AMAÇ: Bu araştırmada, erkeklerde fertiliteyi etkileyebilecek riskli yaşam biçimi davranışlarının yaygınlığının belirlenmesi amaçlandı. GEREÇ ve YÖNTEMLER: Tanımlayıcı türdeki bu araştırma, kamuya bağlı bir hastanede Mayıs 2017 – Kasım 2017 tarihleri arasında 547 erkeğin katılımı ile gerçekleştirildi. Veriler araştırmacılar tarafından anket formu ile toplandı ve tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılarak değerlendirildi. BULGULAR: Araştırmaya katılan erkeklerin yaş ortalaması 29,80±9,5 idi ve %66,4’ü bekardı. Araştırmada, erkeklerin %36,0’ında pre-obezite, %13’ünde obezite, %15,9’unda ≥102 cm bel çevresi ve %76,4’ünde fiziksel inaktivite saptandı. Erkekler arasında sigara içme oranı %44,6, günlük 3–4 kadeh alkol tüketme oranı %2,0 ve uyuşturucu madde kullanma oranı %2,0 idi. Erkeklerin yaklaşık yarısı kendini yoğun stres altında hissettiğini bildirdi (%49,4). Erkekler arasında günde ≥2 fincan çay veya kahve tüketme (%48,4), uzun süreli olarak cep telefonunu (%62,3) ve diz üstü bilgisayarı kullanma alışkanlığı (%43,9) yaygındı. Ayrıca erkeklerin %2,9–16,8’i yüksek çevre ısısına, kimyasal maddeye, ağır metale ya da radyasyona maruz bırakan ve uzun süre oturmaya neden olan işlerde çalıştığını beyan etti. SONUÇ: Birçok erkek, fertilitesini ve genel sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek yaşam biçimi ve çalışma hayatı ile ilgili riskli durum ve davranışlara sahiptir. Sağlıklı bir yaşam biçimi geliştirmenin önemi ve yaşam biçiminin fertilite üzerindeki olası etkileri konusunda hekim, ebe ve hemşire tarafından erkeklere yönelik eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin sağlanması önerilir
OBJECTIVE: In this study, it was aimed to determine the prevalence of risky lifestyle behaviors that may affect fertility in men. MATRERIAL and METHODS: This descriptive study was carried out in a public hospital between May 2017 and November 2017 with the participation of 547 men aged 18–55. The data were collected by the researchers through questionnaire form and evaluated using descriptive statistical methods. RESULTS: The mean age of the men participating in the study was 29.80±9.5 and 66.4% were single. In the study, pre-obesity was determined in 36.0% of men, obesity in 13%, having a waist circumference of ≥102 cm in% 15.9 and physical inactivity in 76.4%. The smoking rate among men was 44.6%, the rate of consuming 3–4 glasses of alcohol per day was 2.0% and the rate of drug use was 2.0%. About half of the men reported feeling under intense stres (% 49.4). The consumption of more than two cups of tea or coffee per day (48.4%), long-term mobile phone (62.3%) and laptop use (43.9%) were common among men. In addition, 2.9–16.8% of men stated that they work in jobs that expose them to high environmental heat, chemicals, heavy metal or radiation and cause a long sitting. CONCLUSION: Many men have risky situations and behaviors related to lifestyle and working life, which can adversely affect their fertility and overall health. It is recommended that healthcare professionals provide training and counselling services for men on the importance of developing a healthy lifestyle and the possible effects of lifestyle on fertility
Kaynakça
1. Vander Borght M, Wyns C. Fertility and infertility: Definition and epidemiology. Clin Biochem 2018;62:2–10. [CrossRef]
2. Agarwal A, Mulgund A, Hamada A, Chyatte MR. A unique view on male infertility around the globe. Reprod Biol Endocrinol 2015;13:37. [CrossRef]
3. Sharlip ID, Jarow JP, Belker AM, Lipshultz LI, Sigman M, Thomas AJ, et al. Best practice policies for male infertility. Fertil Steril 2002;77:873–82. [CrossRef]
4. Oztekin U, Caniklioglu M, Sari S, Selmi V, Gurel A, Isikay L. Evaluation of male infertility prevalence with clinical outcomes in middle anatolian region. Cureus 2019;11:5122. [CrossRef]
5. Aitken JR. Falling sperm counts twenty years on: where are we now? Asian J Androl 2013;15:204–07. [CrossRef]
6. Levine H, Jørgensen N, Martino-Andrade A, Mendiola J, WekslerDerri D, Mindlis I, et al. Temporal trends in sperm count: a systematic review and meta-regression analysis. Hum Reprod Update 2017;23:646–59. [CrossRef]
7. Demirci N, Potur Coşkuner D. Erkek fertilitesi ve riskli yaşam biçimi davranışları. Florence Nightingale Hemşirelik Derg 2014;22:39–45. https://app.trdizin.gov.tr/publication/paper/ detail/TVRVMk5UVTNOdz09
8. Durairajanayagam D. Lifestyle causes of male infertility. Arab J Urol 2018;16:10–20. [CrossRef]
9. Sharma R, Biedenharn KR, Fedor JM. Agarwal A. Lifestyle factors and reproductive health: taking control of your fertility. Reprod Biol Endocrinol 2013;11:66. [CrossRef]
10. Demir S, Kızılkaya Beji N. İnfertil çiftlerde sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Androloji Bülteni 2015;17:136–9. https://jag. journalagent.com/androloji/pdfs/AND_17_61_136_139.pdf
11. Bundhun PK, Janoo G, Bhurtu A, Teeluck AR, Soogund MZS, Pursun M, Huang F. Tobacco smoking and semen quality in infertile males: a systematic review and meta-analysis. BMC Public Health 2019;19:36. [CrossRef]
12. Gaur DS, Talekar MS, Pathak VP. Alcohol intake and cigarette smoking: impact of two major lifestyle factors on male fertility. Indian J Pathol Microbiol 2010;53:35. [CrossRef]
13. Ergün KE, Altay B. Erkek vücut kitle indeksi ve bel çevresi ile semen kalitesi ilişkisi: LIFE çalışması verileri (Çeviri) [Eisenberg ML, Kim S, Chen Z, Sundaram R, Schisterman EF, Louis GMB. The relationship between male BMI and waist circumference on semen quality: data from the LIFE study. Hum Reprod 2014;29:193–200. https://doi.org/10.1093/humrep/det428]. Androloji Bülteni 2014;16;133. https://jag.journalagent.com/ androloji/pdfs/AND_2014_57_133.pdf
14. Ricci E, Viganò P, Cipriani S, Somigliana E, Chiaffarino F, Bulfoni A, Parazzini F. Coffee and caffeine intake and male infertility: systematic review. Nutr J 2017;16:37. [CrossRef]
15. Salas-Huetos A, Bulló M, Salas-Salvadó J. Dietary patterns, foods and nutrients in male fertility parameters and fecundability: a systematic review of observational studies. Hum Reprod Update 2017;23:371–89. [CrossRef]
16. Yiğitoğlu S, Ertem G. Cep telefonu kullanımının sperm kalitesi üzerine etkisi: bir sistematik derleme. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Derg 2016;8:186–205. [CrossRef]
17. Hamlacı Y, Yılmaz B, Özerdoğan N. Çalışma hayatının erkek üreme sağlığına etkisi. Androloji Bülteni 2017;19:16–21. [CrossRef]
18. Daumler D, Chan P, Lo KC, Takefman J, Zelkowitz P. Men’s knowledge of their own fertility: a population-based survey examining the awareness of factors that are associated with male infertility. Hum Reprod 2016;31:2781–90. [CrossRef]
19. Pedro J, Brandão T, Schmidt L, Costa ME, Martins MV. What do people know about fertility? A systematic review on fertility awareness and its associated factors. Ups J Med Sci 2018;123:71– 81. [CrossRef]
20. Bodin M, Tydén T, Käll L, Larsson M. Can reproductive life planbased counselling increase men’sfertility awareness? Ups J Med Sci 2018;123:255–63. [CrossRef]
21. Toivonen KI, Oinonen KA, Duchene KM. Preconception health behaviours: A scoping review. Prev Med 2017;96:1–15. [CrossRef]
22. Gungor I, Rathfisch G, Kizilkaya Beji N, Yarar M, Karamanoglu F. Risk‐taking behaviours and beliefs about fertility in university students. J Clin Nurs 2013;22:3418–27. [CrossRef]
23. Özerdoğan N, Yilmaz B. Turkish university seniors’ knowledge of and opinions on fertility and expectations of having children. Afr Health Sci 2018;18:172‐79. [CrossRef]
24. Teskereci G, Öncel S. The effect of the life style on quality of life of couples receiving infertility treatment. J Sex Marital Ther 2013;39:476–92. [CrossRef]
25. Bozhüyük A, Özcan S, Kurdak H, Akpınar E, Saatçı E, Bozdemir N. Sağlıklı yaşam biçimi ve aile hekimliği. TJFMPC 2012;6:13– 21. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/719148
26. Loef M, Walach H. The combined effects of healthy lifestyle behaviors on all cause mortality: a systematic review and metaanalysis. Prev Med 2012;55:163–70. [CrossRef]
27. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi. Sağlık Bakanlığı Yayın No. 940, 2. Baskı: Kuban Matbaacılık Yayıncılık: Ankara, 2014. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/ birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Fiziksel_Aktivite_ Rehberi/Turkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf
28. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD); TEMD Obezite, Lipid Metabolizması, Hipertansiyon Çalışma Grubu. Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu 6. Baskı: Miki Matbaacılık: Ankara, 2019. http://www.temd.org.tr/admin/uploads/tbl_ gruplar/20200930134828-2020tbl_gruplar74acba4245.pdf
29. Mann U, Shiff B, Patel P. Reasons for worldwide decline in male fertility. Curr Opin Urol 2020;30:296–301. [CrossRef]
30. Özel Y, Karabulut BA. Günlük yaşam ve stres yönetimi. Türkiye Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Derg 2018;1:48–56. https:// dergipark.org.tr/tr/download/article-file/524810
31. Janevic T, Kahn LG, Landsbergis P, Cirillo PM, Cohn BA, Liu X, Factor-Litvak P. Effects of work and life stress on semen quality. Fertil Steril 2014;102:530–38. [CrossRef]
32. T. C. Kalkınma Bakanlığı On Birinci Kalkınma Planı (2019–2023). Sağlıklı Yaşam ve Bağımlılıkla Mücadele Grubu. Bağımlılıkla Mücadele Alt Çalışma Grubu Raporu. Yayın No: KB:3024 - ÖİK:805. Ankara, 2018. [Erişim]
33. Doğanay S, Sözmen K, Kalaça S, Ünal B. Türkiye’de toplumda sigara içme sıklığı nasıl değişiyor? Türkiye Halk Sağlığı Derg 2012;10:93–115. [CrossRef]
34. T. C. İçişleri Bakanlığı. Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı. Türkiye’de Genel Nüfusta Tütün, Alkol ve Madde Kullanımına Yönelik Tutum ve Davranış Araştırması, Ankara, 2018. http://www.narkotik.pol.tr/turkiyedegenel-nufusta-tutun-alkol-ve-madde-kullanimina-yonelik-tutumve-davranis-arastirmasi-raporu-yayimlanmistir
