XV. Yüzyılın Sonuna Kadar Yazılmış Mûsikî Edvârlarında Ud Sazı ve İcrası

Türk müziğinin en önemli sazlarından biri olan Ud, geçmişten günümüze farklı toplum ve coğrafyaların mûsikîlerinde kullanılmıştır. Yapılan bu çalışmada özellikle XV. Yüzyılın sonuna kadar yazılmış mûsikî edvarlarında Ud sazının yapısı, çeşitleri, akordu, icrâsı üzerine bilgiler verilmiştir. Ayrıca günümüze kadar aktarılmış oktav çalışması gibi icrâ biçimleri konu edilmiş ve eski ud icrası farklı yönlerden değerlendirilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Ud, Türk Mûsikîsi, Mûsikî Edvârı, Ud İcrâsı, Ud Sazı

Oud Instrument and Oud-playing in Musical Theory Books Written by the end of

the XVth CenturyBeing one of the most important instruments of Turkish music, oud has been used in music of different societies and geographies throughout history. This article dwells on the structure, types, tuning characteristics and playing of the oud instrument as explained in musical theory books written by the end of the XVth century. It also discusses modes of playing like the octave exercise --which has been passed onto the present time, approaching old-school oud playing from different perspectives

Keywords:

Oud, Turkish Musiqi, Musical Theory Books, Oud-playing, Oud Instrument,

PDF

___

ABDÜLAZİZ BİN ABDÜLKÂDİR MERÂGÎ, Nekāvetül-Edvâr, İstanbul: Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Ahmed III No: A3462, (tsz).
ARSLAN, Fazlı, Safiyyüddîn-i Urmevî ve Şerefiyye Risâlesi, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2007.
EBU NASR MUHAMMED B. MUHAMMED B. TARHÂN FÂRÂBÎ, Kitâbul-Mûsikâl-Kebîr, tah. ve şerh. Gattâs Abdülmelik Haşebe, mü- racaa ve tasdîr, Mahmûd Ahmed el-Hıfnî., Kahire: tsz.
FARMER, Henry George, A History of Arabian Music, London: Oxford University Express, 1973.
GAZİMİHAL, Mahmud Ragıp, Mûsikî Sözlüğü, İstanbul: M.E.B. Yayınları, 1961.
____, Ülkelerde Kopuz ve Tezeneli Sazlarımız, Ankara: Ankara Üniv. Yayınları, 1975.
HULÎ, Muhammed Kâmil, Kitâbul-Mûsikâş-Şarkî, Kahire: 1904.
KARABAŞOĞLU, Cemal, Abdülkâdir-i Merâgînin Makāsidül-Elhân Adlı Eseri, İstanbul: Marmara Üniv. Sos. Bil. Enst. Basılmamış Doktora Tezi, 2010.
KÖPRÜLÜ, Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara: Ankara Üniv. Yayınları, 1966.
MUHAMMED BİN ABDÜLHAMİD LÂDİKÎ, er-Risâletül-Fethiyye, tah. Haşim Muhammed er-Receb, Kuveyt: 1986.
SACHS, Curt, The History of Musical Instruments, New York: 1940.
SEZİKLİ, Ubeydullah, Abdülkâdir Merâgî ve Câmiül-Elhânı, İstanbul: Marmara Üniv. Sos. Bil. Enst. Basılmamış Doktora Tezi, 2007.
TEKİN, Erhan, Safedinin Müzik Teorisinin İncelenmesi, İstanbul; İstanbul Teknik Üniv. Sos. Bil. Enst. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2007.
TURABİ, Ahmet Hakkı, el-Kindînin Mûsikî Risâleleri, İstanbul: Marmara Üniv. Sos. Bil. Enst. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 1996.
UYGUN, Mehmet Nuri, Safiyyüddîn Abdülmümin Urmevî ve Kitâbül- Edvârı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı, 1999.