı, bazıların değişim dönüşümler yaşadığı, bazılarının tamamen kaybolduğu bilinmektedir. Bunedenle çalışmada, sayıları gün geçtikçe azalan konar-göçer Sarıkeçililer’den, Isparta Atabey ve Gönenyaylalarında konaklayanların, toplumsal uygulamaları ve yaşam sürdükleri mekânların özelliklerinin tespitedilmesine çalışılmıştır. Gerçekleştirilen nitel çalışma kapsamında; literatür araştırmaları, yaylayerleşimlerinin yerinde gözlem ve analiz yöntemleri ile belgelendirilmesi ve sözlü görüşmelergerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda; Sarıkeçililer’e ait toplumsal uygulamalar ve günümüze kadarsüregelen mekânları tespit edilmiş ve aktarılmıştır. Elde edilen verilerle, geleneksel yaşamı sürdürenkonar-göçer sayısının azalması nedeni ile önemli olan Sarıkeçililer’in, yörük yaşam kültürü içerisindekimevcut durumları tespit edilmiştir. Veriler, topluluğun her ne kadar yitirilmiş ve değişim göstermişunsurları olsa da, önemli birçok toplumsal uygulama ve özgün mekânsal özelliklerini koruyabildiğiniortaya koymuştur.

SOCIAL PRACTICES AND SPACE IN SARIKEÇİLİ YORUKS ISPARTA / ATABEY-GÖNEN EXAMPLE

The Sarıkeçili nomads begin to migrate to summer pastures since April. The main reason for this migration is to benefit from more productive pastures depending on the climate. On the other hand, the migration starts from the highland to winterland from September. Sarıkeçililer stays in Mediterranean coasts starting from Taurus Mountains to uplands of Konya, Isparta and Burdur. The nomadic way of life has emerged as many cultural values, which are considered as intangible cultural heritage elements today, and their original spaces. It is known that some elements have been adapted to today's conditions, some of them changed and transformed, some disappeared completely. Therefore, in thisstudy, it was tried to determine the social practices and the properties of the living places of nomadic Sarıkeçililer, Isparta Atabey and Gönen plateaus, whose number is decreasing day by day. Within the scope of the qualitative study performed; literature surveys, documentation of summer pasture settlements with on-site observation and analysis methods and oral interviews were conducted. In the results of working; Social practices of Sarıkeçililer and their places that have been maintained until today have been identified and transferred. İn recent years, there has been a decrease in the population of nomads who lives traditionally. For this reason, the current status of Sarıkeçililer in nomadic life culture was determined by the obtained data. The data show that although the community has lost and changed elements, it can maintain many important social practices and unique spatial characteristics.

___

  • Eröz, M. (1991). Yörükler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, s.321, İstanbul.
  • De Planhol, X. (1958). De La Planine Pamphylienne Aux Et Vie Paysanne, Paris, Librairie Adrien Maisonneuve, s.419, Paris.
  • Köse, A. (2005). “Türkiye’de Geleneksel Kırsal Konut Planlarında Göçebe Türk Kültürü İzleri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), s.167, Afyon.
  • Radloff, W. ve Temir, A. (1994). Sibirya'dan, MEB.
  • İnternet Kaynakları
  • Dulkadir, H. (1991). “Sarıkeçililer”, II. Uluslararası Karacaoğlan Çukurova Halk Kültürü Sempozyumu'na Sunulan Tebliğ, 20-23 Kasım, Adana, http://turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROVA /sempozyum/semp_2/dulkadir.pdf, Erişim tarihi: 20.05.2019.
  • Görsel Kaynaklar
  • SOKÜM proje kapsamında elde edilen görseller kullanılmıştır.