Geleneksel Çömlekçilikte Değişim ve Yüksek Pişirim Cazibesi

Öz ÖZ Anadolu’da M.Ö. 4000 yıllarında kullanılmaya başlayan ve en eski el sanatlarından olan çömlekçilik sanatı içinde bulunduğu toplumun kültürel yapısı ile birlikte günümüze kadar varlığını sürdürmüştür.  Günümüzde geleneksel çömlekçilik sanatının içinde bulunduğu duruma baktığımızda ise geleneksel üretimden uzaklaşılarak bazı olumsuz değişimlerin olduğu görülmektedir. Bu değişimler; çömlekçilik sanatında görülen sentetik malzemelerle boyama, gelenekselin dışında basit form üretimi, ucuza maliyet için özensiz üretim, kalitesiz hammadde ve düşük sıcaklıkta pişirim gibi etkenlerdir. Gelenekselde görülen bu değişim üretimi yozlaştırmaktadır.Geleneksel değişmez değildir ve zaman içerisinde kültüre bağlı olarak yozlaşmadan değişerek günümüz içerisinde varlığını sürdürmesi gerekmektedir. Bilim, teknoloji, sanat ve kültürün gelenek üzerinde etkisi büyüktür. Bu etkiletişimin dışında kalan değerler zamanla giderek kaybolurlar.Geleneksel çömlekçilik yenilenmeye ve çağdaş gelişmelere açık bir sanat dalımızdır. Seramik sanatında ve endüstri de yaşanan gelişmeler kültürel değerlere bağlı olarak özünden uzaklaşmadan çömlekçilik sanatına da yansımalıdır. Seramik sanatında ve endüstrisinde olduğu gibi yüksek pişirim uygulaması bu sanat içinde önemlidir. Çömlekçilik sanatımızın ilerleyebilmesi ve toplumumuzda hak ettiği yeri bulabilmesi için üretim sürecinde yapılması gereken önemli uygulamaların başında ürün bünyesini iyileştirmek ve yüksek pişirim tercih etmek olmalıdır. Bu makalede geleneksel çömlekçilikte görülen bazı değişimler incelenerek yüksek pişirimin gerekliliği ve sağlayacağı katkılar değerlendirilecektir.
Anahtar Kelimeler:

Geleneksel, Çömlekçilik

___

  • Çizer, S., (2008). Pişirim Uygulama Notları, Goshogowara Woodfire Festival, Amori, Japonya.
  • Güner, G., (1998). Anadolu'da Yaşamakta Olan İlkel Çömlekçilik, Ak Yayınları Kültür Serisi, İstanbul.
  • Sevim, C., (2005). Günümüzde Torna Sanatı, Seramik Türkiye, Sayı: 11, (Eylül-Ekim), s.96-101.
  • Sevim, S., (1999) "Toprak Sanatımızın Bir Dekorlama Yöntemi Daha Yok Oluyor": Kınık Çömlekçiliği, A.D.Art Decor, Ocak, Sayı: 70, s.64-69.
  • Görsel Kaynaklar
  • Görsel 1. Geleneksel Çömlekçi Ürünleri, Kişisel Arşiv.
  • Görsel 2. Sentetik Boyalı Çömlekçi Ürünleri, Kişisel Arşiv.
  • Görsel 3. Düşük Dereceli Geleneksel Odunlu Pişirim Çömlekçi Fırını, L. Kubat Kişisel Arşivinden.
  • Görsel 4. Yüksek Dereceli Geleneksel Anagama Pişirim Fırını, Kore, C. Sevim Arşiv.
  • Görsel 5. Miyao Masahiro, Geleneksel Japon Çömleklerine Örnek.
  • Robert Yellin's Japanese Pottery Blog, http://www.eyakimono.blogspot.com.tr/2006_09_ 01_archive.html , Erişim tarihi: 25.01.2017.
  • Görsel 6. Tuz Sırı Pişirim Fırını, ABD, Kişisel Arşiv.
  • Görsel 7. Tuz Sırı Pişirim Örnekleri, ABD, C. Kişisel Arşiv.