Türkiye’de Bireylerin Oy Verme Davranışlarının Mekânsal Faktörler Açısından Değişimi

Bu çalışmada Türkiye’deki sağ ve sol seçmenlerin mekânsal/coğrafi konumlarına ve ideolojilerine göre seçimlerde tercihlerinin değişip değişmeme durumları ele alınmış ve 2023 seçimleri sonrasında inanç bazında başörtüsünün tekrar sorun olup olmayacağının değerlendirmeleri yapılmıştır. Ülkemizde büyükşehirlerde ve kırsal yerleşim yerlerinde yaşayan sağ ve sol partilere oy veren seçmenlerin seçimlerdeki tercihleri birbirlerinden farklılık göstermektedir. Bu farklılığı etkileyen faktörlerin başında ideolojik bakış açısının yanında sosyolojik olarak yaşanılan yerin mekânsal ve kültürel yapısının da etkili olduğu dile getirilebilir. Çalışmada oy verme davranışını etkileyen sosyolojik ve ideolojik yaklaşımların teorik içeriği Türkiye nezdinde ele alınmış, sağ ve sol adresli partilerin hâkim olduğu iki farklı büyükşehir ile iki farklı ilçede 120 seçmenle mülakat yapılmıştır. Elde edilen veriler karşılaştırmalı analiz yöntemiyle irdelenmiştir. Uygulama sonucunda kırsal kesimde yaşayan seçmenlerin büyükşehirlerdeki seçmenlere göre seçimlerde yakın durdukları partiyi değiştirme eğilimi daha esnek- geçişken olduğu görülmüştür. Bu geçişkenlik sağ/muhafazakâr seçmenler nezdinde daha belirginken sol/seküler seçmenler nezdinde geçişkenliğin daha katı olduğu belirlenmiştir. Buna karşılık büyükşehirdeki seçmenlerin oy verme anlamında seçimlerde tercihlerinin pek değişmediği, parti aidiyetinin kırsal kesimlerdeki seçmenlere göre daha belirgin olduğu tespit edilmiştir. Kırsal kesimde yaşayan seçmenlerin çoğunluğu ise başörtüsü yasağının artık gündeme gelmeyeceğini düşünürken kent merkezlerinde yaşayan seçmenlerin aynı konuda yasak taraftarı bir tutum sergiledikleri görülmüştür. Çalışma için İstanbul medeniyet Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimler Araştırma ve Yayın Etik Kurulundan 14.09.2022/98 tarih ve sayılı etik kurul izni alınmıştır.

The Change of Voting Behavior of Individuals in Turkey in Terms of Spatial Factors

In this study, whether the preferences of right and left voters in Turkey have changed in the elections according to their spatial /geographical location and ideology have been considered and whether the hijab will be a problem again on the basis of faith after the 2023 elections has been evaluated. In Turkey, the preferences of voters living in metropolitan cities and rural settlements who vote for right-wing and left-wing parties differ from each other in elections. At the beginning of the factors affecting this difference, it can be stated that in addition to the ideological point of view, the spatial and cultural structure of the place where we live sociologically is also effective. In the study, the theoretical content of sociological and ideological approaches affecting voting behavior was discussed in Turkey, and interviews were conducted with 120 people in two different metropolitan areas and two different districts, dominated by right-wing and left-wing parties. The obtained data were examined by comparative analysis method. As a result of the application, it has been seen that voters living in rural areas have a more flexible-transitional tendency to change the party they stand close to in elections compared to voters in metropolitan cities. While this transitivity is more pronounced among right/conservative voters, it has been determined that the transitivity is more strict among left/secular voters. On the other hand, it has been found that the party affiliation of voters in metropolitan cities, where there is not much change in their preferences in different elections in terms of party, is more pronounced than voters in rural areas. While the majority of voters living in rural areas think that the issue of faith and headscarf will no longer be on the agenda, it has been observed that voters living in urban centers have a stricter attitude. Ethics committee approval, dated 14.09.2022/98 was optained from İstanbul Medeniyet Üniversity Social and Human Sciences Research and Publication Ethics Committee for study.

___

  • Akgün, B. (2000). Türkiye’de Seçmen Davranışı: Partizan Tutumlar, İdeoloji ve Ekonomik Faktörlerin Oy Vermeye Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokul Dergisi, 1 (4), 75-92.
  • Armutçu, B., Tan, A. (2021). The Impact of Economic Factors on Voter Preferences: The Case of Turkey. International Journal of Business&Economic Studies, 3(2),139-149.
  • Aydın K., Özbek, V. (2004). Ailenin Seçmen Davranışı Üzerindeki Etkisi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 144-167.
  • Baltacı, C. (2012). Siyasal Propaganda Araçlarının Seçmen Davranışı Üzerindeki Etkisine Yönelik Seçmen Algısı: Isparta Örneği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1, 115-126.
  • Beren, F. (2013). Seçmen Tercihine Etki Eden Faktörler ve Seçim Güvenliği: Şanlıurfa İli Örneği, Akademik İncelemeler Dergisi, 8 (1), 191-214.
  • Daşdemir, İ. (2016). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Erdoğan, E., Uyan Semerci, Pınar. (2022). Kutuplaşmayı Nasıl Aşarız?. İstanbul: TurkuazLab.
  • Evans, G. (1999). The end of class politics?: class voting in comparative context. Oxford University Press.
  • Gökçe, B. (1999). Toplumsal Bilimlerde Araştırma. 3. Basım. Ankara: Savaş Kitap ve Yayınevi.
  • Kalender, A. (2005). Siyasal iletişim. Seçmenler ve İkna Stratejileri. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademi.
  • Kalaycıoğlu, E. (2012) The Constitutional Referendum of 12 September 2010,” South European Society and Politics, vol. 17, no. 1, (March 2012): 1 – 22.
  • Lazarsfeld, P. F. (1962). Philosophy of Science and Empirical Social Research, in e. Nagel, p.Suppes and A. Tarski (eds), Logic, Methodology and Philosoph of Science. Stanford: Stanford University Press.
  • Mardin, Ş. (1973). Center-periphery relations: A key to Turkish politics? Daedalus, 169–190.
  • Mo, J., Brady, D., ve Ro, J. (1991). Urbanization and Voter Turnout in Korea: An Update. Political Behavior. 13 (1), 21-32.
  • Polat, C., Külter, B. (2008). Genç Seçmenler Gözüyle Siyasal Ürün (Siyasi Lider) Özellikleri: Ankara’daki Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Çalışma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, (5),1, 1-31.
  • Powell, G. B. Whitten, G.D. (1993). A Cross National Analysis of Economic Voting: Taking Account of the Political Context. American Journal of Political Science, 37(29), 391-414.
  • Russel, Ö. Ç. (2016). Türkiye’de Seçime ve Geleneksel Olmayan Faaliyetlere Katılımı Etkileyen Bireysel Seviye Faktörler. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi,71(2), 437.463.
  • Siegfried, A. (1913). Tableau politique de la France de l’ouest sous la troisième république: 102 cartes et croquis, 1 carte hors texte. Colin.
  • Öztürk K, H., Toklu, T. İ. (2020). Seçimlerde Oy Verme Davranışını Ne Etkiler? Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma. Business & Management Studies: An International Journal, 8(5), 4546-4574.
  • Tan, A. &Baydaş, A. (2017). Seçmen Özelliklerinin Oy Verme Davranışı Üzerinde Etkileri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 592-622.
  • Temizel, M. (2012), Türkiye’de Seçmen Davranışlarında Sosyopsikolojik, Kültürel ve Dinsel Faktörlerin Rolü: Kuramsal ve Ampirik Bir Çalışma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • Uysal, A., ve Topak, O. (2010). Particiler, Türkiye’de Partiler ve Sosyal Ağların İnşası. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ünal A, B. (2016). Oy Verme Davranışı Modelleri. OÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 95-119.