Çankırı salur: Orta Anadolu'nun kuzeyinde bir eski tunç çağı mezarlığı

Salur Mezarlığı, Orta Anadolu'nun kuzeyinde Çankırı İli Orta İlçesi Salur Köyü yakınlarındadır. Burada 2008 yılında Çankırı Müzesi Müdürlüğü tarafından kısa süreli bir sondaj kazısı yapılmıştır. Sondaj kazısı sonucunda yirmi adet oldukça tahrip olmuş küp ve taş örtülü basit toprak mezar ortaya çıkarılmıştır. Bu mezarlar ve mezar buluntuları Kuzey/Orta Anadolu ve İç Batı Anadolu'da çağdaş dönemlerden bilinenlerle benzer özellikte eserler içermektedir. Bu çakşmada Salur Eski Tunç Çağı mezarlığında ele geçen buluntuların tanıtılmasının yanında, buluntular yakın paralelleri ile karşılaştırılarak göreceli bir kronoloji kurulmaktadır. Bu çalışmanın diğer bir amacı da 'Hatti' çekirdek bölgesi içinde kalan Çankırı İli'nin nispeten az tanınan maddi kültürünün daha geniş kitlelere tanıtılması ve yapılacak yeni çalışmalara ufuk açmasıdır.

Çankırı salur: an early bronze age cemetery at the North- Central Region of Anatolia

The Çankırı Museum carried out short-term excavations in 2008 at Salur Cemetery, which is located near the village of Salur at the Orta district within the province of Çankırı in north-central Anatolia. Twenty severely damaged pithos graves and stone-covered simple earth graves were uncovered. These grave types and grave finds have demonstrated significant similarities with contemporary material from the sites at north/central Anatolia and interior of western Anatolia. By means of close parallels from such sites, this study will determine a relative chronology, in addition to introducing the contents of this cemetery, which dates to the Early Bronze Age. Other objectives of this study include the introduction to wider audiences the under-investigated material culture of the Çankırı region, which includes the core of what is traditionally known as the 'Hatti' lands and the articulation of archaeological resources for future topics of research.

PDF

___

Alkım ve diğ. 1988 U. B. Alkım - H. Alkım - Ö. Bilgi, İki^tepe I, Birinci ve ikinci Dönem Kadıları / The First and Second Seasons' Excavations (1974-1975) (1988).

Alkım ve diğ. 2003 U. B. Alkım H. Alkım - Ö. Bilgi, İki^tepe II, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altına Yedinci Dönem Kakları (1976-1980) (2003).

Bilgi 2001 Ö. Bilgi, "Orta Karadeniz Bölgesi Protohistotik Çağ Maden Sanatının Kökeni ve Gelişimi", Belleten LXV/242, 2001, 1-35.

Blegen ve diğ. 1951 C. W. Blegen - J. L. Caskey - M. Rawson, Troj II. The Third, Fourth and Fifth Settlements (1951).

Blum 2002 S. W. E. Blum, "Troia'da Biten Erken ve Başlayan Orta Tunç Çağı: Troia IV ve Troia V _____A.nadolu Troia Kültürü»", içinde: E. Işın (deri), Troya Efsane ile Gerçek Arası Bir Kente Yolculuk / "The End of the Early and the Beginning of the Middle Bronze Age at Troia: Troia IV and Troia V: «Anatolian Troia Culture»", Troy Journey to a City Between Legent and Reality (2002) 74-83.

Çınaroğlu - Genç 2005 A. Çınaroğlu - E. Genç, "2003 Yılı Kastamonu- Kınık Kazısı", KST 26:1, 2005, 277-290.

Doğan 2002 U. Doğan, "Çankırı Doğusunda Jips Katmanlaşmasıyla Oluşan Sübsidans Doünleri", G.U. Ga%i Eğitim Fakültesi Dergisi 22.1, 2002, 67-82.

Efe 2003a T. Efe, "Batı Anadolu, Son Kalkolitik ve İlk Tunç Çağları", ArkeoAtlas 2, 2003, 94-129.

Efe 2003b T. Efe, "Pottery Distribution Within the Early Bronze Age of Western Anatolia and its Implications Upon Cultural, Political (And Ethnic?) Entities", içinde: M. Özbaşaran, O. Tanındı — A. Boratav (deri.), Archaeological Eassays in Honour of Homo amatus: Güven Arsebük için Armağan Yakılar (2003) 87-103.

Emre 1979 IC. Emre, "Maşat Höyük'te Eski Tunç Çağı" Belleten XLIII/169,1979,1-20.

Emre 1989 K. Emre, "Pottery of Levels III and IV at the Karum of Kanesh", içinde: K. Emre - B. Hrouda - M. Mellink - N. Özgüç (deri.), Anatolia and the Ancient Near East, Studies in Honor of Tahsin Ozgüç (2003) 111-128.

Emre 1992 K. Emre, "Çorum Müzesinden Bir Grup Hitit Seramiği" 1991 Yılı Müze Konferansları, 1992, 103-121.

Gökmen 2007 B. Gökmen, Çankırı İli Coğrafyası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi (2007).

Gürkan - Seeher 1991 G. Gürkan - J. Seeher, "Die Frühbronzezeitlıche Nekropole von Küçükhöyük bei Bozüyük", IstMitt 41, 1991,39-96.

Gürsan-Salzmann 1992 A. Gürsan-Salznrann, Alaca Höyük, a Reassessment of the Excavation and Sequence of the Early Bronze Age Settlement, Pennsylvania Üniversitesi, Basılmamış Doktora Tezi (1992).

Korfmann 1983 M. Korfmann, "Red Cross Bowl-Angeblichner Leittyp für Troya V", içinde: H. Hauptmann - R.M. Boehmer - K. Bittel (derl.), Beitrage %ur Altertumskunde Kleinasiens, Festschrift für Kurt Bittel (1983) 236- 237.

Lloyd - Gökçe 1951 S. Lloyd - N. Gökçe, "Excavations at Polatlı: A New Investigations of Second and Third Millennium Stratigraphy in Anatolia", AnatSt 1, 1951, 21-62.

Matthews 2001 R. Matthews, "Project Paphlagonia: Regional Survey in Çankırı and Karabük Provinces, 1999", AST 18.2, 2001, 249-256.

Matthews 2002 R. Matthews, "Project Paphlagonia: Regional Survey in Çankırı and Karabük Provinces, 2000", AST 19.2, 2002, 9-14.

Matthews 2003 R. Matthews, "Project Paphlagonia: Regional Survey in Çankırı and Karabük Provinces, 2001", AST 20.2, 2003, 219-222.

Matthews 2004 R. Matthews, "Salur North: an Early Bronze Age cemetery in north-central Anatolia", içinde: A. Sagona (derl.), A View from the Highlands. Archaeological Studies in Honour of Charles Burney (2004) 55-66.

Matthews 2009 R. Matthews, "Silent Centures: Paphlagonia from the Palaeolithic to the Early Bronze Age, 200.000-2000 BC", içinde: R. Matthews - C. Glatz (derl.), At Empires' Edge: Project Taphlagonia, Regional Survey in North-Central Turkey, BIAA Monograph 44 (2009) 75-105.

Omura 2001 S. Omura, "1999 Yılı Kaman-Kalehöyük Kazdan", KST 22.1,2001,327-336.

Orthmann 1963a W. Orthmann, Frühe Keramik von Boğazköy aus den Ausgrabungen am JSordwesthang von Büyükkale (1963).

Orthmann 1963b W. Orthmann, Die Keramik der frühen Bronzezeit aus Inneranatolien (1963).

Orthmann 1984 W. Orthmann, "Keramik aus den altesten Schichten von Büyükkale", içinde: K. Bittel - H. G. Bachmann - R. Naumann - G. Neumann - P. Neve - W. Orthmann - H. Otten (deri.), Boğazköy VI. Funde aus den Grabungen bis 1979 (1984) 9-62.

Osten 1937 H. H. von der.Osten, The Alishar Hüyük Seasons of 1930-32 Parti, OIP XXVIII Chicago Illinois (1937).

Özgüç 1948 T. Özgüç, On Tarihte Anadolu'da Ölü Gömme Adetleri (1948).

Özgüç 1988 T. Özgüç, Inandıktepe: Eski Hitit Çağında Önemli Bir Kült Merkezi / An Important Cult Center In The Old Hittite Period (1988).

Postgate 1997 J.N. Postgate, "Kilise Tepe 1995 A Summary of The Principal Results", KST 18.1,1997, 441-456.

Seeher 1992 J. Seeher, "Demircihüyük Nekropol Kazısı 1990 Yılı Sonuçları", KST 13.1,1992,163-175.

Seeher 1993 J. Seeher, "Demircihüyük Nekropol Kazısı: 1991 Yılı Sonuçları", KST 14.1,1993, 365-379.

Seeher 2000 J. Seeher, Die bron%e%eitliche Nekropole von Demircihüyük Sanket. Ausgrabungen des Deutshchen Archâologischen Instituts in Zusammenarbeit mit dem Museum Bursa, 1990-1991 (2000).

Sipahi - Yıldırım 2005 T. Sipahi - T. Yıldırım, "2003 Yılı Çorum ve Çankırı İlleri Yüzey Araştırması", AST 22.2, 2005, 353-364.

Sipahi 2003 T. Sipahi, "2001 Yılı Çorum ve Çankırı Bölgesi Yüzey Araştırması", AST 20, 2003, 275-284.

Süel 1989 M. Süel, "Balıbağı/1988 Kurtarma Kazısı", TürkAD 28,1989,145-163.

Süel 1991 M. Süel,"Balıbağı/1989 Kurtarma Kazısı", MüzeKK 1, 1991,205-214.

Süel 1992 M. Süel,"Balıbağı/1990 Kurtarma Kazısı", Mü^eKK 2, 1992,129-145.

Topbaş ve diğ. 1998 A. Topbaş - T. Efe - A. İlaslı, "Salvage Excavations of the Afyon Archaeological Museum, Part II: The Settlement of Karaoğlan Mevkii and the Early Bronze Age Cemetery of Kaklık Mevkii", Anatolia Antiqua 6, 1998, 21-94.

Yıldırım - Ediz 2006 T. Yıldırım - İ. Ediz, "2004 Yılı Resuloğlu Mezarlık Kazısı", KST 27.2, 2006, 57-64.

Yıldırım - Ediz 2007 T. Yıldırım - İ. Ediz, "2005 Yılı Resuloğlu Eski Tunç Çağı Mezarlık Kazısı", KST 28.2, 2007, 211 -222.

Yıldırım - Ediz 2008 T. Yıldırım - İ. Ediz, "2006 Yılı Resuloğlu Eski Tunç Çağı Mezarlık Kazısı", KST 29.2, 2008, 444-454.

Yıldırım-İpek 2010 T. Yıldırım - Ö. İpek, "2008 Yılı Resuloğlu Eski Tunç Çağı Mezarlık Kazısı", KST 31.3, 2010, 21-35.

Yıldırım - Sipahi 2007 T. Yıldırım - T. Sipahi, "2005 Yılı Çorum, Çankırı İlleri Yüzey Araştırması", AST 24.2, 2007, 335-350.

Yıldırım - Sipahi 2009 T. Yıldırım - T. Sipahi, "2007 Yılı Çorum ve Çankırı İlleri Yüzey Araştırması", AST 26.3, 2009, 91-106.

Yıldırım 2005 T. Yıldırım,"2003 Yılı Resuloğlu Mezarlık Kazısı", KST 26.2,2005,193-202.

Yıldırım 2006 T. Yıldırım, "An Early Bronze Age cemetery at Resuloğlu, near Uğurludağ, Çorum, A preliminary report of the ; archaeological work carried out between the years 2003-2005", Anatolia Antiqua 14, 2006, 1-14.

Yiğit ve diğ. (Baskıda) A. Yiğit - P. Gözlük Kırmızıoğlu - A. Sevim Erol - R. İbiş,"Çankırı Salur Erken Tunç Dönemi İnsanları", ArkST 26, 24-28 Mayıs 2010, İstanbul (Baskıda).

Zimmermann 2007 T. Zimmermann, "Anatolia as a bridge from North to South? Recent research in the Hatti heartland", AnatSt 57, 2007, 65-75.