Göç Sonrası Kente Uyum Sürecinin İncelenmesi; Çay Mahallesi Örneği (Mersin)

Türkiye’de nüfusun hızlı artışı ve tarımda makineleşme ile birlikte 1950’li yıllardan itibaren kırsal alandan kentsel alanlara doğru plansız göçler yaşanmaya başlamıştır. İlk yıllarda Ankara, İstanbul, İzmir gibi büyük kentlere doğru gerçekleşen bu göçler zamanla Adana, Mersin, Antalya gibi diğer büyük kentlere doğru gerçekleşmiştir. Bu süreçte yoğun göç alan kentlerden birisi de Mersin’dir. Çalışma alanını oluşturan Mersin ili Akdeniz ilçesine bağlı Çay Mahallesi de Mersine yaşanan göç süreci sonunda kurulmuş, mahallede hem fiziksel hem de sosyal anlamda birçok sorun ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı kentlere göç eden bireylerin kente uyum sağlayıp sağlamadıkları ve göç sürecinde karşılaştıkları zorlukların araştırılmasıdır. Araştırma sürecinde nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme yöntemine başvurulmuştur. Çay mahallesine göç ile gelmiş 50 kişi ile görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmeler betimsel analiz yöntemi ve içerik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan görüşmeler sonucunda görüşmecilerin kent imkânlarından yeterince faydalanamadığı, kente uyum sağlayamadıkları ve imkânlarının olması durumunda geri dönmeye istekli oldukları tespit edilmiştir. Eğitim seviyesi ve ekonomik şartların kente uyum noktasında önemli faktör olduğu tespit edilmiştir. Eğitim seviyesi düşük ve ekonomik olarak alt gelire sahip bireylerin kent imkânlarından yeterince faydalanamadığı görülmüştür. Görüşmeciler oturdukları mahalleye yüksek oranda aidiyet hissederken kentin bütününe ve kent yaşamına aidiyet duymamaktadırlar.

Anahtar Kelimeler:

Göç, Kentleşme, Kente Uyum, Mersin, Çay Mahallesi

INVESTIGATION OF THE ADAPTATION PROCESS TO THE CITY AFTER MIGRATION; THE EXAMPLE OF THE ÇAY NEIGBORHOOD (MERSİN)

With the rapid increase of the population and mechanization in agriculture in Turkey, unplanned migrations from rural to urban areas have started to occur since the 1950s. These migrations that took place towards big cities such as Ankara, Istanbul, Izmir in the early years have taken place towards other big cities such as Adana, Mersin, Antalya over time. One of the cities that receives intensive migration in this process is Mersin. The Çay Neighborhood connected to the Mediterranean district of Mersin province, which constitutes the study area, was also established at the end of the migration process to Mersin, and many problems have arisen in the neighborhood both physically and socially. The aim of this study is to investigate whether individuals who migrate to cities adapt to the city and the difficulties they face during the migration process. In the research process, semi-structured interview method, one of the qualitative research methods, was applied. Interviews were conducted with 50 people who came to the Çay neigborhood with migration. The interviews were analyzed by descriptive analysis method and content analysis method. As a result of the interviews, it was determined that the interviewers could not make enough use of the city facilities, could not adapt to the city and were willing to return if they had the opportunities. It has been determined that education level and economic conditions are important factors in terms of adaptation to the city. It has been seen that individuals with low education level and economically lower income cannot make enough use of urban opportunities. While interviewers feel a high degree of belonging to the neighborhood they live in, they do not feel a sense of belonging to the whole city and urban life.

Keywords:

Migration, Urbanization, Adaptation to the City, Mersin, Çay Neighborhood,

PDF

___

Acungil, Y. (2012). Kentleşme Sürecinde Tokat’ta Kentlilik Bilinci. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversite Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi.
Acungil, Y. (2021). Göç ve Kentsel Uyum Yerel Halkın Göçmen ve Mülteci Algısı. Ekin Yayınevi.
Altıparmak, B. (2015). Hemşeri Derneklerinin Kente Uyum Sürecine Etkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5):441-452.
Bartram, D., Poros, M.V & Monforte, P. (2017). Göç Meselesinde Temel Kavramlar, Itır Ağabeyoğlu Tuncay (çev.), Hece.
Balık, B. & Erdoğan, M. (2020). Lisans Düzeyi Öğrencilerin Kentlilik Bilincinin Farklı Göstergeler Açısından İncelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(39), 1501-1521.
Belli, A. & Aydın, A. (2017). Kent Kültürü ve Kentlilik Bilincinin Oluşumunda Üniversitelerin Rolü: Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(39):422-435.
Bozkurt, Y. & Ayfer, R. (2018). Göçün Kentleşme Üzerine Etkisi: Kütahya İl Örneği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 57, 144-162.
Candan, H. & Kazak, G. (2019). Mahalle Kültürünün Kentlilik Bilinci Üzerine Etkisi: Karaman Örneği.Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(66), 1050-1064. http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2019.3651.
Çakır, S. (2011). Türkiye’de Göç, Kentleşme/Gecekondu Sorunu ve Üretilen Politikalar. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 209-222.
Deniz, O. & Etlan, E. (2009). Kırdan Kente Göç ve Göçmenlerin Uyum Süreci Üzerine Bir Çalışma: Van Örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 473-498.
Geyik, S. (2010). Kırdan Kente Göç Sonrası Kentlilik Bilinci (Mevlâna Mahallesi Örneği) Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi.
İçduygu, A., Erder, S. & Gençkaya,Ö.F., (2014). Mirekoç Proje Raporları, Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları 1923-2023: Ulus devlet Oluşumundan Ulus-Ötesi Dönüşümlere, İstanbul, 179.
Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmetler Araştırma Dergisi, 1(1), 62-80.
Karataş, K. & Cılga, İ. & Turhan, S. & Han, A. & Türkarslan, N. & Yurkuran, S. & Güneş, S. & Kalaycı, R. (2002). Göç ve Kentsel Yaşama Uyum Sorunları. 2001 Aile raporu. T.C Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı. Ankara
Kentleşme Şûrası Kentlilik Bilinci, Kültür ve Eğitim Komisyonu Raporu (2009). T.C Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara.
Keleş, R. (2021). Kentleşme Politikası. İmge Kitabevi.
Mumford, L. (2007). Tarih Boyunca Kent Kökenleri, Geçirdiği Dönüşümler ve Geleceği (Koca, G ve Tosun, T. Çev.). Ayrıntı Yayınları. (Orijinal çalışma 1961 yılında yayınlanmıştır).
Sal, Ö. (2015). Zorunlu Göç ve Kentleşme “Siirt Örneği” Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Tekeli, İ. (2015). Göç ve Ötesi. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2015). Beşerî Coğrafya İnsan, Kültür, Mekân. Çantay Kitabevi.
Türkiye İstatistik Kurumu, 31 Aralık 2022 Tarihli Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, Ankara, 2022.
Ünlü, T. (2007). Mersin’in Mekânsal Biçimlenme Süreci ve Planlanma Deneyimleri. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(3). 425-436.
Yıldırım. A. & Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
Yelboğa, M. (2019). Konya’ya Göç Eden Kürt Vatandaşların Kente Uyumu Üzerine Sosyolojik Bir Çalışma. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi.