Türkiye'de Yasa Yapımı: Nicelik Sorunu mu, Nitelik Sorunu mu?

Ülkemizde yasa yapımı, hükümet politikalarının uygulama aracı olarak kullanılmaktadır. Genellik, soyutluk ve nesnellik yasanın nitelikleridir. Öngörülebilirlik, ulaşılabilirlik ve etkililik de yasanın uygulama aşamasında taşıması gereken özelliklerdir. Ülkemizde yoğun bir yasama faaliyetine tanık olunmaktadır. Bu yoğun süreç içerisinde yasaların taşıması gerekli nitelikler gözardı edilmekte, kamu yararı amacı güden yasalar yerine, kişisel ve siyasal amaç taşıyan yasalar meclisten geçirilmekte; içerik olarak da demokratik ve özgürlükçü olmak yerine, anti-liberal ve yasaklayıcı karakter ön plana çıkmaktadır. Yasa enflasyonu nedeniyle, uygulama aşamasında da birçok sorunla karşılaşılmakta ve yasalar etkililiklerini yitirmektedir. Bu bağlamda Türkiye'de yasa yapım sürecinin yeniden gözden geçirilmesi ve sorgulanması gerekmektedir. Bu makalenin amacı, özellikle son dönemde Türkiye' de yapılan yasaların genel fotoğrafını çekmek ve yasaların nitelik değiştirmesinin nedenlerini ortaya koymaktır.

Making Code in Turkey Is it a Quantitative Problem or a Quality Problem?

Making the code in our country is used by the government for the execution of its politics. Generality, objectivity and abstractness are the qualities of the code. A code must also be effective and attainable in its practice. An intensive legislative activity is witnessed in Turkey. The assembly is not sensitive to the qualities of the code. The code is not considered in terms of public interest, but of personal and political goals. Further, its content is neither democratic nor based on principles of freedom. Instead, it is prohibitive. Due to an inflation of laws, its effectivity is lost and new problems occur regularly. in this context, the legislati ve process should be interrogated in Turkey. The purpose of this artiele is to demonstrate the general view on the recent codes in Turkeyand put forıh the causes for their modification.

PDF

___

ARAÇ, İbrahim /İBA, Şeref (2003), "Türkiye'de Yasa Önerisi Hazırlama ve Norm Koyma Tekniği ve Yasamacı Mesleğinin Nitelikleri Üzerine," AÜSBF Dergisi, Temmuz-Eylül 2003, 58/3: 35-60.
ARSEL, İlhan (1968), Anayasa Hukuku (Demokrasi) (İstanbul: Sırlar Matbaası, 2. baskı).
BAKIRCI, Fahri (2000), TBMM'nin Çalışma Yöntemi (Ankara: imge Kitabevi).
BAŞGİL, Ali Fuat (1956), "Demokrasilerde Vatandaş Hak ve Hürriyetlerinin Korunması Meselesi ve Bu Bakımdan Anayasamızın Eksikleri," Muammer Raşit Seviğ'e Armağan (İstanbul 1956): 581-614.
BOZKURT, Rauf /İBA, Şeref (Eylül 2004) 100 Soruda Parşlamento (Türk Parlamento Hukukuna Giriş), (Ankara: Nobel Yayın, 2. baskı).
DURAN, Lütfi (1984), "Türkiye'de Anayasa Yargısının işlevi ve Konumu," Anayasa Yargısı (Ankara).
EM, Ali (1997), Kanunların ve İdari Düzenleyici Tasarrufların Yapım Tekniği (Ankara: Ajans Türk Matbaası).
ERGÜL, Ozan (2002), "Anayasa Mahkemesi'nin TBMM içtüzük Değişikliğini iptal Kararı ışığında Özel Yasama Yöntemine Bir Bakış," AÜHFD (Cilt 51, Sayı 4): 99-130.
İBA, Şeref (2003), "Cumhurbaşkanınca Yayımlanması Kısmen veya Tamamen Uygun Bulunmayan Kanunların Meclise Geri Gönderilmesi," AÜHFD (Cilt 52, Sayı 3): 299.316.
İBA, Şeref (Haziran 2004), "Yasama Tarihimizde Kanunların Ayıklanmasına Yönelik Çalışmalar Üzerine," Meclis Bülteni (Sayı 108): 30-32.
KABOĞLU, İbrahim (Ekim 2005), Anayasa Hukuku Dersleri (İstanbul: Legal Yayınları, 2. baskı).
KABOĞLU, İbrahim (2000), A.nayasa Yargısı (Ankara: Imge Kifabevi, 3. baskı).
KABOĞLU, İbrahim (2002), Özgürlükler Hukuku (Ankara: Imge Kitabevi, 6. baskı).
KAPANİ, Münci (1993), Kamu Hürriyetleri (Ankara: Yetkin Yayınları, 7. baskı).
KUZU, Burhan (1987), Anayasa Hukukumuzda Yürütme Organının Düzenleyici İşlem Yapma Yetkisi ve Güçlendirilmesi Eğilimi (İstanbul: Filiz Kitabevi).
ÖBUDUN, Ergun (2004), Türk Anayasa Hukuku (Ankara: Yetkin Yayınları, 8. baskı).
SABUNCU, Yavuz (2005), Anayasaya Giriş (Ankara: Imaj Yayınevi, 11: baskı).
SAĞLAM, Fazıl (1999), Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları (İstanbul: Beta Basım).
TANİLLİ, Server (1981), Devlet ve Demokrasi (Anayasa Hukukuna Giriş) (İstanbul: Fakülteler Matbaası)
TANÖR, Bülent /YÜZBAŞIOGLU, Necmi (2004), 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku (İstanbul: Beta Basım, 6. bası).
TARHANLI, İştar (1983), "Amerika Birleşik Devletleri'nde Kanun Koyma Faaliyeti," Kanunların Hazırlanması Görüşülmesi ve Yayınlanması Konularında Yabancı Ülkelerden Örnek Uygulamalar (Ankara: DPT): 2-13.
TEZİÇ, Erdoğan (2004), Anayasa Hukuku (İstanbul: Beta Basıım, 9. bası).
TEZİÇ, Erdoğan (1972), Türkiye'de 1961 Anayasasına Göre Kanun Kavramı (İstanbul: Fakülteler Matbaası).
TUNAYA, Tarık Zafer (1981), Siyasal Kurumlar ve Anayayasa Hukuku (İstanbul, 4. bası.
Diğer Kaynaklar:
T.C. Başbakanlık İnsan Hakları Danışma Kurulu (2005), Türkiye'de İnsan Hakları 2004 Raporu, 31.01.2005.
AKÇALI, Cevdet, "Başbakan Erdoğan'ın Bir itirafı, Türkiye'de Kanunları Kim Yapıyor?," Yeni Şafak, 26.7.2004, s. 15.
COŞKUN, Alev, "Anayasa Kültürü ve Erdoğan," Cumhuriyet, 9 Haziran 2004.
URAS, Güngör, "Yap bi yasa ... Dediğim gibi olsun!... ," Milliyet, 7 Temmuz 2004.
URAS,Güngör, "TBMM her iki saat 18 dakikada bir kanun yaptı," Milliyet, 27 Temmuz 2004
URAS, Güngör, "Tek bir kanunla 64 kanun değiştirildi," Milliyet, 27 Eylül 2004. Evrensel, 17 Mayıs 2004.
Radikal, 6 Haziran 2004.
Cumhuriyet, 14 Haziran 2004.