TÜRK-YUNAN NÜFUS MÜBADELESİ ÖNCESİ KONYA VE SİLLE RUMLARININ GİYİM-KUŞAMLARI

Rumların, Osmanlı İmparatorluğu’nda yaşamış en yoğun nüfusa sahip azınlık grup olduğu bilinmektedir. Anadolu’nun ve Trakya’nın farklı yerlerinde konumlanmış Rum grupların, yoğun olarak yaşamış oldukları bölgelerden birisinin de mevcut dönemin Konya vilayeti olduğu tarihi kaynaklarda belirtilmiştir. Tarihsel geçmişe ışık tutmak ve Osmanlı İmparatorluğu içerisinde yaşamış azınlık bir grubun giyim-kuşam özelliklerinin yansıtılması doğrultusunda kurgulanan bu araştırmada; Osmanlı İmparatorluğu’nun önemli bir vilayeti olan Konya’dan “Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi” ile Yunanistan’ın çeşitli bölgelerine göç etmiş Rum kadın göçmenlere ait giysilerin ele alınarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Atina’da bulunan “National Historical Museum” giysi koleksiyonu envanterinde yer alan giyim-kuşam bütünlüğü açısından korunmuş, mevcut dönemde Konya merkezde ve Sille ilçesinde Rum kadınlar tarafından ev içerisinde giyilmiş 2 adet geleneksel özel gün giysisi araştırma kapsamına alınmıştır. Buyöntem doğrultusunda giysilerin biçimsel özellikleri, üzerlerinde yer alan süsleme detayları ve kuşanma biçimleri ele alınmış, tarihi ve kültürel değerleri açısından Yunanistan’ın Atina kentinde bulunan “Küçük Asya Araştırmaları Merkezi” arşivlerden elde edilen döneme ait fotoğraflar ve kaynak kişilerden edinilen bilgiler ile desteklenerek mevcut giysiler yorumlanmıştır. Araştırma, konuya ilişkin Yunanistan’ın en önemli giysi ve fotoğraf arşivlerinden ulaşılan veriler doğrultusunda göç öncesi döneme ait Rum kadın giyim-kuşamı hakkında giysi ve aksesuar örneklerini, dönemi yansıtan fotoğrafları ve kaynak kişilerin verdiği bilgileri içermesi nedeniyle önem taşımaktadır.

CLOTHINGS OF THE OTTOMAN GREEK WOMEN IN KONYA AND SİLLE BEFORE GREEK-TURKISH POPULATION EXCHANGE

It is known that Greeks were the most populous minority group who lived in the Ottoman Empire. Greekgroups were located in different parts of Anatolia and Thrace in this period. It is mentioned in thehistorical sources that Konya also was one of the regions which was populated with Greek groups. Thisstudy was designed to shed light on the historical past and to reflect the clothing characteristics of aminority group that lived within the Ottoman Empire. It is also aimed to analyze the clothings of theGreek female immigrants who immigrated to Greece from Konya which was an important province in theOttoman Empire during the “Greek-Turkish Population Exchange”. In accordance with this purpose, twopieces of traditional indoor clothings used for special days belonging to Greek women who lived in Konyaand Sille regions which are in the “National Historical Museum’s” clothing collection inventory in Athenstoday were included in the research. In terms of historical and cultural values, these clothings wereinterpreted additionally supported with period photographs from the “Asia Minor Research Centre”archive in Athens and informations from the source persons. According to obtained data from the mostimportant clothing and photograph archives of Greece, this study is of importance as it contains Greekwomen’s clothing and accessory samples, period photographs and informations from the source personsabout Greek female clothings before the immigration period.

PDF

___

Adrianopoulou, P. (2011). “Folk Costumes in the Pontos”, Asia Minor Greek Encyclopedia, p.1-8.
Arı, K. (2015). “Mübadelenin Öteki Yüzü Göçmenler Anadolu’da”, Atlas Tarih Dergisi, I. 31, p.106-115.
Canefe, N. (2007). Anavatandan Yavruvatana Milliyetçilik, Bellek ve Aidiyet, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Clark, B. (2008). İki Kere Yabancı Kitlesel İnsan İhracı Modern Türkiye’yi ve Yunanistan’ı Nasıl Biçimlendirdi?, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Çiçekli, M. (2007).Konya: Bir Şehrin İki Hikâyesi, Ankara: Dipnot Yayınları.
Görünür, L. and Ögel, S. (2006). “Osmanlı Kaftanları ile Entarilerinin Farkları ve Kullanılışları”, İTÜ Dergisi, I. 1, p.59-68.
Hatzimichali, A. (1999).The Greek Folk Costume, Vol. 1, Athens: Melissa Publishing House.
Hatzimichali, A. (1999).The Greek Folk Costume, Vol.2, Athens: Melissa Publishing House.
Kapar, M. A. , Çaycı, A. and Mimiroğlu, İ. M. (2013). Geçmişten Günümüze Sille Albümü (Sille Album Past to Present), Konya: Selçuklu Belediyesi.
Koca, E. and Koç, F. (2011). “The Clothing Culture of the Turks, and the Entari (Part 1: History)”, Folk Life: Journal of Ethnological Studies, I. 1, p.10-29.
Koç, F. (2016). “Ankara İli Çevre İlçelerinde Halk Giyiminde Kullanılan Kısa Kadın Üstlükleri”, TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, I. 32, p.382-389.
Koç, F. and Koca, E. (2016). “Halk Giyim Kuşamının Yok Olmasına İlişkin Nedenler ve Koruma Altına Alınması Gerekliliğinin 5N1K Yöntemi ile Analizi”, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, I. 2, p.755-778.
Koç, F. and Saatçıoğlu, K. (2016). “Türkiye’den Yunanistan’a Göç Eden Ortodoks Rum Mübadillerin Giyim-Kuşam Özellikleri”, II. Uluslararası Sanat ve Tasarım Kongresi Bildirileri, p.199-208.
Koç, F. and Saatçıoğlu, K. (2017). “1923 Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi’nde Türkiye’den Yunanistan’a Göç Eden Ortodoks Rum Göçmen Kadınlara Ait Gelenekli Giysiler”,Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, I. 3, p.647-668.
Mazarakis, J. (2007). Greek Costumes, Athens: Historical and Ethnological Society of Greece. Millas, H. (2014). Göç, Rumların Anadolu’dan Mecburi Ayrılışı (1919-1923), İstanbul: İletişim Yayınları.
Önder, M. (1961). “Konya’da Kadın Giyimi”, Türk Etnografya Dergisi, I. IV, p.29-31.
Özsoy, İ. (2014). İki Vatan Yorgunları Mübadele Acısını Yaşayanlar Anlatıyor, İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Papantoniou, I. (1987).Greek Costumes, Nafplion: Peloponnesian Folklore Found.
Saatçıoğlu, K. (2017).1923 Mübadelesi’nde Yunanistan’a Göç Edenlerin Giyim-Kuşam Özellikleri, Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
Sarre, F. (1998). Küçük Asya Seyahati 1895 Yazı: Selçuklu Sanatı ve Ülkenin Coğrafyası Üzerine Araştırmalar, İstanbul: PeraTurizm ve Ticaret A.Ş.
Source Persons
Bintsi, E. (2015). 38 years old. An interview with “Eleni Bintsi” who is an archeologist and the museum expert of the Folklife and Ethnological Museum of Macedonia-Thrace, which is located in Thessaloniki: 14th October 2015.
Kalpidou, L. (2015). 69 years old. An interview with “Lena Kalpidou” who is an art historian and the Curator of the Committee of Pontic Studies Museum, which is located in Nea Symrni, an immigrant district in Athens, Athens: 13th October 2015.
Kaltsas, D. (2015). 42 years old, An interview with “Dimitris Kaltsas” who is an offical of the Filio Chaidemenou Museum, which is located in Nea Filadelfeia, an immigrant district in Athens, Athens: 13th October 2015.
Photograps Sources
Photograph 1-5, Centre For Asia Minor Studies, 11 Kydathinaion Str. 105 58, Athens, Greece.
Photograph 6-7, National Historical Museum, Old Parlement Building Stadiou Str. 13, Kolokotroni Sq., Athens, Greece.