Sezer Tansuğ'un Eleştiri Anlayışı ve Öne Çıkardığı İsimler

Öz ÖZ1953 yılında İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nü bitiren Sezer Tansuğ (1930-1998), taviz vermez sert dili, ateşli tartışmaları, sözünü esirgemeyen hırçın tutumu ile kendi üslubunu yaratmış sıklıkla olumlu ve olumsuz eleştirilerin odağında yer almıştır. Sanat tarihi eğitimi almış ilk eleştirmenler arasında bulunan Tansuğ, İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi hocalarının Avrupa sanatı ve biçim anlayışı üzerinden sürdürdükleri bakış açısını ve yöntemlerini, eleştirmiş, bu anlayışın ülkemiz sanatının genetiğine uymadığını ve uygulamayacağını dile getirmiş, geleneksel kültürü, Türk-İslam sentezini önemsemiş, incelemiş,  dönemindeki mevcut sanat tarihi yazımına karşı çıkmış, biçim çözümlemelerinden çok sanatta içeriği ve özgünlüğü önemsemiştir. Bu yazının konusunu kendisini çoklukla ses getiren tartışmaların içinde bulan, plastik sanatlar alanında kendine özgü bir yer edinen Sezer Tansuğ ve onun eleştiri anlayışı/dili oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler: Sezer Tansuğ, Sanat Eleştirmeni, Sanat Eleştirisi, Sanat Tarihi Yazımı.

___

Başar, K. (1983). Yaşayan Eleştirmenlerimiz 8, Hürriyet Gösteri, Sayı 30, s. 32-34.

Beykal, C. (2006). Sezer Tansuğ ve “Karşıtı Aramak”, Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi, Sayı 1, s. 9-18.

Eroğlu, Ö. (1998). İnandığım Tek Eleştirmendi Sezer Tansuğ. Sanat Çevresi, Sayı 234, s. 9.

Gönenç, T. (1998). Sezer Tansuğ ya da Aşktır Eleştirmek, Sanat Çevresi, Sayı 234, s. 6-7.

Şimşek, F. (2000). Türk Sanatının Hırçın Kalemi: Sezer Tansuğ, Genç Sanat. 68, 14-18.

Tansuğ, S. (1955). Yüksel Arslan Sergisi, Yenilik, Sayı 2-26, s. 42.

Tansuğ, S. (1959a). Çocuk Resimleri, Yeni Ufuklar, Sayı 86, s. 64-65.

Tansuğ, S. (1959b). Bireyin Somutu, Yelken, Sayı 34, s. 6.

Tansuğ, S. (1960a). 1959’da Resim, Dost, Sayı 28, s. 43-50.

Tansuğ, S. (1960b). Yerli Kültüre Bağlanmak, Yelken, Sayı 36, s. 3.

Tansuğ, S. (1961). Hangi Kavgadayız, Değişim, Sayı 2.

Tansuğ, S. (1969a). Geçen Yılın Sergileri, Yeni Dergi, Sayı 53, s. 181-186.

Tansuğ, S. (1969b). Son Sergiler, Yeni Dergi, Sayı 54, s. 306-311.

Tansuğ, S. (1970a). Sergiler-Tartışmalar Bir Konuşma, Yeni Dergi, Sayı 64, s. 64-69.

Tansuğ, S. (1970b). Sergiler, Yeni Dergi, Sayı 66, s. 222-229.

Tansuğ, S. (1970c).1970’te Türk Sanatı: Resim, Mimarlık, Sayı 76, s. 42-43.

Tansuğ, S. (1972a). Okname, İstanbul: Ahmet Sarı Matbaası.

Tansuğ, S. (1972b). Son Ayların Dökümü, Yeni Dergi, Sayı 89, s. 90-93.

Tansuğ, S. (1974a). Bazı Sergiler, Yeni Dergi, Sayı 120, s. 43-46.

Tansuğ, S. (1974b). Sergiler, Yeni Dergi, Sayı 123, s. 39-44.

Tansuğ, S. (1976a). Sanata Yaklaşım: Eleştiride Duyarlık Çağı. İstanbul: Künmat Sanat Galerisi Yayını.

Tansuğ, S. (1976b). Beş Gerçekçi Türk Ressamı. İstanbul: Gelişim Yayınları.

Tansuğ, S. (1979a). Mart 1979 Sergilerinden Seçmeler, Sanat Çevresi, Sayı 6, s. 14-17.

Tansuğ, S. (1979b). Örneklerle Türk Resim ve Heykel Sanatı, İstanbul: Reyo Basımevi.

Tansuğ, S. (1980a). Nuri İyem’in Ressam Karakteri, Sanat Çevresi, Sayı 16, s. 18-19.

Tansuğ, S. (1980b). Değinmeler, Sanat Çevresi, Sayı 16, s. 24-26.

Tansuğ, S. (1980c). Değinmeler I, Sanat Çevresi, Sayı 17, s. 22-23.

Tansuğ, S. (1980d). Bir Sanat Kitabı, Sanat Çevresi, Sayı 21, s. 30.

Tansuğ, S. (1981). Nuri İyem Vesilesiyle, Hürriyet Gösteri, Sayı 5, s. 28-29.

Tansuğ, S. (1982a). Melike Abasıyanık, Kurtiç Çağdaş Türk Sanatının En Büyüklerindendir. Sanat Çevresi, Sayı 50, s. 25.

Tansuğ, S. (1982b). Melike Kurtiç Sanatımızı Yüceltiyor, Sanat Çevresi, Sayı 42, s. 30.

Tansuğ, S. (1982c). İnsan ve Sanat, Herkes İçin Sanat: Folk Sanatı, Popüler Sanat, Yüksek ve Seçkin Sanat, İstanbul: Altın Yayınevi.

Tansuğ, S. (1982d). 1820-1920 Pentürde İstanbul Sergisi. Sanat Çevresi, Sayı 44, s. 4-7.

Tansuğ, S. (1983a). Cihat Burak Hürriyet Gösteri, Sayı 16, s. 16-17.

Tansuğ, S. (1983b). Büyük Bir Resim Ustası: Burhan Doğançay. Sanat Çevresi, Sayı 61, s. 4-5.

Tansuğ, S. (1983c). Fatma Tülin Öztürk İle Söyleşi. Yeni Boyut, Sayı 22, s. 10-12.

Tansuğ, S. (1983d). Karşıtı Aramak: Sanat Tarihi Yazıları. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat.

Tansuğ, S. (1983e). Ülkemizde Sanat Eğitimi ve Kurumları. Sanat Çevresi, Sayı 53, s. 44-45.

Tansuğ, S. (1983f). Yüzyıla Değil Yüzyıllara Dayanır. Hürriyet Gösteri, Sayı 28, s. 89.

Tansuğ, S. (1987). Türk Resminde Modernleşme Süreci. Atatürk Kültür Merkezi: İstanbul.

Tansuğ, S. (1988). Sanatın Görsel Dili. İstanbul: Remzi.

Tansuğ, S. (1989). Ömer Uluç. İstanbul: Galeri Nev.

Tansuğ, S. (1990a). Türk Resminde Yeni Dönem. İstanbul: Remzi.

Tansuğ, S. (1990b). Osman Hamdi Bey’in Resminde Üslup Ayrımları. Hürriyet Gösteri, Sayı 119, s. 16-18.

Tansuğ, S. (1991a). Köfteci Kaptan Hakkında. Sanat Çevresi. Sayı 154,s. 19.

Tansuğ, S. (1991b). Bütünleştiğimiz Güzel Azınlık. Sanat Çevresi. Sayı 155, s.14.

Tansuğ, S. (1991c). Yandaşlarının Desteğinde. Sanat Çevresi. Sayı 155, s. 10-13.

Tansuğ, S. (1991d). Sözde Soykırım İddiasının Destekçilerine. Sanat Çevresi. Sayı 156, s. 14-15.

Tansuğ, S. (1991e). Nokta’da Engellenen. Sanat Çevresi. Sayı 156, s. 6.

Tansuğ, S. (1991f). Milliyet’e Cevap Hakkı İçin Alternatif Yazı. Sanat Çevresi. Sayı 156, s.7.

Tansuğ, S. (1991g). Milliyet’e Cevap Hakkı ve Ötesi. Sanat Çevresi. Sayı 156, s. 8-9.

Tansuğ, S. (1991h). Zabunyan Olayı’nda Yeni Boyutlar. Sanat Çevresi. Sayı 156, s. 10-13.

Tansuğ, S. (1991i). Aydın Dramı Üstüne. Sanat Çevresi. Sayı 157,s. 20-21.

Tansuğ, S. (1992). Geleneksel Kültüre Çağdaş Yorum: 66 Kare, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları.

Tansuğ, S. (1993a). Burhan Doğançay’ın Endüstriyel Standartlaşmayı Eleştiren Yeni Çalışmaları Üzerine. Sanat Çevresi, Sayı 181, s. 4-5.

Tansuğ, S. (1993b). Şenlikname Düzeni, İstanbul: YKY.

Tansuğ, S. (1993c). Halil Paşa, İstanbul: YKY.

Tansuğ, S. (1997a). Çağdaş Türk Sanatı’na Temel Yaklaşımlar. İstanbul: Bilgi Yayınevi.

Tansuğ, S. (1997b). Gelenek Işığında Çağdaş Sanat. İz Yayıncılık, İstanbul.

Tansuğ, S. (2006). Resim Sanatının Tarihi. İstanbul: Remzi.

Tansuğ, S. (2008). Çağdaş Türk Sanatı, İstanbul: Remzi.

Yasa Yaman, Z. (2011). Suretin Sireti, İstanbul: Pera Müzesi.