Klinik Farmakoloji: Türkiye Açısından Geleceğe Yönelik Bir Perspektif

Kısaca ilaç bilimi olarak tanımlanan farmakoloji ilaçların biyolojik sistemlerle etkileşimini inceleyen bir disiplindir. Farmakolojinin birçok alt dalı olmakla birlikte ilaçların insanlarda çalışılması anlamına gelen klinik farmakolojinin bu alanda ayrı bir yeri ve önemi vardır. Bu derlemede klinik farmakolojinin tarihsel gelişimi, tanımı ve kapsamı tanımlanacak, dünyadaki konumu ve Türkiye’deki durumu hakkında temel bilgiler verilecek ve ülkemizde bu disiplinin nasıl geliştirilebileceğine dair önerilerde bulunulacaktır.

Clinical Pharmacology: A Future Perspective for Turkey

Pharmacology, briefly defined as the science of medicine, is a discipline that evaluates the interaction between drugs and biological systems. While there are many sub-branches of pharmacology, clinical pharmacology, identified as the study of drugs in humans, has a distinct ground and importance within the field. In this review, the historical development, definition and content of clinical pharmacology will be defined, information on its position in the world and its status in Turkey will be apprized and suggestions regarding the development of this discipline in Turkey will be discussed.

PDF

___

Kayaalp SO. Akılcıl Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. 13. Baskı. Ankara, Pelikan Yayıncılık. 2012.
Atkinson AJ, Huang S-M, Lertora JJL, Markey SP. Principles of Clinical Pharmacology. 3th ed. London, Academic Press, 2012.
Dollery CT. Clinical Pharmacology-the first 75 years and a view of the future. Br J Clin Pharmacol. 2006;61:650-5.
Birkett D, Brøsen K, Cascorbi I, Gustafsson LL, Maxwell S, Rago L et al. Clinical pharmacology in research, teaching and health care: Considerations by IUPHAR, the International Union of Basic and Clinical Pharmacology. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2010;107:531-59.
Sjöqvist F. Development of clinical pharmacology as a medical speciality in Europe-the roles of WHO, IUPHAR and EACPT. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2014;115:172-8.
Clinical pharmacology scope, organization, training. Report of a WHO study group. World Health Organ Tech Rep Ser. 1970;446:5-21.
Eichelbaum M. Progress in clinical pharmacology over the last 20 years. J Clin Pharmacol. 2003;55:458-9.
Brøsen K, Andersen SE, Borregaard J, Christensen HR, Christensen PM, Dalhoff KP et al. Clinical pharmacology in Denmark in 2016: 40 years with the Danish Society of Clinical Pharmacology and 20 Years as a medical speciality. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2016;119:523-32.
Routledge PA. Developing and delivering clinical pharmacology in the UK National Health Service. Br J Clin Pharmacol. 2012;73:884-7.
Thomas SH. Developing and delivering clinical toxicology in the UK National Health Service. Br J Clin Pharmacol. 2012;73:878-83.
Richards D. Developing and delivering clinical pharmacology in pharmaceutical companies. Br J Clin Pharmacol. 2012;73:870-3.
American Therapeutic Society. American Therapeutic Society founding and early years: 1900-1945. Available from: https://www.ascpt.org/Member-Services/About-ASCPT/ASCPT-History. Accessed 20.02.2018.
American Society for Pharmacology and Experimental Therapeutics. ASPET history. Available from: https://www.aspet.org/aspet/about-us/aspet-history. Accessed 20.02.2018.
American Board of Clinical Pharmacology. Background. Available from: http://www.abcp.net/background.html. Accessed 20.02.2018.
American Board of Clinical Pharmacology. Eligibility. Available from: http://www.abcp.net/eligibility.html. Accessed 20.02.2018.
American Board of Clinical Pharmacology. Criteria for eligibility - physicians. Available from: http://www.abcp.net/criteria-physicians.html. Accessed 20.02.2018.
American Board of Clinical Pharmacology. Criteria for eligibility - non-physicians. Available from: http://www.abcp.net/criteria-nonphys.html. Accessed 20.02.2018.
American Board of Clinical Pharmacology. Clinical pharmacology training programs. Available from http://www.abcp.net/training.html. Accessed 20.02.2018.
Petrov VI, Kagramanyan IN, Khokhlov AL, Frolov MU, Lileeva EG. Development of Clinical Pharmacology in the Russian Federation. Clin Ther. 2016;38:1218-1226.e1.
İlaç Araştırmaları Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete yayım tarihi: 29/01/1993; Sayı: 21480.
Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete yayım tarihi: 23/12/2008; Sayı: 27089.
Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete yayım tarihi: 19/09/2011; Sayı: 28030.
Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelik. Resmi Gazete yayım tarihi: 13/04/2013; Sayı: 28617.
Klinik Araştırmalar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete yayım tarihi: 25/06/2014; Sayı: 29041.
İlaç Ve Biyolojik Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete yayım tarihi: 13/09/2015; Sayı: 29474.
ARGEFAR. Tarihçe. Available from: http://www.argefar.ege.edu.tr/sayfalar/tarihce.html. Accessed 20.02.2018.
Erciyes Üniversitesi Hakan Çetinsaya İyi Klinik Uygulama Merkezi. Tarihçe. Available from: https://ikum.erciyes.edu.tr/hakkimizda/tarihce/17/18. Accessed 20.02.2018.
Farmagen. Available from: http://farmagenarge.com/index.html. Accessed 20.02.2018.