Erken Çocukluk Döneminde Yaratıcılık ve Bakış Açısı Alma

Araştırmanın amacı, 60-66 aylık çocukların bakış açısı alma ve yaratıcı düşünme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmada veri toplama amacıyla “Demografik Bilgi Formu”, “Torrance Yaratıcı Düşünme Testi Şekil Testi A Formu” ve “Bakış Açısı Alma Testi” kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Ankara ilinde bulunan resmi ve özel okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden, 60-66 aylık 90 çocuk oluşturmaktadır. Araştırma nicel bir çalışma olup ilişkisel tarama modelinde oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda yaratıcı düşünme becerisinin bazı alt boyutları ile bakış açısı alma becerisinin bazı alt boyutları arasında ve her iki becerinin toplam puanları arasında anlamlı bir ilişkinin olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmanın diğer bir sonucu olarak çocukların bakış açısı alma ve yaratıcı düşünme becerilerinin sosyoekonomik düzeye, anne-baba eğitim durumuna ve okul öncesi eğitim alma süresine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar gösterdiği bulunmuştur.

Creativity and Perspective Taking in Early Childhood Period

This research aims to investigate the relationship between perspective taking and creative thinking skills of 60-66 month-old children. "Demographic Information Form", "Torrance Creative Thinking Test Figure Test Form A", and "Perspective Taking Test" were administered for this purpose. The study group consists of 90 60-66 month-old-children attending state and private preschools in Ankara. The research is a quantitative study adopted in correlational survey design. As a result of the research, statistically significant relationships have been found between some dimensions of creative thinking skills and perspective taking skills. Besides, perspective taking and creative thinking skills of the children have been found to be significant according to the socioeconomic status, parental education and duration of preschool education

___

  • Akın, Y. (2002). “Altı yaş grubu çocuklarında başkasının bakış açısını alma yetisi üzerinde eğitici drama programının ve aile tutumlarının etkisinin incelenmesi.” Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Andreasen, N. C. (2015). Yaratıcı beyin: dehanın nörobilimi. (K. Güney, Çev.). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • Ardila, A., Rosselli, M. Matute, E. ve Inozemtseva, O. (2011). Gender differences in cognitive development. Developmental Psychology, 47(4), 984-990.
  • Argun, Y. (2012). Okul öncesi dönemde yaratıcılık ve eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Bal, Ö. (2013). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-6 yaş çocukların kişilerarası problem çözme becerileri ve bakış açısı alma becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Brainerd, C. J. (1982). Effects of Group and Individualized Dramatic Play Training on Cognitive Development. In D. J. Pepler and K. H. Rubin (Eds.), The play of children: current theory and research. (pp. 114-129). New York: S. Krager. Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2011). Altı yaş çocuklarının yaratıcı düşünme becerilerine sosyoekonomik düzey ve anne baba öğrenim düzeyinin etkisinin incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 4(1), 137-145.
  • Can Yaşar, M. ve Aral, N. (2010). Yaratıcı düşünme becerilerinde okul öncesi eğitimin etkisi. Kuramsal Eğitimbilim 3(2), 201-209.
  • Carlozzi, A. F., Bull, K. S., Eels, G. T. ve Hurlburt, C. D. (1995). Empath as related to creativity, dogmatism and expressiveness. The Journal of Psychology: interdisciplinary and Applied, 129 (4), 365-373.
  • Ceylan, E. (2008). Okul öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocuklarının bilişsel tempoya göre yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Cigala, A., Mori, A. ve Fangareggi, F. (2014). Learning others' point of view: perspective taking and prosocial behaviour in preschoolers. Early Child Development and Care, 185(8), 1199-1215.
  • Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2008). Research methods in education. New York: Routledge.
  • Çakmak, A. (2005). Anasınıfına devam eden altı yaşındaki köy ve kent çocuklarının yaratıcılıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Kırıkkale örneği). Yayınlanmamış doktora tezi., Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Çetin, Z. ve Koyuncuoğlu, B. (2013). İz Bırakmak: Çocuk, Sanat ve Yaratıcılık. Ankara: Vize.
  • Çuhadaroğlu, A. (2013). Bilişsel esnekliğin yordayıcıları. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(1), 86-101.
  • Davis, A. G. ve Rimm, B. S. (1989). Education of The Gifted and Talented. New Jersey: Prentice Hall.
  • Decety, J. (2007). A social cognitive neuroscience model of human empathy. E. Harmon Jones ve P. Winkielman (Eds.) Social neuroscience: Integrating biological and psychological explanations of social behavior., 246-270. New York: Guilford Press.
  • Decety, J. (2005). Perspective taking as the royal avenue to empathy. B. F. Malle ve S. D. Hodges (Eds.) Other minds:hHow humans bridge the divide between self and others (143-157). New York: Guilford Press
  • Değirmenci, G. Y. (2014). Ankara il merkezinde bağımsız anaokullarına devam eden 48-60 aylık çocukların görsel algı becerileri ile bakış açısı alma becerileri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Dudek, S. Z., Strobel, M. G. ve Runco, M. A. (1993). Cumulative and proximal influences on the social environment and children’s creative potential. The Journal of Genetic Psychology, 154(4), 487-499.
  • Ergen, Z. G. ve Akyol, A. K. (2012). Anaokuluna devam eden çocukların yaratıcılıklarının incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(2), 156-170.
  • Ersoy, E. ve Başer, N. (2009). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin yaratıcı düşünme düzeyleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2,(9), 128-137.
  • Fox, J.E. ve Schirrmacher, R. (2014). Sanat ve yaratıcılığın gelişimi. (N. Aral ve G. Duman, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Frick, A., Möhring, W. ve Newcombe, N. S. (2014). Picturing perspectives: development of perspective-taking abilities in 4-to 8-year-olds. Frontiers in Psychology, 5, 1-7.
  • Garaigordobil, M. ve Berrueco, L. (2011). Effects of a play program on creative thinking of preschool children. The Spanish journal of psychology, 14(02), 608-618.
  • Genç, E. (2000). Öğretmenlerde denetim odağının problem çözmeye yönelik yaratıcılıklarıyla ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Gönen, M., Çiçekler, C. Y., Akyüz, E., Arslan, A. Ç. ve Baydemir, G. (2011). 5 yaşındaki çocukların yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 1185-1195.
  • Grattan, L. M., Bloomer, R. H., Archambault, F. X. ve Eslinger, P. J. (1994). Cognitive flexibility and empathy after frontal lobe lesion. Cognitive and Behavioral Neurology, 7(4), 251-259.
  • Grattan, L. M. ve Eslinger, P. J. (1989). Higher cognition and social behavior: changes in cognitive flexibility and empathy after cerebral lesions. Neuropsychology, 3(3), 175-185.
  • Gültekin, A. (2006). Anaokuluna devam eden 6 yaşındaki çocukların başkalarının bakış açısını alma becerisi ile özsaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Huffman, K. ve Piggrem, G. (2003). Psychology in action. New York: John Wiley. Kalliopuska, M. (1992). Creative way of living. Psychological Reports, 70, 11-14.
  • Kontaş, T. (2015). 5-11 yaş arası çocukların zihin teorisi ve yaratıcılık yetenekleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Kurdek, L. A. ve Rodgon, M. M. (1975). Perceptual, cognitive and affective perspective taking in kindergarten through sixth-grade children. Developmental Psychology, 11(5), 643-650.
  • Martin, M. M. ve Anderson, C. M. (1998). The cognitive flexibility scale: three validity studies. Communication Research Reports, 11, 1-9.
  • Mestre, M. C., Samper, P., Frias, M. D. ve Tur, A. M. (2009). Are women more empathetic than men? A longitudinal study in adolescense. The Spanish Journal of Psychology, 12(1), 76-83.
  • Moreno, J. M. ve Hogan, J. D. (1976). The influence race and social-class level on the training of creative thinking and problem-solving abilities. The Journal of Educational Research, 70(2), 91-95.
  • Oğuz, V. (2006). Altı yaş grubundaki çocukların bakış açısı alma becerileri ile anne babaların empatik becerilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Pagani, L. Rubenson, D. ve Runco, M.A. (2003). The impact of junior kindergarten on behavior in elementary school children. International Journal of Behavioral Development, 27(5), 423–427.
  • Rubin, K. H. ve Howe, N. (1986). Social play and perspective taking. In G. Fein and M. Rivkin (Eds.). The young child at play: Reviews of research: 4. Washington D.C.: NAEYC.
  • Selman, R. (1971). Taking another's perspective: role-taking development in early childhood. Child Development, 42(6), 1721-1734.
  • Sezgin, E. (2004). Okul öncesi eğitimine devam eden 5-6 yaş çocuklarının yaratıcı düşüncelerine çeşitli değişkenlerin etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Spence, S. H. (2003). Social skills training with children and young people: theory, evidenceand practice. Child and Adolescent Mental Health, 8(2), 84–96.
  • Şener, T. (1996). 4-5 yaş anaokulu çocuklarında dramatik oyunun ve inşa oyununun bakış açısı alma becerisine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Taner Derman, M. (2013). Çocukların empati beceri düzeylerinin ailesel etmenlere göre belirlenmesi. International Journal of Social Science, 6(1), 1365-1382.
  • Torrance, E. P. (1962). Guiding creative talent. New Jersey: Prentice-Hall.
  • Ünüvar, G. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-5 yaş çocuklarında, zenginleştirilmiş Türkçe dil etkinliklerinin bakış açısı alma becerisine ve ifade edici dil düzeylerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Weiss, E., Siedentopf, C. M., Hofer, A., Deisenhammer, E. A., Hoptman, M. J., Kremser, C., Golaszewski, S., Felber, S., Fleischhacker, W. W. ve Delazer, M. (2003). Sex differences in brain activation pattern during a visuospatial cognitive task: a functional magnetic resonance imaging study in healthy volunteers. Neuroscience Letters, 3(3), 169-172.
  • Wellman, H., Cross, D., ve Watson, J. K. (2001). Meta-analysis of theory of mind development: The truth about false-belief. Child Development, 72, 655–684.
  • Yıldırım, B. (2006). Öğretmenlerin yaratıcılığa bakış açısı ve anasınıfı çocuklarının yaratıcılık düzeylerinin, öğretmenin yaratıcılık düzeyine göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Yıldız, V., Özkal, N. ve Çetingöz, D. (2003). Okul öncesi eğitimi alan ve almayan 7- 8 yaş grubu çocuklarda yaratıcı potansiyelin değerlendirilmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(4), 129-137.
  • Yontar Aksu, A. (1985). The effects of method and sex on science achivement logical thinking ability and creative thinking ability of 5th grade students. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1301-3718
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1968
  • Yayıncı: ANKARA ÜNİVERSİTESİ (EĞİTİM BİLİMLERİ FAKÜLTESİ)