Kültürel Bir Olgu Olarak Nakış ve Türk Resim Sanatındaki Yansımaları

Öz Nakışlar, nakışlardaki renkler ve biçimler kültürel hafızanın bir kuşaktan diğerine aktarımında önemli aktörler olarak toplumların acısını, kederini, umudunu ve mutluluğunu yansıtan göstergelerdir. Güçlü, enerjik ve ifade yüklü imgeler olarak nakışlar sanatçıların farklı bağlamlarda eserlerinde kullandıkları zengin görsel unsurlardır. Araştırmada öncelikle kültürel bir olgu olarak nakışın taşıdığı değerler farklı disiplin alanları, coğrafya ve dönemlerdeki örnekler, ardından Türk resim sanatı örnekleri üzerinden bağlamları dikkate alınarak incelenmeye çalışılmıştır. Türk resim sanatında çoğu zaman kültüre özgü olanın içerikle ilişkisi gelenekten gelen yaklaşımlarla beslenmiş olduğu, biçimsel arayışlarınsa evrensel ölçekte ele alındığı anlaşılmaktadır. Sonuçta farklı dönem ve kültürlerdeki bezeme ve motiflerin, sanatçıların yaşam deneyimleriyle buluşması neticesinde çoğul anlamlara kavuştuğu böylece nakışın yaşayan bir olgu haline geldiği ve Türk resim sanatına halen kaynaklık ettiği söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Nakış, Minyatür, Sanat, Resim, Çokanlamlılık

___

Arda, Z., (2015). “Türk Halk Kültüründe ‘Korkuluk’ İmgesi ve Neşet Günal’ın Resimlerine Yansımaları”, Milli Folklor, Sayı. 108.

Arseven, C. E., (ty.). Türk Sanatı Tarihi, Cilt. III, Fasikül. I, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.

Büyükkarcı Yılmaz, F., (2014). “Divan Edebiyatında Nakş ve Nakkaş 1: İlk Yüzyıllar”, Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, Sayı. 12.

Erol, T., (1984). Günümüz Türk Resminin Oluşum Sürecinde Bedri Rahmi Eyüboğlu: Yetişme Koşulları, Sanatçı Kişiliği, Cem Yayınevi, İstanbul.

Eyüboğlu, B. R., (1986). “Nakış ve Resim”, Resme Başlarken, Bilgi Yayınevi, Ankara.

Giray, K., (2016). “Bedri Rahmi Eyüboğlu Ve Yeni Türk Resmi Yaratma Ülküsü”, http://www.antikalar.com/bedri-rahmi-eyuboglu/ (Erişim tarihi: 14 Mart 2017).

Kılıç, E., (2013). “Çağdaş Türk Resminde Geleneksel Etkileşim”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt. 6, Sayı. 25.

Konak, R., (2015). “Minyatür Sanatı Bağlamında Minyatür ve Nakış Kelimelerinin Anlamına İlişkin Bilgiler”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt. 19, Sayı. 1.

Pamuk, O., (1998). Benim Adım Kırmızı, İletişim Yayınları, İstanbul.

Schopenhauer, A., (2014). Yaşam Bilgeliği Üzerine Aforizmalar. Hasan Can (çev), Tutku Yayınevi, Ankara.

Sözen, M., (1998). Geleneksel Türk El Sanatları, Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık, İstanbul.

Sultanzade, V., (2012). “Mitoloji ve Folklorlarla İlgili Bazı Ortak Dil Unsurlarının Kaynağı”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, Cilt. 19, Sayı. 1.

Tansuğ, S., (1993). Çağdaş Türk Sanatı, Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul.

Türkiye’de Baskıresme Bakmak (yazarı yok), (2011) . Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.

Uzundemir, Ö., (2001). “Benim Adım Kırmızı ’Da Doğu İle Batı, Geçmiş İle Günümüz Arasında Diyalog Arayışları”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 1.

Yasa Yaman, Z. (2004). D grubu 1933-1951, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul.