Kadına yönelik şiddet, cinsel şiddet ve hemşirenin sorumlulukları

Kadına yönelik şiddet, geçmişten günümüze kadar insanlığın bütün çağlarında var olan hem ülkeler arasında hem de ülkeler içinde önemli farklılıklar gösteren, dünya çapında karşılaşılan ve çözülemeyen bir halk sağlığı problemidir. Ataerkil kültürün devamlılığını sağlama, geleneksel cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, yasa ve politikaların eksikliği, COVID-19 süreci gibi yerel ve küresel faktörler kadına yönelik şiddetin devamlılığına neden olmaktadır. Şiddet, kadının yaşam evrelerinde fiziksel, cinsel, ekonomik, psikolojik ve siber zorbalık olarak kendini göstermektedir. Toplumun temel yapı taşı olan aile içerisinde yaşanan şiddet, bazen doğrudan bazen de dolaylı olarak şiddete maruz kalan kadın tarafından yetiştirilen çocuğu ve dolayısıyla toplumun geleceğini de etkilemektedir. Şiddete maruz kalan kadınların hayatlarının her döneminde şiddetin izlerini ve sağlığa olumsuz etkilerini görmek mümkündür. Bunun için aile içi şiddetin farkına varılması, şiddet yaşantısında kadına yardım ve destek kaynakların tanıtılması, yasalar ve eylem planlarının etkinliğinin artırılması önerilmektedir. Hemşireler, toplumdan izole olmuş ve şiddete uğramış kadınların evleri dışında ilişki kurabilecekleri ve etkileşimde bulunabilecekleri kilit rolü olan sağlık profesyonelleridir. Hemşireler, şiddet mağduru kadınların belirlenmesinde, risk grubunda olan kadınların desteklenmesinde, bakımında, sorunların ve çoklu mağduriyetin önüne geçilmesi için etkili müdahale programlarının geliştirilmesinde rol almalıdır.

Kadına yönelik şiddet, cinsel şiddet ve hemşirenin sorumlulukları

Violence against women is a worldwide public health problem that has existed in all ages of humanity, from past to present, with significant differences both between and within countries. Local and global factors such as ensuring the continuity of patriarchal culture, traditional gender roles, gender inequality, lack of laws and policies, and the COVID-19 process have caused the continuity of violence against women. Violence manifests itself as physical, sexual, economic, psychological and cyber bullying in the life stages of women. Violence experienced within the family, which is the basis of society, sometimes directly or indirectly affects the child raised by the woman who is exposed to violence, and therefore also the future of the society. It is possible to see the traces of violence and its negative effects on health in every period of life of women who are exposed to violence. For this, it is recommended to be aware of domestic violence, to introduce the resources to help and support women in the experience of violence, and to increase the effectiveness of laws and action plans. Nurses are health professionals who have a key role in which women who are isolated from the society and who have been subjected to violence can establish relationships and interact outside their homes. Nurses should take a role in identifying women victims of violence, supporting and caring for women in the risk group, and developing effective intervention programs to prevent problems and multiple victimization.

PDF

___

1. Parra-Barrera SM, Moyano N, Boldova MÁ, Sánchez-Fuentes MM. Protection against sexual violence in the Colombian legal framework: obstacles and consequences for women victims. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(8):4171. [CrossRef ]
2. Eryılmaz S. Toplumsal cinsiyet rolü ve kadın sağlığı. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg. 2020;1(1):5–13. https:// sbdergi.ahievran.edu.tr/makaleler/uuzgar_tammetin.pdf
3. Zarei M, Rasolabadi M, Gharibi F, Seidi J. The prevalence of violence against women and some related factors in Sanandaj city (Iran) in 2015. Electron Physician. 2017;9(11):5746–53. [CrossRef ]
4. Vives-Cases C, Parra-Casado D, Estévez JF, Torrubiano- Domínguez J, Sanz-Barbero, B. Intimate Partner Violence against women during the COVID-19 lockdown in Spain. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(9):4698. [CrossRef ]
5. Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun. (2012). T.C. Resmi Gazete, 28239,8.3.2012. https:// www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/03/20120320-16.htm
6. Bükecik E, Özkan B. Kadına yönelik şiddet: Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kadın sağlığına etkisi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Derg. 2018;3:33–7. https://dergipark. org.tr/tr/download/article-file/513025
7. Şen S, Bolsoy N. Violence against women: prevalence and risk factors in Turkish sample. BMC Womens Health. 2017;17(1):100. [CrossRef ]
8. Foody M, McGuire L, Kuldas S, O’Higgins-Norman J. Friendship quality and gender differences in association with cyberbullying ınvolvement and psychological well-being. Front Psychol. 2019;10:1723. [CrossRef ]
9. Aktaş-Üstün N, Ekin M. Görsel spor medyasında çalışan kadınların uğradıkları siber zorbalık hakkında görüşleri. Spor ve Rekreasyon Araştırmaları Derg. 2021;3:15–23. [CrossRef ]
10. Dursun S, Gökçe A, Aytaç S. Siber zorbalık: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Int J Social Inquiry. 2020;13(2):465–85. [CrossRef ]
11. Lee C, Shin N. Prevalence of cyberbullying and predictors of cyberbullying perpetration among Korean adolescents. Comput Hum Behav. 2017;68:352–8. [CrossRef ]
12. Camerini AL, Marciano L, Carrara A, Schulz PJ. Cyberbullying perpetration and victimization among children and adolescents: A systematic review of longitudinal studies. Telematics and Informatics. 2020;49:101362. [CrossRef ]
13. World Health Organization. WHO; 2017. https://www.who.int/ news-room/fact-sheets/detail/violence-against-women 14. Kalokhe A, Del Rio C, Dunkle K, Stephenson R, Metheny N, Paranjape A, Sahay S. Domestic violence against women in India: A systematic review of a decade of quantitative studies. Glob Public Health. 2017;12(4):498–513. [CrossRef ]
15. Bilgin-Şahin B, Erbay-Dündar P. Kadına yönelik şiddet ve yaşam kalitesi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2017;18(3):203–10. https://www.bibliomed.org/mnsfulltext/91/apd_18_03_02. pdf?1588694118
16. Akalın A, Arıkan Ç. 15–49 yaş grubu kadınlarda aile içi şiddet sıklığı ve şiddetin depresyona etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg. 2017;6:1–10. https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/373169
17. Aktaş B, Kaya F, Bostancı Daştan N. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin ailede kadına yönelik şiddete ilişkin tutumları. Uluslararası Toplum Araştırmaları Derg. 2019;14(20):1448–74. [CrossRef ]
18. Nihel H, Latifa M, Anissa A, Raja G, Souheil M, Wael M, et al. 2017 yılında Tunus, Kairouan’da kadına yönelik şiddetin özellikleri. Libyan J Med. 2021;16(1):1921900. [CrossRef ]
19. Atuk FG. Kadın, şiddet, medya ve temsil ilişkisini yeniden düşünmek: Medyada ve medya aracılığı ile kadına karşı kadın şiddeti. Aksaray İletişim Derg. 2021;3:258–85. [CrossRef ]
20. Metin A. Kimliğin toplumsal inşâsı ve geleneksel kadın kimliğinin aktarımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Derg. 2011;2:74–92. https://dergipark.org.tr/en/download/ article-file/254064
21. Türk Ceza Kanunu. (2004). T. C. Resmi Gazete, 25611, 12/10/2004. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/10/20041012.htm
22. Page AZ. İnce M. Aile içi şiddet konusunda bir derleme. Türk Psikoloji Yazıları. 2008;11:81–94. http://bursa.psikolog.org.tr/tr/ yayinlar/dergiler/1031828/tpy1301996120080000m000151.pdf
23. Gencer MZ, Ağırman E, Arıca S. İstanbul ilinde kadına yönelik şiddet sıklığı ve kadınların şiddet algısı. Ahi Evran Med J. 2019;3:18– 25. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/703651
24. Hamzaoğlu M, Konuralp E. Geleneksel toplumlarda namus olgusu ve namus cinayeti: Türkiye örneği. Kadın Araştırmaları Derg. 2019;1:51–65. https://dergipark.org.tr/en/download/articlefile/ 718108
25. Köseoğlu M. Kadına yönelik şiddette sosyalleşme süreci ve toplumsal cinsiyet rollerinin etkisinin değerlendirilmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Derg. 2018;19:77–96. https:// dergipark.org.tr/en/download/article-file/537423
26. Crosby SS, Oleng N, Volpellier MM, Mishori R. Virginity testing: recommendations for primary care physicians in Europe and North America. BMJ Glob Health 2020;5:e002057. [CrossRef ]
27. Mishori R, Ferdowsian H, Naimer K, Volpellier M, McHale T. The little tissue that couldn’t - dispelling myths about the Hymen’s role in determining sexual history and assault. Reprod Health. 2019;16(1):74. [CrossRef ]
28. Bedir N, Ekerbiçer HÇ, İnci MB, Köse E, Karatepe TU, Demirbaş M, et al. Sakarya’da yaşayan bir grup kadının şiddet algı durumları ve bunu etkileyen faktörler. Sakarya Tıp Derg. 2017;74:187–95. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/398645
29. Krantz G, Garcia-Moreno C. Violence against women. J Epidemiol Community Health. 2005;59(10):818–21. [CrossRef ]
30. Çalışkan H, Çevik Eİ. Kadına yönelik şiddetin belirleyicileri: Türkiye örneği. Balkan J Social Sci. 2018;7(14):218–33. https:// dergipark.org.tr/en/download/article-file/516329
31. Özmaya E, Altun E, Gürhan N, Karakaş D, Uzun S. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik şiddete ilişkin görüşlerinin belirlenmesi: Nitel çalışma. EJONS. 2021;5:106–19. [CrossRef ]
32. Arënliu A, Kelmendi K, Bërxulli, D. Socio-demographic associates of tolerant attitudes toward intimate partner violence against women in Kosovo. Social Sci J. 2021;58:91–105. [CrossRef ]
33. Sardinha L, Catalán HE. Attitudes towards domestic violence in 49 low-and middle-income countries: A gendered analysis of prevalence and country-level correlates. PloS One. 2018;13(10):e0206101. [CrossRef ]
34. Kılıçarslan M. Kadına Yönelik Şiddet: Sebepleri, Önlemeye Yönelik Kur’anî Tedbirler. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2018;18:958–94. https://dergipark.org.tr/en/download/articlefile/ 611489
35. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. Türkiye’de Kadın; 2017. https://kadininstatusu.aile. gov.tr/uygulamalar/turkiyede-kadin
36. Thurston AM, Stöckl H, Ranganathan M. Natural hazards, disasters and violence against women and girls: A global mixedmethods systematic review. BMJ Glob Health. 2021;64:e004377. [CrossRef ]
37. Öberg M, Skalkidou A, Heimer G. Experiences of sexual violence among women seeking services at a family planning unit in Sweden. Ups J Med Sci. 2019;124(2):135–9. [CrossRef ]
38. Ranganathan M, Wamoyi J, Pearson I, Stöckl H. Measurement and prevalence of sexual harassment in low- and middle-income countries: A systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2021;11(6):e047473. [CrossRef ]
39. World Health Organization (WHO). Violence against women: Intimate partner and sexual violence against women intimate partner and sexual violence have serious short- and long-term physical, mental and sexual and reproductive health problems for survivors: Fact sheet; 2014. https://apps.who.int/iris/handle/10665/112325
40. Khanlou N, Vazquez LM, Pashang S, Connolly JA, Ahmad F, Ssawe A. 2020 Syndemic: Convergence of COVID-19, genderbased violence, and racism pandemics. J Racial Ethn Health Disparities. 2021;1–13. [CrossRef ]
41. Olson RM, García-Moreno C. Virginity testing: A systematic review. Reprod Health. 2017;14(1):61. [CrossRef ]
42. Çaylan-Çağlayan M, Topatan S. Erkek üniversite öğrencilerinin kadın algıları ve namusa ilişkin tutumları. Turkiye Klinikleri J Med Ethics. 2020;28:77–89. [CrossRef ]
43. Kirk L, Terry S, Lokuge K, Watterson JL. Effectiveness of secondary and tertiary prevention for violence against women in low and lowmiddle income countries: a systematic review. BMC Public Health. 2017;17(1):622. [CrossRef ]
44. Daruwalla N, Jaswal S, Fernandes P, Pinto P, Hate K, Ambavkar G, et al. A theory of change for community interventions to prevent domestic violence against women and girls in Mumbai, India. Wellcome Open Res 2019;4:54. [CrossRef ]
45. Brookmeyer KA, Beltran O, Abad N. Understanding the effects of forced sex on sexually transmitted disease acquisition and sexually transmitted disease care: findings from the national survey of family growth (2011–2013). Sex Transm Dis. 2017;44:613–8. [CrossRef ]
46. Demircioğlu S. Türkiye’de COVID-19 salgısının aile içi şiddete etkisi. Uluslararası Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 2021;1:54– 69. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2034429
47. United Nations (UN) Politika Özeti: COVID-19’un Kadınlar Üzerindeki Etkisi. 2020. https://turkey.un.org/sites/default/ files/2020-06/policy-brief-the-impact-of-covid-19-on-women-tr. pdf
48. Usher K, Bhullar N, Durkin J, Gyamfi N, Jackson, D. Family violence and COVID-19: Increased vulnerability and reduced options for support. Int J Ment Health Nurs. 2020;29(4):549–52. [CrossRef ]
49. Carrington K, Morley C, Warren S, Ryan V, Ball M, Clarke J, Vitis, L. The impact of COVID-19 pandemic on Australian domestic and family violence services and their clients. Aust J Soc Issues. 2021;56(4):539–58. [CrossRef ]
50. John N, Casey SE, Carino G, McGovern T. Lessons never learned: Crisis and gender-based violence. Develop World Bioeth. 2020;20(2):65–8. [CrossRef ]
51. Boxall H, Morgan A, Brown R. The prevalence of domestic violence among women during the COVID 19 pandemic. Australasian Policing. 2020;12:38–46. [CrossRef ]
52. Aşkın D, Güngör V. Afet ve aile içi ilişkiler: COVID-19 pandemisinin aile içi tartışma ve şiddet üzerindeki etkileri. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021;10:46–55. https:// dergipark.org.tr/en/download/article-file/1745159
53. Burzinkska K, Contreras G. Gendered effects of school closures during the COVID-19 pandemic. Lancet. 2020;395(10242):1968. [CrossRef ]
54. Erol Z, Karasoy G, Yıldırım B. Sosyal hizmetler alanında sosyal inovasyon odaklı uygulamalar: Kamu kurumları örneği. Journal of Society & Social Work. 2021;32(2):623–41. [CrossRef ]
55. İçişleri Bakanlığı. Kadın destek uygulaması (KADES); 2018. https:// www.icisleri.gov.tr/kadin-destek-uygulamasi-kades
56. Vieira PR, Garcia LP, Maciel EL. Isolamento social e o aumento da violência doméstica: O que isso nos revela? Rev Bras Epidemiol. 2020;23:e200033. [CrossRef ]
57. Ruiz-Pérez I, Pastor-Moreno G. Medidas de contención de la violencia de género durante la pandemia de COVID-19. Gaceta Sanitaria. 2020;35(4):389–94. [CrossRef ]
58. Ramundo A. Coronavirus. Violenza donne, Veltri (D.i.Re):“Chiamateci, noi ci siamo”; 2020. https://www.dire. it/12-03-2020/432907-coronavirus-violenza-donne-veltri-d-i-rechiamateci- noi-ci-siamo/
59. Eisenhut K, Sauerborn E, García-Moreno C, Wild V. Mobile applications addressing violence against women: a systematic review. BMJ Glob Health. 2020;5:e001954. [CrossRef ]
60. Yılmaz E, Aydın Doğan R. COVID-19 pandemisi nedeniyle yaşanılan toplumsal izolasyonun aile içi ve kadına yönelik şiddet üzerine etkisi. Unika Sağlık Bilimleri Derg. 2021;1:39–48. http://unikasaglik. karabuk.edu.tr/Makaleler/1423649961_Y%c4%b1lmaz%20 ve%20Ayd%c4%b1n%20Do%c4%9fan.pdf
61. Altın G. COVID-19 Pandemisi bağlamında kadına karşı şiddete ilişkin bir değerlendirme. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2021;32:211– 25. [CrossRef ]
62. Altıparmak İB. Kadına yönelik aile içi şiddetle mücadelede şönim’lerin rolü: Ankara örneği. J Acad Social Sci Stud. 2015;36:449–64. [CrossRef ] https://doi.org/10.9761/JASSS2882 [CrossRef ]
63. Reçber B. Türkiye’de şiddet önleme ve izleme merkezleri etkin mi? Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Derg. 2018;16(4):367–76. [CrossRef ]
64. Kumcağız H, Aydın Avcı İ. Talay T, Gürkan S, Kinsiz DN. Samsun Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi’ne başvuran şiddet mağduru kadınların başvuru durumları ve gereksinimleri. MANAS Sosyal Araştırmalar Derg. 2018;7:401–14. https://dergipark.org.tr/en/ download/article-file/578388
65. Yalçın M. Şiddete Maruz Bırakılan Kadınlara Yönelik Vaka Yönetimi Temelli Sosyal Hizmet Uygulamaları. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2021;32(3):1103–24. [CrossRef ]
66. Keplinger K, Johnson SK. Kirk JF, Barnes LY. Women at work: Changes in sexual harassment between September 2016 and September 2018. PLoS One. 2019;14(7):e0218313. [CrossRef ]
67. Koştu N, Uysal-Toraman A. Hemşire ve ebelerin kadına yönelik eş şiddeti olgularını bildirme durumları ve ilişkili faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Derg. 2021;10(1):11–20. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1117682
68. World Health Organization. (WHO). “Respect Women: Preventing Violence Against Women”. Geneva: World Health Organization (WHO/RHR/18.19). Licence: CC BY-MC-SA 3.0 IGO; 2019. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/312261/ WHO-RHR-18.19-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y
69. Erciyas ŞK, Seval M, Doğan N. Hemşirelik öğrencilerinin kadına yönelik şiddet belirtilerini tanıyabilme durumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Derg. 2021;37(1):1–9. https://dergipark.org. tr/en/download/article-file/1362098
70. Doran F, Hutchinson M. Student nurses’ knowledge and attitudes towards domestic violence: results of survey highlight need for continued attention to undergraduate curriculum. J Clin Nurs. 2017;26(15-16):2286–96. [CrossRef ]
71. Sadıç E, Alparslan Ö. Kadına yönelik şiddet ve adli ebelik. MEYAD Akademi. 2021;2(2):157–69. https://dergipark.org.tr/ en/download/article-file/1822709
72. İştar Işıklı E. Hastane çalışanlarının meslek etiği hakkındaki görüşlerinin ve etik sorunlarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Derg. 2018;17(66):861–73. [CrossRef ]
73. Aşcı Ö, Gökdemir F. Etik yönleriyle üreme hakları ve cinsel haklar. Turkiye Klinikleri J Obstet Womens Health Dis Nurs-Special Topics. 2017;3(3):151–62. https://www.researchgate.net/profile/ Oezlem-Asci/publication/320947144_The_Ethical_Aspects_ of_Reproductive_and_Sexual_Rights_Etik_Yonleriyle_Ureme_ Haklari_ve_Cinsel_Haklar/links/5a38f148aca272a6ec1f13af/ The-Ethical-Aspects-of-Reproductive-and-Sexual-Rights-Etik- Yoenleriyle-Uereme-Haklari-ve-Cinsel-Haklar.pdf