Duyuların Mekânsal Deneyimleri Şekillendirmesi: Sagrada Familia Kilisesi

Öz Kişi, mimari mekanı sadece bir resim olarak algılamaz, aynı zamanda duyularıyla da deneyimleyerek içselleştirir. Bu çalışmada, bireylerin mekanları algılamak için görme dışındaki duyularını (işitme, koklama, tatma ve dokunma), kullanmalarında cinsiyet, yaş, uyruk ve meslek faktörleri arasında bir ilişki olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırma Sagrada Familia binasında yürütülen bir alan çalışması aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Alan çalışmasında, ziyaretçiler arasından rastsal olarak seçilen, 31 kişiye anket uygulanmış ve anket sonuçlarının değerlendirilmesinde SPSS v24 istatistiksel analiz programı kullanılmıştır. Analizlerde parametrik olmayan verilerin tek yönlü varyans analizinde kullanılan Kruskal-Wallis testinden yararlanılmıştır. Çalışmada ele alınan her duyunun mekanı algılama üzerindeki etkisi ziyaretçilerin yaş, cinsiyet, uyruk ve meslekleri ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre yaş ile işitme; meslek ile koklama, tatma ve dokunma duyuları arasında anlamlı ilişkiler olduğu, özellikle mesleklerin mekan algısı üzerinde oldukça etkileyici bir faktör olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet ve uyruk ile işitme, koklama, tatma ve dokunma duyuları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.

___

Aslan, F., Aslan, E. ve A. Atik, (2015). “İç Mekanda Algı”, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(11), 139-151.

Crippa, M. A., (2007). Gaudi, Taschen, Germany.

Hadjiphilippou, P., (2013). The Contribution of the Five Human Senses Towards the Perception of Space, Department of Architecture, University of Nicosia.

Hall, E. T., (1969). The Hidden Dimension, Doubleday, New York.

İnceoğlu, M., (2004). Tutum-Algı İletişim, Elips Kitap, Ankara.

Kalaycı, Ş., (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 4. Baskı, Öz Baran Ofset, Ankara.

Kotler, P., (2001). A Framework for Marketing Management, Upper Saddle River, Prentice Hall, NJ.

Montagu, A., (1986). Touching: The Human Significance of the Skin, Harper&Row, New York.

Norberg-Schulz, C., (1968). Intentions in Architecture, MIT Press, USA.

Özen, A. (2006) “Mimari Sanal Gerçeklik Ortamlarında Algı Psikolojisi”, Bilgi Teknoloji-leri Kongresi IV, Akademik Bilişim 2006, Denizli.

Pallasmaa, J., (2011). Tenin Gözleri: Mimarlık ve Duyular, (çev) Kılıç, A.U.,YEM Yayınları, İstanbul.

Siegel, S., (2006). Which Properties are Represented in Perception?, in Perceptual Experience, (der.) Gendler, T., J. Hawthorne, Oxford University Press, Oxford.

Smith, A.D., (2002). The Problem of Perception, Harvard University Press, Cambridge, MA.

Suyoto, W., Indraprastha, A. and H. W. Purbo, (2015) “Parametric Approach as a Tool for Decision-making in Planning and Design Process. Case study: Office Tower in Kebayoran Lama”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, vol. 184, (2), 328-337

Zaredar, A., (2015). “Considering the Five Senses in Architecture”, Current World Environment, vol. 10(Special Issue 1), 138-143.

Zerbst, R., (2002). Antoni Gaudi: The Complete Buildings, Taschen, China.

URL 1: Arkitera. “Bitmeyen Kilisenin Hikayesi” (13 Kasım 2014)

http://www.arkitera.com/haber/23414/bitmeyen-kilisenin-hikayesi (Son erişim tarihi: 21 Haziran 2016).

URL 2: National Geographic. “133 Years Later, Gaudí’s Cathedral Nears Completion” (Aralık 2010) http://news.nationalgeographic.com/2015/11/151105-gaudi-sagrada-familia-barcelona-final-stage-construction/ (Son erişim tarihi: 20 Temmuz 2016).

URL 3: Spanish News Today. “First Bronze Door Installed at the Sagrada Familia in Barcelona” (17 Temmuz 2014)

http://spanishnewstoday.com/first-bronze-door-installed-at-the-sagrada-familia-in-barcelona_20172-a.html (Son erişim tarihi: 23 Haziran 2016).

URL 4: Arch Daily. http://www.archdaily.com/438992/ad-classics-la-sagrada-familia-antoni-gaudi/5255a0e8e8e44e67bf0006ee-ad-classics-la-sagrada-familia-antoni-gaudi-ground-level-plan (Son erişim tarihi: 20 Haziran 2016).

URL 5: Gaudi Designer. http://www.gaudidesigner.com/uk/sagrada-familia-passions-facade-drawing_318.html (Son erişim tarihi: 29 Haziran 2016).

URL 6: Stl Finder. http://www.stlfinder.com/model/sagrada-familia---barcelona---catalonia (Son erişim tarihi: 15 Temmuz 2016).

URL 7: Barcelona Yellow. “Photos Sagrada Familia church Barcelona” http://www.barcelonayellow.com/bcn-photos/89-pictures-sagrada-familia-church-barcelona (Son erişim tarihi: 23 Temmuz 2016).