NERMİN KELEBEK GİRGİN, Remzi İŞÇİMEN, Leyla HOTAMAN, Serdar KAYMAK, Oya KUTLAY

Erişkin yoğun bakım ünitesinde tedavi edilen olgularda bası yarası insidansı ve risk faktörleri

Amaç: Bası yarası, yoğun bakım hastalarında sık karşılaşılan bir komplikasyondur. Çalışmamızda, Reanimasyon Ünitesi (RÜ)'nde bası yarası insidansını ve risk faktörlerini araştırmayı amaçladık. Yöntem: Etik Kurul onayından sonra, 1 Ocak-31 Aralık 2006 tarihleri arasında, RÜ'de tedavi edilen bası yarası olan olguların kayıtları retrospektif olarak incelendi. Yaş, cinsiyet, tanı, yandaş hastalık, pozisyon verilebilme durumu, sedatif, analjezik ve kas gevşetici ilaç kullanımı, mekanik ventilasyon (MV) süresi, PaO2/FiO2 oranı ve albumin düzeyi, RÜ yatış süresi, tedavi sonucu, bası yarası başlangıç günü, bölgeleri ve evreleri kaydedildi. Bulgular: Çalışmamıza 74 olgu alındı. Olgular 46.0±18.2 yaşında olup, 26 (%35.1) olguda bası yarası gelişmişti. Bası yarası çoğunlukla sakral (%61.5) bölgeden başlamış olup, en sık evre I (%86.4) bası yarası ile karşılaşılmıştı. İzlem süresinde ise sakral (%53.3), gluteal (%13.3) ve topuk (%13.3) bölgelerinde bası yarası gözlenirken, en sık evre II (%61.5) bası yarası mevcuttu. Yatak içinde pozisyon verilebilme (p

Anahtar Kelimeler:

Bası yarası, Yoğun bakım üniteleri, Çoklu organ yetmezliği, Solunum, yapay, Geriyedönük çalışma, Risk faktörleri, Zaman, Görülme sıklığı, APACHE, Akut akciğer hasarı

The incidence and risk factors of pressure ulcer in patients treated in the adult intensive care unit

Objective: Pressure ulcer is a frequent complication in critically ill patients. We aimed to investigate pressure ulcer incidence and risk factors in the intensive care unit (ICU). Methods: Following Ethics Committee approval, we retrospectively analyzed the data from all adult patients with pressure ulcers in the ICU from January 1 to December 31, 2006. Age, gender, diagnosis, concomittant disease, morbidity, reposition, use of sedatives/analgesics/neuromuscular blocking drugs, duration of mechanical ventilation (MV), PaO2/FiO2 ratio, albumin level, length of stay (LOS) in ICU, outcome, onset date and location and level of pressure ulcer were recorded. Results: There were 74 patients enrolled in this study. The mean age of the patients was 46.0 ± 18.2 years, 45 of them were male and 29 were female. Pressure ulcer was developed in 26 (35.1%) patients. The most common beginning location was sacrum (61.5%) with grade I (86.4%). During treatment in ICU, pressure ulcer sites were the sacrum (53.3%), gluteal region (13.3%) and heels (13:3%), and the most common grade was II (61.5%). Pressure ulcers were related to limited reposition (p<0.05), duration of MV (p<0.01) and low PaO2/FiO2 ratio (p<0.01). The mean ICU stay was 27.46±32.01 days. Prolonged LOS in the ICU was significantly related to pressure ulcer (p<0.001). During the study period, 47 patients (63.5%) survived, while 27 (36.5%) died. Conclusion: We determined that limited reposition, low PaO2/FiO2 ratio, prolonged MV and LOS in ICU were significantly associated with the presence of pressure ulcers.

Keywords:

Pressure Ulcer, Intensive Care Units, Multiple Organ Failure, Respiration, Artificial, Retrospective Studies, Risk Factors, Time, Incidence, APACHE, Acute Lung Injury,

PDF

___

1. Theaker C, Manan M, Ives N, Soni N. Risk factors for pressure sores in the critically ill. Anaesthesia 2000; 55: 221-4.
2. Fife C, Otto G, Capsuto EG ve ark. Incidence of pressure ulcers in a neurologic intensive care unit. Crit Care Med 2001; 29: 283-90.
3. Yücel A. Bası yaraları. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sürekli tıp eğitimi etkinlikleri. Cilt hastalıkları ve yara bakım sempozyumu. 18-19 Ekim 2001, İstanbul, s. 131-50.
4. Keller BP, Wille J, van Ramshorst B, van der Werken Ç. Pressure ulcers in intensive care patients: a review of risks and prevention. Intensive Care Med 2002; 28: 1379-88.
5. de Laat EH, Schoonhoven L, Pickkers P, Verbeek AL, van Achterberg T. Epidemiology, risk and prevention of pressure ulcers in critically ill patients: a literature review. J Wound Care 2006; 15: 269-75.
6. Bours GJ, de Laat E, Halfens RJ, Lubbers M. Prevalence, risk factors and prevention of pressure ulcers in Dutch intensive care units. Results of a cross-sectional survey. Intensive Care Med 2001; 27: 1599-605.
7. Eachempati SR, Hydo LJ, Barie PS. Factors influencing the development of decubitus ulcers in critically ill surgical patients. Crit Care Med 2001; 29: 1678-82.
8. Pender LR, Frazier SK. The relationship between dermal pressure ulcers, oxygenation and perfusion in mechanically ventilated patients. Intensive Crit Care Nurs 2005; 21: 29-38.
9. de Laat EH, Pickkers P, Schoonhoven L, Verbeek AL, Feuth T, van Achterberg T. Guideline implementation results in a decrease of pressure ulcer incidence in critically ill patients. Crit Care Med 2007;35: 815-20.
10. Wolverton CL, Hobbs LA, Beeson T ve ark. Nosocomial pressure ulcer rates in critical care. Performance improvement Project. J Nurs Care Qual 2005; 20: 56-62.
11. Hug E, Karamehmetoğlu ŞS, Tüzün Ş, Gürgöze M, Tüzün F. Bir eğitim hastanesinde bası yarası prevalansı ve bası yarası gelişimin de etkili risk faktörleri. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2001; 47: 3-11.
12. Özçakır Ş. Nörolojik sorunlar nedeniyle bir üniversite hastanesi nin yoğun bakım ünitelerinde izlenen hastalarda mortaliteye etki eden faktörler. Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2006; 52: 150-3.
13. Karadağ M, Gümüskaya N. The incidence of pressure ulcers in surgical patients: a sample hospital in Turkey. J Clin Nurs 2006; 15: 413-21.
14. European Pressure Ulcer Advisory Panel. Pressure Ulcer Preven tion Guidelines. EPUAP, 1999. www.epuap.org/glprevention.html
15. Hoşnuter M, Kargı E, Babucçu O, Babucçu B, Işıkdemir A. Geriatrik yaş grubunda bası yaraları: korunma, bakım ve tedavi metodları. Mersin Üniversite Tıp Fakültesi Dergisi 2003; 2: 110-5.
16. Allman RM, Laprade CA, Noel LB ve ark. Pressure scores among hospitalized patients. Ann Intern Med 1986; 105: 337-42.
17. Uzun O, Tan M. A prospective, descriptive pressure ulcer risk fac tor and prevalence study at a university hospital in Turkey. Os tomy Wound Manage 2007; 53: 44-56.
18. Perneger TV, Heliot C, Rae AC, Borst F, Gaspoz JM. Hospital-ac quired pressure ulcers. Risk factors and use of preventive devices. Arch Intern Med 1998; 158: 1940-45.
19. Theaker C, Kuper M, Soni N. Pressure ulcer prevention in intensive care-a randomised control trial of two pressure-relieving devices. Anaesthesia 2000; 55: 221-4.
20. Kurtuluş Z, Pınar R. Braden skalası ile belirlenen yüksek riskli hasta grubunda albümin düzeyleri ile bası yaraları arasındaki ilişki. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2003; 7:1-10.