19286

Eski Asurca Kaynaklara Göre Asur-Anadolu İlişkilerinde Hahhum Krallığı’nın Önemi

Arkeolojik veriler Anadolu-Mezopotamya ilişkilerinin tarih öncesi devirlerden itibaren süre geldiğini göstermektedir. M.Ö. ±2500’lerden itibaren yazılı belgelere de yansıyan bu ilişkiler hem yoğunluk hem de çeşitlilik bakımından artan bir seyir izlemiştir. Bu konudaki ilk bilgilere Akad Devleti ve Yeni Sumer Çağı’ndan geriye kalan belgelerde rastlanmaktadır. Bu kapsamdaki tespitler genellikle eski Mezopotamya kentlerinde hüküm sürmüş yöneticilerin, askeri zaferlerini veya imar faaliyetlerini anlattıkları belgelere dayanır. Anadolu-Mezopotamya arasındaki ilişkilerin yoğun olarak belgelendiği asıl dönem, giderek artan bir karakterle Akad, Yeni Sumer, Asur, Babil ve Hitit Devleti zamanı şeklinde sıralanabilir. Bu çalışmada M.Ö. II. bin yılbaşlarından itibaren daha görünür bir merkez olarak ortaya çıkan Hahhum kenti ele alınacaktır. Bu krallık merkezinin Kültepe metinlerinde hangi bağlamda geçtiği üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Kültepe, Hahhum, Çiviyazısı

The Importance of Hahhum Kingdom in the Relationships Between Assur and Anatolia According to the Old Assyrian Sources

The archaeological results show that the relationships between Anatolia and Mesopotamia have been coming before the historical periods. These relationships, which were reflected in written documents from ± 2500s B.C., have increased in both intensity and diversity. The first information on this subject is found in the remaining documents from the Akad State and the New Sumer Age. The findings in this context are generally based on the texts of the kings who ruled in the ancient Mesopotamian cities, either in terms of military victories or reconstruction activities. The main period in which the relationships between Anatolia and Mesopotamia are documented intensively can be listed as the time of Akad, New Sumer, Assyria, Babylonia and Hittite State with an increasing character. In this study, Hahhum city, which emerged as an important center in the relationships of Anatolia and Mesopotamia, will be discussed. The role of this kingdom in commercial and political relationships will be emphasized as long as Kültepe documents allow.

Keywords:

Kültepe, Hahhum, Cuneiform,

PDF

___

Astour, Michael Czernichov. “Overland Trade Roads in Ancient Western Asia” içinde Civilizations of the Ancient Near East, ed. Jack M. Sasson, 1409. New York: Simon & Schuster, 1995.
Barjamovic, Gojko. A Historical Geography of Anatolia in the Old Assyrian Period. Copenhagen: Museum Tusculanum Press, 2011.
Çeçen, Salih ve Hecker Karl. “ina mātika eblum. Zu einem neuen Text zum Wegerecht,” içinde, Festschrift Für Wolfram Freiherm von Soden zum 85,Geburtstag am 19.Juni 1993, ed. Manfried Dietrich ve Oswald Loretz (Münster: Neukirchener Verlag,, 1993)
Edzard, Dietz Otto. Gudea And His Dynasty, The Royal Inscriptions of Mesopotamia Early Periods, Volume 3/1. Toronto: University of Toronto Press, 1997.
Günbattı, Cahit. “Kültepeden Akadlı Sargon’a ait Bir Tablet” Archivum Anatolicum 3 (1997) 146.
Günbattı, Cahit. “Kültepe’den Bulunmuş İki Antlaşma Metni,” Belleten c.LXIX, 69 (Aralık 2005): 773.
Günbattı, Cahit. Kültepe Kaniş Anadolu’da İlk Yazı İlk Belgeler, Kayseri: Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları 2017.
Liverani, Mario. “The Fire of Hahhum” Orient Antiquus (OrAnt) 27, (1988) 165-172.
Nashef, Khaled. Die Orts-und Gewässernamen der altassyrischen Zeit, (RGTC IV), Dr. Ludwig Reichert Verlag, Wiesbaden 1991. Orlin, Louis Lawrence. Assyrian Colonies in Cappadocia. Paris: Printed in the Nederlands by Mouton - Co.,Printers Hague, 1970.
Özgüç, Nimet. Samsat. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2009.
Smith, Sidney, Cuneiform Texts from Cappadocian Tablets in the British Museum Part IV. London: British Museum, 1927.