Kültürleşme Stratejileri Bağlamında Gaziantep’teki Suriyeliler Üzerine Bir İnceleme

Türkiye Suriye ile en uzun kara sınırına sahip olması sebebi ile yaşanan iç savaştan en fazla etkilenen ülkelerden biridir. Sınır illeri ise en fazla Suriyeli sığınmacı ağırlayan ve en çok etkilenen yerlerin başında gelmektedir. Savaşın ilk yıllarında misafirlik ve geçicilik üzerine yapılan ihtiyaç odaklı yaklaşımdan sürecin uzamasıyla birlikte yaşam ve uyum yaklaşımının sergilendiği gözlenmektedir. Gaziantep savaşın başladığı ilk günlerden bu yana göçün etkisini yakından hisseden illerden biridir. Sanayi ve ticaret merkezi olması nedeniyle yoğun göç alan şehir, Suriye iç savaşı sonrasında da göçe maruz kalmıştır. Bu çalışmada Türk halkının Suriyelileri kabul, uyum, insani tutum, hak temelli yaklaşım ve yabancı düşmanlığına dair tutum düzeyleri kültürleşme yaklaşımları açısından Gaziantep örneğinde ele alınmaya çalışılmıştır. Bu çalışma kültürleşme stratejilerine ev sahibi toplumun tutumunu merkeze alarak yaklaşması bakımından önemlidir. Makalede nicel araştırma yöntemi ve anket tekniği kullanılmıştır. Araştırmamızda kullanmak için yapılan çalışmalardan yararlanarak soru havuzu oluşturulmuştur. Anketimiz demografik değişkenler, kabul, uyum, hak temelli yaklaşım, insani tutum ve yabancı düşmanlığına dair önerme setinden oluşmaktadır. Bu çalışma 2018 Ekim- 2019 Mart ayları arasında, Gaziantep’in 116 farklı mahallesinde 1284 kişi ile tesadüfi örneklem yoluyla yaptığımız anket çalışmasına dayanmaktadır. Elde edilen veri seti SPSS programı ile analiz edilerek kültürleşme stratejilerine dair çıkarsamada bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Entegrasyon, Göç, Kabul, Yabancı Düşmanlığı, Kültürleşme

A Study of Syrians in Gaziantep in the Context of Acculturation Strategies

Turkey is one of the countries most affected by the civil war since it has the longest land border with Syria. Border provinces, on the other hand, are among the places that host the most Syrians and are most affected. More than 3.5 million people have sought refuge in Turkey due to the civil war that started in Syria in 2011. Gaziantep is one of the provinces that has felt the impact of migration closely since the first days of the war. The city, which received heavy immigration due to being an industrial and commercial center, was exposed to immigration after the Syrian civil war. Migrations spatially bring together people of different races, languages, religions, and cultures. There is a new socialization process for both immigrants and the host society. The subject of this article is to examine and explain the attitudes of Syrians under temporary protection who took refuge in Turkey, acceptance in Turkish society, and adaptation to Turkish society with Syrians, in terms of acculturation strategies. This study is important in terms of centering the attitude of the host society to acculturation and guiding its results. In this article, quantitative research method questionnaire technique was used. In our research, a question inventory was created by making use of the studies on Syrian immigrants. Our survey consists of two parts. The first part includes demographic variables. The second part consists of propositions on acceptance, harmony, rights-based approach, humanitarian attitude and xenophobia. This section consists of 27 five-point Likert-type items. A questionnaire was applied to 1284 people over the age of 18 living in Gaziantep through random sampling. The obtained data set was analyzed with the SPSS program and inferences were made about the acculturation strategies that could be developed. Integration, acceptance, humane attitude and rights-based approach have a medium level of perception. The level of perception of xenophobia is low. These results will be effective in shaping the acculturation approaches of immigrants. This situation indicates whether acculturation strategies can develop in the direction of integration or discrimination. There are signs of integration and discrimination. Signs of integration seem stronger than signs of discrimination. Integration is a multi-layered and multi-faceted process with legal, economic and socio-cultural dimensions. Integration is one-way and immigrants are not expected to participate. On the contrary, the host society has a significant impact on this process. When we try to make predictions regarding the acculturation process by focusing on the host society. we get the following findings. Acceptance, a rights-based approach, and humanistic mindset are all hallmarks of integration. Although there is compatibility. It is seen that there is a discriminatory and exclusionary attitude, albeit partially. We can say that while the existence of Syrians is considered reasonable on the grounds of war, establishing closeness is avoided. acceptance level is above average. This may contribute to the development of integration. It is important for both groups to carry out studies based on the reduction of racism, discrimination and prejudices and the acceptance of differences. The right to asylum, which is a human right, should not be ignored with security-oriented approaches. Considering that the acculturation process is reciprocal and the attitudes of the indigenous people can significantly affect this process, ways of living together should be developed.

Keywords:

Integration, Immigration, Acceptance, Xenophobia, Acculturation,

PDF

___

Babuş, F. (2006). Osmanlı’dan Günümüze Etnik Sosyal Politikalar Çerçevesinde Göç ve İskân Siyaseti ve Uygulamaları. İstanbul: Ozan Yay.
Baklacıoğlu, N. Ö. (2017). Historical Memory of Asylum Policy in Turkey: Ottoman Legacies and Syrian Refugee `crisis` Challenges. Review of History and Political Science, 5(2), 11-22.
Bandur, P. (2020). Perceptions on Syrian Refugees in Turkey. Antakiyat, 3(1), 67-91.
Bartram, D., Poros, M. V. & Monforte, P. (2017). Göç Meselesinde Temel Kavramlar. (çev: I. Ağabeyoğlu Tuncay) Ankara: Hece Yayınları.
Bauman Z. (2018). Kapımızdaki Yabancılar. (çev: E. Barca). İstanbul: Ayrıntı Yay.
BBC (2015). Avrupa göç krizi. https://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/11/151110
_grafiklerle_gocmen_krizi Erişim Tarihi: 19.03.2022
Berry John W. (1980). Acculturation as Varieties of Adaptation. A. Padilla (Ed.), Acculturation: Theory, Models and Findings içinde (s. 9-25). Boulder: Westview.
Berry, J. W. (2006). Contexts of Acculturation. The Cambridge Handbook of Acculturation Psychology, 27(42), 328-336.
Bodur, H. E. &Çapçıoğlu, İ. (2012). Sosyolojik Teori ve Din. Din Sosyolojisi içinde (s. 111-147).
Erdoğan, M. M. (2018). Türkiye’deki Suriyeliler Toplumsal Kabul ve Uyum (2. Baskı). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
Gaziantep Ticaret Odası. https://www.gto.org.tr/tr/genel-sayfa/hizli-menu/gto-suriye-masasi-45.html
GİGM (2021). Türkiye ve Göç.https://www.goc.gov.tr/turkiye-ve-goc5644.
Göregenli, M. & Karakuş, P. (2014). Göç Araştırmalarında Mekân Boyutu: Kültürel ve Mekânsal Bütünleşme. Türk Psikoloji Yazıları, 17(34), 101-115.
Haberler.com (2016). https://www.haberler.com/yerel/fatma-sahin-goc-egitim-ve-entegrasyon-panelinin-8302622-haberi/ Erişim Tarihi: 24.03.2022
https://www.goc.gov.tr/uyumhakkinda#:~:text=İlgili%20maddeye%20göre%20uyum%2C%20yabancılara,bilgi%20ve%20beceriler%20kazandıracak%20faaliyetlerdi
İpek, N. (2016). 2015 Göç Raporu. Göç Araştırmaları Dergisi,2(3), 129-186.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Benlik Aile ve İnsan Gelişimi Kültürel Psikoloji. İstanbul: Koç Üniversitesi Yay.
Karasu, M. A. (2016). Şanlıurfa'da Yaşayan Suriyeli Sığınmacıların Kentle Uyum Sorunu. SDÜİİ, 21(3), 995-1014.
Karpat K. H. (2010). Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri. İstanbul: Timaş Yay.
Kaya A. (2006). Göç Güvenlik ve Korkunun İktidarı.Uluslararası Göç Sempozyumu 8-11 Aralık 2005 içinde (23-28). İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi
Kaya A. (2020). Geçici Koruma Altındaki Kişilerin Kabulü. A. Kaya vd. (Ed.), Koruma, Kabul ve Entegrasyon: Türkiye’de Mültecilik (içinde). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
Kaya, M. (2017). Türkiye’deki Suriyeliler İç İçe Geçişler ve Karşılaşmalar. İstanbul: Hiper Yayın.
Kirişci, K. & Kaya, A. (2015). Hoşgörü ve Çelişkiler: 1989, 1991 ve 2011’de Türkiye’ye Yönelen Kitlesel Mülteci Akınları. M. Erdoğan A. Kaya, (Der.), Türkiye’nin Göç Tarihi 14. yüzyıldan 21.yüzyıla Türkiye’ye Göçler içinde (295-314). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay.
Kirman, M. A. (2016). Din Sosyolojisi Sözlüğü. Adana: Karahan Yay.
Koyuncu, A. (2014). Kentin Yeni Misafirleri Suriyeliler. Konya: Çizgi.
Martikainen. T. (2010). Din, Göçmenler ve Entegrasyon. (Çeviren: N. Özmen). MÜİFD, 38(1), 263-276
Önder, N. (2019). Türkiye’de Geçici Koruma Altındaki Suriyelilere Yönelik Sağlık Politikalarının Analizi. Göç Araştırmaları Dergisi, 5(1), 110-165.
Salem, A. A. (2012). Osmanlı İmparatorluğunda Dini Hoşgörünün Kökleri. K. H. Karpat & Y. Yıldırım (Ed.). Osmanlı Hoşgörüsü içinde (s. 57-71). İstanbul: Timaş Yayınları.
Şener, E. & Töre, E. (2018). Göç Kıskacında Kentsel Politikalar: Gaziantep Örneği. 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu Göç-Mekân-Siyaset, Bildiriler Kitabı içinde (45-58).
Türkiye Avrupa Birliği İlerleme Raporu (2010). https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/turkiye_ilerleme_rap_2010.pdf 18.03.2022 Erişim Tarihi: 18.03.2022
Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Adresi: http://www.tuik.gov.tr,12.03.2022
UNCHR, 2018, https://www.unhcr.org/tr/, Erişim Tarihi: 11.03.2022
UNCHR, 2020, https://www.unhcr.org/tr/, Erişim Tarihi: 11.03.2022
Ülker, O. & Efe, İ. (2021). Göç Teolojisi: Kilis Örneğinde Dinin Toplumsal Kabule Etkisinin İncelenmesi. Ortadoğu Etütleri,13(2), 255-286.
Yıldırımalp, S., İslamoğlu, E. & İyem, C. (2017). Suriyeli Sığınmacıların Toplumsal Kabul ve Uyum Sürecine İlişkin Bir Araştırma. Bilgi, 35, 107-126.
Zafer, A. B. (2016). Göç Çalışmaları İçin Bir Anahtar Olarak “Kültürleşme” Kavramı. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(30), 75-92.