Esmeray YILMAZ MUTLU, AYNUR ATİLLA, Burcu DEMİRHAN, Saliha İMAT, S. Sırrı KILIÇ

SAMSUN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ'NDE ANTİBİYOTİK KULLANIMINA İLİŞKİN NOKTA PREVALANS ÇALIŞMASI

Antibiyotiklerin uygunsuz kullanımı direnç sorununun yanı sıra tedavi maliyetini artırması açısından da önemlidir. Bu çalışmada antibiyotik kullanım oranları, nedenleri, uygun olup olmadığı ve maliyet analizinin yapılması amaçlanmıştır. Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesinde yatan hastalar kullandıkları antibiyotikler açısından bir günlük nokta prevalans çalışması ile araştırılmıştır. Çalışma günü yatan 414 hastanın % 53ünün en az bir antibiyotik aldığı görülmüştür. Uygunsuz kullanım oranı ise % 49 olarak bulunmuştur. Uygun antibiyotik kullanan hastaların % 46sında, uygunsuz kullananların % 12sinde tedavi bir inf eksiyon hastalıkları uzmanı (İHU) taraf ından başlanmıştır. Uygunsuz antibiyotik alan 108 hastanın 12sinde herhangi bir endikasyon saptanmamıştır. Yetmiş altı hastanın uzamış prof ilaksi nedeniyle, 20 hastanın ise tedavi amaçlı antibiyotik aldığı gözlenmiştir. En f azla antibiyotik kullanımının yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) (% 68) olduğu, cerrahi servislerde % 55, dahili servislerde % 35 oranında antibiyotik kullanıldığı saptanmıştır. Uygunsuz kullanımın ise % 61 ile en f azla cerrahi kliniklerde görüldüğü; bu oranın YBÜlerinde % 28, dahili servislerde % 29 olduğu bulunmuştur. Hastanemizde kullanılan günlük antibiyotik maliyeti toplamda 7,344.60 TL ve hasta başına 34.24 TL olarak belirlenmiştir. Uygunsuz kul- lanılan antibiyotiğin hasta başına maliyeti 24.40 TL ve toplamda 2,635.75 TL olarak hesaplanmıştır. Uygunsuz kullanımın en f azla cerrahi prof ilaksinin uzatılması nedeniyle olduğu görülmüştür. İHUlarının geniş spektrumlu antibiyotik kullanması da maliyeti artıran önemli bir nedendir. Periyodik aralıklarla nokta prevalans çalışmasının yapılması akılcı antibiyotik kullanımı açısından eksiklerimizi görmemizi sağlayacaktır.

Point Prevalance Study Releating to Antibiotic Usage in Samsun Education and Training Hospital

Inappropriate use of antimicrobials represents challenge in terms of not only increasing resistance but also the treat- ment costs. We aimed to investigate the rates, causes, appropriate use and cost eff ectivity analysis of antibiotic usage. This study comprised of hospitalized patients in Samsun Training and Research Hospital about the antibiotics used in one day by a point prevalance study. Of the 414 hospitalized patients, 53 % used at least one antimicrobial. Inappropriate usage rate was 49 %. Treatment was initiated under the supervision of an inf ectious diseases specialist in 46 % of the patients with appropriate antimicrobial use and 12 % with inappropriate use. In 108 patients with inappropriate use, no clear indication was detected in 12 patients. Prolonded prophilaxis period and therapeutical aims were the indications in 76 and 20 patients respectively. The most f requent antibiotic usage was detected in ICUs (68 %) f ollowed by surgical (55 %) and nonsurgical clinics (35 %). The most prevalent inappropriate use was in surgical clinics (61 %). This rate was 28 % in ICUs and 29 % in nonsurgical clinics. Costs of anti- biotics use were about 7,344.60 TL in total and 34.24 TL f or each patient daily. Prolonged periods of prophilaxis was detected as the most common cause of inappropriate antibiotic use. Besides, some attitudes towards the use of wide spectrum antimicrobials by inf ectious diseases specialists are considerable causes of increased costs. Theref ore, prevalance studies periodically will help us to be aware of our def ects in the policy of accurate antibiotic use.

PDF

___

1. Azap A, Topçuoğlu P, Yeşilkaya A et al. The effect of a nationwide antibiotic restriction policy on antibiotic usage in a stem cell transplantation unit, Turk J Haematol 2005;22(2): 87-90.
2. Bratzler DW, Dellinger EP, Olsen KM et al. Clinical practice guidelines for antimicrobial prophylaxis in surgery, Am J Health-Syst Pharm 2013;70(3):195- 283. http://dx.doi.org/10.2146/ajhp120568 PMid:23327981
3. Demirtürk N, Demirdal T, Kuyucuoğlu N. Evaluotion of inappropriate antibiotic use in a university hospital, Klimik Derg 2006;19(1):18-21.
4. Erbay A, Bodur H, Akıncı E, Çolpan A. Evaluation of antibiotic use in intensive care units of a tertiary care hospital in Turkey, J Hosp Infect 2005;59(1): 53-61. http://dx.doi.org/10.1016/j.jhin.2004.07.026 PMid:15571854
5. Ertuğrul MB, Özgün H, Saylak MÖ, Sayım N. Bir Üniversite Hastanesi cerrahi servislerinde antibiyotik kullanımı ve maliyeti: bir günlük nokta prevalansı çalışması, Klimik Derg 2009;22(2):44-7.
6. Esen S, Sünbül M, Akkuş M, Eroğlu C, Leblebicioğlu H. Hastaneye yatırılarak tedavi edilen hastalarda antibiyotik kullanım sıklığı ve gerekçesi, ANKEM Derg 2001;15(1):64-7.
7. Gilbert DN, Moellering RC, Eliopoulus GM. The Sanford Guide to Antimicrobial Therapy 2013, 42nd Edition, 11771 Lee Highway Speryville, VA 22740 USA (2012).
8. Horan CT, Andrus M, Dudeck MA. CDC/NHSN surveillance definition of health care -associated infection and criteriafor specific types of infections in the acute care settings, Am J Infect Control 2008;36(5):309-32. http://dx.doi.org/10.1016/j.ajic.2008.03.002 PMid:18538699
9. Isturiz RE, Carbon C. Antibiotic use in developing countries, Infect Control Hosp Epidemiol 2000;21(6): 394-7. http://dx.doi.org/10.1086/501780 PMid:10879571
10. İnan D. Yoğun bakım hastasında polifarmasinin getirdiği sorunlar, Yoğun Bakım Derg 2007;7(1):23-5.
11. Masterton RG. Antibiotic de-escalation, Crit Care Clin 2011;27(1):149-62. http://dx.doi.org/10.1016/j.ccc.2010.09.009 PMid:21144991
12. Saçar S, Toprak Kavas S, Asan A, Hırçın Cenger D, Turgut H. Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesinde antibiyotik kullanımına ilişkin nokta prevalans çalışması, ANKEM Derg 2006;20(4):217- 21.
13. Tunger O, Dinç G, Ozbakkaloglu B, Atman UC, Algun U. Evaluation of rational antibiotic use, Int J Antimicrob Agents 2000;15(2):131-5. http://dx.doi.org/10.1016/S0924-8579(00)00158-8
14. Usluer G, Ozgunes I, Leblebicioglu H and the Turkish Antibiotic Utilization Study Group. A multicenter point prevelance study: antimicrobial prescription frequencies in hospitalized patients in Turkey, Ann Clin Microbiol Antimicrob 2005;4:16. http://dx.doi.org/10.1186/1476-0711-4-16 PMid:16202139 PMCid:PMC1276781
15. Ünal S. Hastane infeksiyon kontrol programları ve rasyonel antibiyotik kullanımı, ANKEM Derg 1996;10(3):241-6.
16. Yılmaz GR, Bulut C, Yıldız F, Arslan S, Yetkin MA, Demiröz AP. Examining antibiotic use at an education and research hospital in Turkey: point prevalence results, Turk J Med Sci 2009;39(1):125-31.