İdris ŞAHİN, İrfan ŞENCAN, Demet KAYA, Aynur GÜLCAN, Erim GÜLCAN

Diabetes mellitus'lu hastalarda burunda metisiline dirençli Staphylococcus aureus taşıyıcılığı etkileyen faktörler

Diabetes mellitus’lu hastalarda burun MRSA taşıyıcılığı ve bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesini amaçlayan bu çalışmaya, AİBÜ Düzce Tıp Fakültesi Dahiliye polikliniğinde izlenen, 19 adet tip 1 ve 126 adet tip 2 diyabet hastası olmak üzere toplam 145 kişi alınmıştır. Hastaların % 66’sının burun sürüntü örneklerinden Staphylococcus aureus izole edilmiştir. İzole edilen S.aureus kökenlerinde oksasilin direnci % 32 olarak bulunmuştur. Yaş, cinsiyet, diyabet tipi, insülin kullanımı, diyabet süresi, ortalama HbA1C düzeyi, retinopati, diş protezi varlığı, son iki hafta içinde antibiyotik kullanımı, son bir yıl içerisinde hastanede yatış öyküsü ile S.aureus taşıyıcılığı arasındaki ilişki araştırılmış, ancak aralarında anlamlı ilişki saptanmamıştır. Çeşitli parametrelerin nazal S.aureuskökenlerinin oksasilin duyarlılığına etkileri araştırılmıştır. Diyabet süresi, insülin kullanma, hastanede yatış hikayesi, antibiyotik kullanımı ile oksasilin direnci arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Oksasiline dirençli kökenlerin gentamisin (% 45), amikasin (% 58), siprofloksasin (% 58)ve klindamisin (% 33)direnci, oksasiline duyarlı izolatlardaki gentamisin (% 15), amikasin (% 11), siprofloksasin (% 15) ve klindamisin (% 14) direncine göre anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur. Oksasiline duyarlı ve dirençli kökenler arasında çoklu antibiyotik direnci (sırasıyla % 6 ve % 68) açısındananlamlı farklılık saptanmıştır. Sonuç olarak, diyabet hastalarında diyabetin tipi, insülin kullanımı, diyabet süresi, glisemi kontrolü gibi diyabetik faktörler; diş protezi varlığı gibi lokal faktörler; antibiyotik kullanma ve hastanede yatma gibi genel özelliklerin burun S.aureus taşıyıcılığı için risk faktörü olmadıkları belirlenmiştir. İzole edilen kökenlerde çoklu antimikrobiyal direncin saptanması, bu grup hastaların ampirik tedavisinde direnç olasılığının her zaman dikkate alınması gerekliliğini ortaya koymuştur. Yüksek taşıyıcılık oranlarının toplumda hastaneye sık olarak başvurmayan gruplarda da artmakta olması dikkat çekicidir.

Anahtar Kelimeler:

Taşıyıcılık, Diabetes mellitus, Risk faktörleri, Staphylococcus aureus, Metisilin direnci

Factors affecting nasal methicillin resistant S. aureus carriage among diabetes mellitus patients

In this study, we aimed to investigate the nasal carriage of methicillin resistant Staphylococcus aureus (MRSA) ofpatients withdiabetes mellitus and the factors effecting the nasal carriage. The present study was conducted at Abant Izzet Baysal University, Duzce School of Medicine, and 145 patients (19 insulin dependent, 126 insulin independent diabetes mellitus) attending the Internal Medicine Department were included. From 66 % of nasal cultures,S.aureus was isolated. Oxacillin resistance rate in S.aureus isolateswas 32 %. No relation was detected between nasal S.aureus carriage and gender, age, type of diabetes, diabetes duration, insulin usage, mean HbA1C level, retinopathy, dental prosthesis, antibiotic therapy in the last two weeks, and history of hospitalization in the past one year. The relation between oxacillin susceptibility and some host parameters were investigated. There was no significant relation between oxacillin susceptibility and diabetes duration, insulin usage, antibiotic therapy in the last two weeks, and history of hospitalization in the past one year. Resistance rates of MRSA to gentamicin (45 %), amikacin (58 %), ciprofloxacin (58 %)and clindamycin (33 %) were statistically higher than the resistance rates of methicillin sensitive S.aureus (MSSA) to gentamicin (15 %), amikacin (11 %), ciprofloxacin (15 %) and clindamycin (14 %). There was a significant difference between the multiple resistance rates of MRSA (68 %) and MSSA (6 %) strains. In conclusion, nasal carriage of S.aureus in diabetic patients is not related to diabetic factors such as type of diabetes, diabetes duration, insulin usage and glycemia control; local oral factors such as dental prosthesis, and antibiotic therapy, history of hospitalization. However multiple resistance to antimicrobials must always be taken into consideration in the therapy of S. aureus infections of diabetic patients. It is striking that nasal S.aureus carriage rate is also increasing in the groups who are not frequently attending to the hospitals.

Keywords:

Carrier State, Diabetes Mellitus, Risk Factors, Staphylococcus aureus, Methicillin Resistance,

PDF

___

1. AkgülA,Dündar V,Metin T, Selçuk S:Haydarpaşa Numune Hastanesinde burun taşıyıcılarından izole edilen Staphylococcus aureus suşlarının oksasiline direncinin “buyyon mikrodilusyon “ yöntemiyle incelenmesi, ANKEM Derg 1991;5:159.
2. Andrews JM: BSAC standardized disk susceptibility testing method, J Antimicrob Chemother 2001;48(Suppl 1):43.
3. Archer GL: Staphylococcus aureus:Awell-armed pathogen, Clin Infect Dis 1998;26:1181.
4.Archer GL, Scott J: Conjugative transfer genes in staphylococcal isolates from the United States, Antimicrob Agents Chemother 1991;35:2500.
5. DilerT,Altanlar N, Emekdaş G, Kocabeyoğlu Ö,Akın A: Hastane ortam ve cihazlarından izole stafilokok suşlarında oksasilin, fusidik asit,mupirosin ve değişik diğer antibiyotiklere direnç, ANKEM Derg 1999;13:53.
6. Goettsch W, Van PletW, Nagelkerke N, Hendrix MRG, Buiting AGM, Petit PL, Sabbe LJM,Van Griethuysen AJA, De Neeling AJ: Increasing resistance to flouroquinolones in Escherichia coli from urinary tract infections in The Netherlends, J Antimicrob Chemother 2000;46:223.
7. Harbarth S, Liassine N, Dharan S, Herrault P, Auckenthaler R, Pittet D:Risk factors for persistent carriage ofmethicillin-resistant Staphylococcus aureus, Clin Infect Dis 2000;31:1380.
8. Kluytmans J, BelkumA, Verbrugh H: Nasal carriage of Staphylococcus aureus :Epidemiology, underlying mechanisms, and associated risks, Clin Microbiol Rev 1997;10:505.
9. Lipsky BA, Pecoraro RE,Chen MS,Koepsell TD: Factors affecting staphylococcal colonization among NIDDM outpatients,Diabetes Care 1987; 10:483.
10. National Committee for Clinical Laboratory Standards: Performance Standards forAntimicrobial Disk Susceptibility Tests,Approved Standard M2-A7, NCCLS,Wayne (2000).
11. Öztürk R, Akın EN, Hepgenç İ, Tabak F: Değişik klinik örneklerden üretilen oksasilin duyarlı ve dirençli stafilokok kökenlerinin fusidik asit ve diğer antimikrobik maddelere direnç durumu, XXVIII. Türk Mikrobiyoloji Kongresi, Kongre Kitabı, Poster No:12-158, Antalya (1998).
12. Somer A,Yalçın İ, Öngen B, Salman N, Tuğrul E, Gürler N: Pediatrik infeksiyon hastalıkları servisinde yatan hastalardan izole edilen Staphylococcus aureus suşlarının çeşitli antimikrobiklere direnç durumları, XXVIII. Türk Mikrobiyoloji Kongresi, Kongre Kitabı, Poster No: 12- 166, Antalya (1998).
13. Şencan İ,Kaya D,Çatakoğlu N, Şahin İ,Bahtiyar Z,Yıldırım M:Hemodiyaliz hastalarında burundametisiline dirençli Staphylococcus aureus taşıyıcılığı, İnfeksiyon Derg 2003;17:31.
14. Van Faassen I, Razenberg PP, Simoons-Smit AM, van der Veen EA: Carriage of Staphylococcus aureus and inflamed infusion sites with insulin-pump therapy, Diabetes Care 1989;12:153.