İRONİK VE EGZOTİK OFİLİ ETKİSİ (SANATTA BİR KARŞI SALDIRI)

Chris Ofili; geleneksel sanat yöntemlerine karşı yine gelenekleri kullanan Turner ödüllü siyahi bir İngilizsanatçıdır. Hemen hemen her çalışmasında kullandığı köklerinin yapılı doğasını sunan fil dışkısı süreklikarşımıza çıkmaktadır. Kültür ve doğa ikililiği, Afrika ve Asya kolonilerinin köklerinin anlatısını içeren fildışkısı Ofili’ nin kültürel alanlarının, kökenin ifadesi, ırkçı yaklaşımlara ve çok kültürlülüğe karşı duruştur.Mizahi bir karşı saldırıya geçen Ofili’nin vurgulu temaları dikkat çekicidir. Kimliği ve ırkı üzerinde duranötekileştirilmiş siyahi halkının resmini yaptığını belirten ve bunu alımlayıcıyı rahatsız etme çabası içindegerçekleştiren; Ofili, bedenin yapı bozumunu, kimliğini ve kavramsal yapısını sorgulayan eserleriyle ötekikonumundaki bedenleri kutsallaştırır. Araştırmada incelenen eserler, Postkolonyalizmin de önemkazandığı yıllarda sanatçının üretmiş olduğu farklı eserlerinden seçilmiştir. Araştırmada ele alınan eserler;postmodern eleştiriye açık eserler olmakla birlikte yapısöküm ile de incelenmiştir. Literatür taraması,sanatçıyla yapılan video röportajların incelenmesi ve sanatçının kendi yazıları da incelenerek elde edilenveriler kullanılarak eserler kavramsal çerçevede tartışılmıştır.

THE IRONIC AND EXOTIC OFILI EFFECT (AN ATTACK AGAINST ART)

Chris Ofili, as a black Englishman, uses traditional methods of art against the tradition. We are faced constantly with elephant faeces in the works of art of Turner awarded artist. Culture/nature dichotomy and the elephant faeces including the narration of the origins of African and Asian colonies are a stance in Ofili ‘s expression of cultural fields and origins against multiculturalism, racial approaches. Ofili’s stressed themes are remarquable as a humorous riposte. Ofili performed the picture of marginalized black people standing on the identity and the race; bodies are sanctified and deconstructed which are positioned as the other questioning the identity and conceptual structure of the body. The works, examined in the research are chosen Ofili’s oeuvres performed in postcolonial age, are scrutinized under the perspective of postmodernism and deconstruction. The data collected by literature review, the examination of video-reportages and written documents are negotiated in the conceptual frame.

PDF

___

Aydınalp, E. B. (2017). “Jacques Derrida’da Yazı ve Anlam Oyunu”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı 38, s.151-160.
Aydınalp, E. B. (2019). “Ötekinin Tek Dilliliği ve Homo-Hegemonyanın (Ana)Dildeki İzleri: Jacques Derrida’da Bir Dilden Fazlası Olarak Yazı”, Düşünbil, Sayı 75, s.30-32.
Barret, T. (2012). Sanatı Eleştirmek, Hayalperest Yayınevi: İstanbul.
Baudrillard, J. (2014). Sanat Komplosu, İletişim Yayınları: İstanbul.
Best, S. ve Kellner, D. (1998). Postmodern Teori, Ayrıntı Yayınları: İstanbul.
Doğan, H. (2017). “Çağdaş Bir Eğilim Olarak Abject Art (İğrenç Sanat)”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 5, Sayı 46, s.421-436.
Dirlik, A. (2010). Postkolonyal Aura, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi: İstanbul. Eagleton, T. (1996). Edebiyat Kuramı, Ayrıntı Yayınları: İstanbul.
Güngen, Z. (2009). Günümüz Sanatında Enformatik İmgenin Dolaşımı, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
Kılınç, G.M. (2017). “Batı Sanatında İktidarın Beden Üzerindeki Yansımaları”, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, Cilt 7, Sayı 15, s.153-159.
Koyuncu. D, S. B. (2018). Bir Bilgi Nesnesi Olarak Sanat Pratiğinin Kültürel Okumaları, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
Köktener, A., Sayılganoğlu, S., Topçu, Ö. (2018). “Postkolonyal Perspektiften Halkla İlişkiler Çalışmalarında Küresel Bir Marka: Zara Örneği”, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 10, s.1-20.
Özkesici, E. (2017). Öteki Kavramı Üzerine Görsel Çözümlemeler, Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
Ratnam, N. (1999). Chris Ofili And The Limits Of Hybridity, New Left Review, Sayı 235, s.153- 159.
Yılmaz, M. (2013). Modernizmden Postmodernizme Sanat, Ütopya Yayınevi: Ankara.
Young, R. J. (2016). Postkolonyalizm, Matbu Yayınları: İstanbul.
İnternet kaynakları
Anderson, F. (2014). “Double Captain Shit and the Legend of the Black Stars”, https://www.tate.org.uk/art/artworks/ofili-double-captain-shit-and-the-legend-of-the-blackstars-t07345, Erişim tarihi:16.04.2018.
Sutton, B. (2014). “Chris Ofili’s Göne And Dung It Again”, https://hyperallergic.com/author/benjamin-sutton/, Erişim tarihi: 16.04.2018.
Grovier, K. (2018). “Ünlü resimlerde kullanılan ilginç boyalar”, BBC Haber, https://www.bbc.com/turkce/vert-cul-43813187, Erişim tarihi: 01.05.2018.
Young, A. (2018). “Chris Ofili Kutsal Bakire Meryem”, Khan Academy, https://tr.khanacademy.org/humanities/global-culture/identity-body/identity-bodyeurope/a/chris-ofili-the-holy-virgin-mary, Erişim tarihi: 01.05.2018.
Sözmen, M.F. (2017). “Bakire Meryem temsilleri bize ne anlatıyor?”, https://mfabiansozmen.wordpress.com/2017/12/23/bakire-meryem-temsilleri-bize-neanlatiyor/, Erişim tarihi: 01.05.2018.
Stallabrass, J. (1999). High Art Lite: British Art in the 1990s, https://books.google.com.tr/books?id=OFmpiCWcglcC&printsec=frontcover&dq=High+Art+Lite :+British+Art+in+the+1990s&hl=tr&sa=X&ved=0ahUKEwi8w56xyM7mAhW7QxUIHd0RBREQ6A EIKDAA#v=onepage&q=High%20Art%20Lite%3A%20British%20Art%20in%20the%201990s&f=fa lse, Erişim tarihi:24.12.2019.
Kimmelman, M. (1999). “Of Dung and Its Many Meanings in the Art World”, The New York Times, https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/library/arts/100599brooklynnotebook.html, Erişim tarihi: 24.12.2019.
Görsel Kaynakça
Görsel 1. Kiefer, A., “Sulamith”, 1983, Karışık teknik, San Francisco Modern Sanat Müzesi, San Francisco. https://www.khanacademy.org/humanities/global-culture/identity-body/identitybody-europe/a/anselm-kiefer-shulamite, Erişim tarihi: 27.09.2019.
Görsel 2. Lucas, S., “Naturel”, 1994, Yatak, kavun, portakal, salatalık ve kova, Saatchi Galeri, Londra. https://www.saatchigallery.com/aipe/sarah_lucas.htm, Erişim tarihi: 27.09.2019.
Görsel 3. Emin, T., “My Bed”, 1998. Kutu çerçeve, şilte, nevresimler, yastıklar ve çeşitli nesneler, Tate Modern, Londra. http://www.tate.org.uk/art/artworks/emin-my-bed-l03662, Erişim tarihi: 15.04.2018.
Görsel 4. Walker, K., “Gone”, 1994, Kağıt, Moma, New York. https://www.moma.org/collection/works/110565, Erişim tarihi: 15.04.2018.
Görsel 5. Ofili, C., “Shithead”, 1993, Sanatçının saçları, dişleri ve fil pisliği, New Museum, New York. http://globalgraphica.com/2014/11/03/contemporary-art-british-artist-chris-ofilisinfamous-elephant-dung-sculpture-in-view-in-new-york/, Erişim tarihi: 27.09.2019.
Görsel 6. Ofili, C., “No Woman, No Cry”, 1998, Karışık Teknik, Tate Modern, Londra. http://www.tate.org.uk/art/artsworks/ofili-no-woman-no-cry-t07502, Erişim tarihi: 15.04.2018.
Görsel 7. Ofili, C., “The Holy Virgin Mary”, 1996, Karışık Teknik, Tate Modern, Londra. https://www.khanacademy.org/humanities/global-culture/identity-body/identity-bodyeurope/a/chris-ofili-the-holy-virgin-mary, Erişim tarihi: 15.04.2018.
Görsel 8. Ofili, C., “The Adoration Of Captain Shit And The Legend of The Black Stars”, 1998, Karışık Teknik, Tate Modern, Londra. https://www.artsy.net/artwork/chris-ofili-the-adorationof-captain-shit-and-the-legend-of-the-black-stars-third-version, Erişim tarihi:27.09.2019.
Görsel 9. Ofili, C., “Monkey Macig, Sex, Money and Drugs”, 1999, Karışık Teknik, The Museum of Contemporary Art, Los Angeles. https://www.moca.org/collection/work/monkey-magic-sexmoney-and-drugs, Erişim tarihi: 15.04.2018.