Batman bölge devlet hastanesinde hastane infeksiyonları, etken mikroorganizmalar ve antibiyotik dirençleri
Batman Bölge Devlet Hastanesi’nde hastane infeksiyonlarının oranı ve bu infeksiyonlardan en sık izole edilen bakterilerin antibiyo tiklere direnç oranları incelenmiştir. 2009-2010 yıllarında prospektif ve aktif sürveyans yöntemi ile izlenen ve Centers for Disease Control and Prevention (CDC) kriter lerine göre hastane infeksiyonu tanısı alan hastalardan gönderilen çeşitli örnekler kanlı agar ve EMB agara ekilmiş, 37°C’de 18-24 saat inkübe edilmiştir. Üreyen bakteriler konvansiyonel yöntemlerle tanımlanmış, antibiyotik duyarlılıkları Clinical Laboratory Standards Institute (CLSI) kriterleri temel alınarak Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemi ile belirlenmiştir. Hastanemizde 2009 yılında 3910 hasta yatırılarak tedavi edilmiş ve 36 hastane infeksiyonu atağı belirlenmiştir. Hastane infeksiyonu hızı % 0.9 olarak saptanmıştır. Hastane infeksiyonlarının kliniklere dağılımında ilk üç sırayı Üroloji Kliniği (% 44.4), Ortopedi Kliniği (% 16.7) ve Dahiliye Kliniği (% 16.7) almıştır. En sık hastane infeksiyonu tiplerini sırasıyla; cerrahi alan infeksiyonları (% 80.5), kan dolaşımı infek- siyonları (% 11.1) ve üriner sistem infeksiyonları (% 8.3) oluşturmuştur. En sık izole edilen üç patojen sırasıyla Pseudomonas spp. (% 55.3), Escherichia coli (% 18.4) ve Enterobacter spp. (% 7.9) olmuştur. 2010 yılında 12359 hasta yatırılarak takip ve tedavi edilmiş ve 53 hastane infeksiyonu atağı belirlenmiştir. Hastane infeksiyonu hızı % 0.4 olarak saptanmıştır. Hastane infeksiyonlarının kliniklere dağılımında ilk üç sırayı Yoğun Bakım Ünitesi (% 64.2), Dahiliye Kliniği (% 7.5) ve Nöroloji Kliniği (% 7.5) almıştır. En sık hastane infeksiyonu tiplerini sırasıyla; pnömoni (% 50.9), kan dolaşımı infeksiyonları (% 18.9) ve üriner sistem infeksiyonları (% 10.8) oluşturmuştur. En sık izole edilen üç patojen sırasıyla Pseudomonas spp. (% 32.1), Acinetobacter spp. (% 23.2) ve E.coli (% 17.9) olmuştur. Amikasin, imipenem ve piperasilin/tazobaktamın Pseudomonas spp. ve Acinetobacter spp. suşlarına diğer antibiyotiklerden daha etkili olduğu tespit edilmiştir. İzole edilen E.coli suşlarının % 80’inde genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) üretimi belirlenmiştir. Bu sürveyans çalışması hastanemizde etkin infeksiyon kontrol stratejilerinin geliştirilmesine katkıda bulunacaktır. Antibiyotik diren cinin hastaneden hastaneye hatta servisten servise değişiklik gösterebilmesi nedeniyle, hastane infeksiyonu etkeni bakterilerin duyarlılık oranlarının özellikle ampirik tedavi gerektiren durumlarda bilinmesi gereklidir.
Nosocomial ınfections, causative microorganisms and antibiotic resistance in batman state regional hospital
The ratio of nosocomial infections in Batman State Regional Hospital and antibiotic resistance rates of bacteria most frequently isola ted from these infections were investigated. Various samples sent from patients observed with prospective and active surveillance methods in 2009-10 and diagnosed with noso comial infections according to the criteria of Centers for Disease Control and Prevention (CDC) were inoculated in blood agar and EMB agar and incubated for 18 to 24 hours at 37°C. The identification of species was carried out with conventional methods. Antibiotic susceptibility tests were performed with the Kirby-Bauer disk-diffusion method according to the criteria of the Clinical Laboratory Standards Institute (CLSI). In the year 2009, 3910 patients were admitted to our hospital and 36 infection attacks were detected. The rate of nosocomial infections was 0.9 %. The rate of hospital infections according to departments was 44.4 % in the urology clinic, 16.7 % in the orthopedics clinic an 16.7 % in internal medicine clinic. The most common types of hospital infections were surgical site infections (80.5 %), bloodstream infections (11.1 %) and urinary tract infections (8.3 %) respectively. The isolated microorganisms were, in order of frequency, Pseudomonas spp. (55.3 %), Escherichia coli (18.4 %) and Enterobacter spp. (7.9 %). In the year 2010, 12359 patients were admitted to our hospital and 53 infection attacks were detected. The rate of nosocomial infections was 0.4 %. The rate of hospital infections according to departments was 64.2 % in the intensive care unit, 7.5 % in internal medicine clinic and 7.5 % in neurology clinic. The most common types of hospital infections were pneumonia (50.9 %), bloodstream infections (18.9 %) and urinary tract infections (10.8 %) respectively. The isolated microorganisms were, in order of frequency, Pseudomonas spp. (32.1 %), Acinetobacter spp. (23.2 %) and E.coli (17.9 %). Amikacin, imipenem and piperacillin/tazobactam are more active agents than other antibiotics to Pseudomonas spp. and Acinetobacter spp strains. Extended spectrum beta-lactamase (ESBL) production was 80 % in E.coli strains isolated. This surveillance study might contribute to the development of effective infection control strategies in our hospital. Because of resistance rates to antibiotics may vary from hospital to hospital or even from clinic to clinic, it is essential that susceptibility rates of s nosocomial pathogens should be known especially in situations where empirical treatment is required.
___
- 1. Bacakoğlu F, Korkmaz Ekren P, Taşbakan MS et al. Multidrug-resistant Acinetobacter baumannii infection in respiratory intensive care unit, Mikrobiyol Bült 2009;43(4):575-85. PMid:20084910
- 2. Clinical and Laboratory Standards Institute. Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing: Eighteenth informational supplement M100-S18, CLSI, Wayne, Pa (2008).
- 3. Coşkun Ö, Gül HC, Beşirbellioğlu AB, Eyigün C. Eskişehir Asker Hastanesi’nde hastane infeksiyo nu sürveyansı, TSK Koruyucu Hekim Bült 2006;5(6):402-7.
- 4. Çelebi G, Pişkin N, Aydemir H, Öztoprak N, Külah C, Demiroğlu Y. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Hastanesi’nde hastane infeksiyonları sürveyansı, Hastane İnfeksiyon Derg 2006;10(3):182- 90.
- 5. Çetinkaya Şardan Y. Hastane infeksiyonları: Dünya’da ve Türkiye’de mevcut durum ve yeni hedefler, ANKEM Derg 2010;24(Ek 2):120-2.
- 6. Çevik FÇ, Aykın N, Naz H. Bir Devlet Hastanesi örneği: Eskişehir Yunus Emre Devlet Hastanesinde 2005 yılında saptanan hastane infeksiyonları, Hastane İnfeksiyon Derg 2006;10(4):244-8.
- 7. Demirtürk N, Demirdal T. Antibiyotiklerde direnç sorunu, Kocatepe Tıp Derg 2004;5(2):17-21.
- 8. Duman Y, Güçlüer N, Serindağ A, Tekerekoğlu MS. Escherichia coli suşlarında antimikrobiyal duyarlılık ve genişlemiş spektrumlu beta-laktamaz (GSBL) varlığı, Fırat Tıp Derg 2010;15(4):197-200.
- 9. Dündar D, Sönmez Tamer G. Çeşitli klinik örnek lerden izole edilen Pseudomonas aeruginosa suş larının antimikrobiyal direnci: Üç yıllık değerlen dirme, ANKEM Derg 2009;23(1):17-21.
- 10. Enoch DA, Birkett CI, Ludlam HA. Non-fer mentative Gram-negative bacteria, Int J Antimicrob Agents 2007;29(Suppl 3):S33-41. http://dx.doi.org/10.1016/S0924-8579(07)72176-3
- 11. Erdinç FS, Yetkin MA, Ataman Hatipoğlu C et al. Five-year surveillance of nosocomial infections in Ankara Training and Research Hospital, J Hosp Infect 2006;64(4):391-6. http://dx.doi.org/10.1016/j.jhin.2006.06.020 PMid:16979792
- 12. Ersöz G, Otağ F, Bayındır İ, Kandemir Ö, Aslan G, Kaya A. Nozokomiyal Pseudomonas aeruginosa izolatlarında antibiyotik direnci ve karbapenemle re dirençli suşlar için meropenemin MİK değerle ri, ANKEM Derg 2004;18(1):28-31.
- 13. Fidan I, Çetin Gürelik F, Yüksel S, Sultan N. Pseudomonas aeruginosa suşlarında antibiyotik direnci ve metallo-beta-laktamaz sıklığı, ANKEM Derg 2005;19(2):68-70.
- 14. Fridkin SK, Gaynes RP. Antimicrobial resistance in intensive care units, Clin Chest Med 1999;20(2): 303-16. http://dx.doi.org/10.1016/S0272- 5231(05)70143-X
- 15. Fridkin SK, Welbel SF, Weinstein RA. Magnitude and prevention of nosocomial infections in the intensive care unit, Infect Dis Clin North Am 1997;11(2):479-96. http://dx.doi.org/10.1016/S0891-5520(05)70366-4
- 16. Gür D. Hastane infeksiyonu etkeni Gram negatif nonfermentatif basiller ve antibiyotiklere direnç sorunu, Hastane İnfeksiyon Derg 1999;3(1):33-9.
- 17. Gürler N. Pediatrik nozokomiyal infeksiyonlarda etken mikroorganizmalar ve antibiyotiklere direnç, ANKEM Derg 2004;18(Ek 2):141-7.
- 18. İncecik Ş, Saltoğlu N, Yaman A et al. The problem of antimicrobial resistance in nosocomial medical and surgical ıntensive care units infections in a university hospital; a two-year prospective study, Turk J Med Sci 2009;39(2):295-304.
- 19. Kaçmaz B, Çakır FÖ, Aksoy A. Hastane kaynaklı infeksiyonlardan izole edilen Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae ve Klebsiella oxytoca tür lerinde genişletilmiş spektrumlu beta-laktamaz saptanması, ANKEM Derg 2005;19(3):125-9.
- 20. Livermore DM. The impact of carbapenemases on antimicrobial development and therapy, Curr Opin Investig Drugs 2002;3(2):218-24. PMid:12020049
- 21. Mansur A, Kuzucu Ç, Ersoy Y, Yetkin F. İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezinde 2008 yılında yatan hastalardan izole edilen Acinetobacter suşlarının antibiyotik duyarlılıkla rı, ANKEM Derg 2009;23(4):177-81.
- 22. Özdemir M, Erayman İ, Türk Dağı H, Baykan M, Baysal B. Hastane infeksiyonu etkeni Pseudomonas suşlarının antibiyotiklere duyarlılıkları, ANKEM Derg 2009;23(3):122-6.
- 23. Özer B, Tatman-Otkun M, Memiş D, Oktun M. Yoğun bakım ünitesinde hastane infeksiyonu etkenleri, antibiyotik duyarlılıkları ve antibiyotik kullanımı, İnfeksiyon Derg 2006;20(3):165-70.
- 24. Özkalay N, Ağuş N, Cengiz A, Taneri N. Pseudomonas suşlarının antibiyotik duyarlılığın daki değişim, ANKEM Derg 2006;20(3):159-63.
- 25. Pittet D, Allegranzi B, Stor J et al. Infection control as a major World Health Organization priority for developing countries, J Hosp Infect 2008;68(4):285- 92. http://dx.doi.org/10.1016/j.jhin.2007.12.013 PMid:18329137
- 26. Pullukçu H, Aydemir Ş, Turhan A, Tünger A, Özinel MA, Ulusoy S. Normalde steril örnekler den soyutlanan Pseudomonas aeruginosa köken lerinin çeşitli antibiyotiklere in-vitro duyarlılıkla rı: Beş yıllık sonuçların değerlendirilmesi, İnfeksiyon Derg 2006;20(2):111-6.
- 27. Raja NS, Singh NN. Antimicrobial susceptibility pattern of clinical isolates of Pseudomonas aerugi nosa in a tertiary care hospital, J Microbiol Immunol Infect 2007;40(1):45-9. PMid:17332906
- 28. Richards MJ, Edwards JR, Culver DH, Gaynes RP. Nosocomial infections in medical intensive care units in the United States, Crit Care Med 1999; 27(5):887-93. http://dx.doi.org/10.1097/00003246-199905000- 00020 PMid:10362409
- 29. Saçar S, Toprak Kavas S, Asan A, Cevahir N, Serin S, Turgut H. Pamukkale Üniversitesi Hastanesi’nde hastane infeksiyonları sürveyansı: Üç yıllık analiz, İnfeksiyon Derg 2008;22(1):15-21.
- 30. Sesli Çetin E, Aynalı A, Demirci S, Aşçı S, Cicioğlu Arıdoğan B. Nöroloji yoğun bakım ünitesinde yatan hastalardan izole edilen hastane infeksiyo nu etkenleri, Ankara Üniv Tıp Fak Mecm 2009; 62(1):13-7.
- 31. Şenbayrak Akçay S, Topkaya A, Oğuzoğlu N, Küçükercan M, Akın Ertem S, Göktaş P. Hastane infeksiyonu etkeni Pseudomonas aeruginosa suş larında imipenem ve meropenem duyarlılığı, İnfeksiyon Derg 2003;17(4):465-9.
- 32. Şener AG, Atay T, Gülay Z, Türker M. Çoklu dirençli Pseudomonas aeruginosa kökenlerinde siprofloksasin-amikasin, siprofloksasin-sefepim, seftazidim-amikasin, sefepim-amikasin kombi nasyonlarının in-vitro sinerjistik etkinliklerinin araştırılması, ANKEM Derg 2003;17(4):388-92.
- 33. Şener K, Kılıç A, Açıkel CH, Kızılkaya B, Bozkurt T, Gündüz Ş. Hastanemize ait iki yıllık hastane infeksiyon hızlarının karşılaştırılması, Hastane İnfeksiyon Derg 2004;8(Ek 2):9.
- 34. Tekeli E, Palabıyıkoğlu İ. Yoğun bakım ünitesi infeksiyonlarının dünü, bugünü, geleceği, Flora 2003;8(3):171-99.
- 35. Willke A, Baskan S, Palabıyıkoğlu İ, Erdem B, Köse T. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi’nde 1992-1998 yıllarında gözlenen hastane infeksiyonları, Hastane İnfeksiyon Derg 2001;5(1):31-7.
- 36. Yalçın NA. Nozokomiyal Gram-negatif çomak infeksiyonları, Klimik Derg 2000;13(Özel sayı 1):23-5.
- 37. Yücel M, Yavuz T, Kaya D, Behçet M, Öztürk CE, Şahin İ. Pseudomonas aeruginosa izolatlarının antibiyotiklere direnç oranlarının yıllar içinde değişimlerinin izlenmesi, ANKEM Derg 2006; 20(3):152-5.