Türkiye Cumhuriyeti'nin Başkenti Ankara İçin Düşünülen Amblem ve Tartışmalar
Türkiye'de grafik tasarımı uygulamaları yaygınlıkla kullanılmasına karşın, kuramsal boyutlarıyla yeterince irdelenmemiştir. Yıllardır kullanımda olan Ankara şehrinin amblemi 1995 yılında yürürlükten kaldırılıp yeni bir amblemin kullanıma sunulmasıyla kamuoyunda tartışmalar yaşanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti olan Ankara için tasarlanan bu amblemin tartışılması, ülke sorunlarına duyarlı çevrelen harekete geçirmesi açısından da önem taşımaktadır. Kişiler, işletmeler veya kamu kurumları yarışma yoluyla ya da sipariş yoluyla belirledikleri amblemlerini anında kullanmaya başlayabilmekte, birçokları bu amblemi tescil de ettirmektedirler. Oysa, Ankara için tasarlanan amblemin kullanılmaya başlaması hem siyasi çevrelerin, hem de sivil toplum örgütlerinin tepkisini almıştır. Bu tepkiler sonucu Ankara Valiliği, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, İdare Mahkemeleri, Danıştay gibi kamu kurumları konuyu incelemeye almış, raporlar hazırlamış ve kararlar almıştır. Bu araştırma 29 Haziran 1995 tarihinden başlayarak 3 Aralık 2000 tarihinde alınan "yeni amblem; Büyükşehir Belediyesi'nin amblemi olarak kullanılacaktır" kararına kadar olan tartışmaları ele almaktadır. Görünen o ki, söz konusu amblem yürürlükten kaldırılmadıkça tartışılması devam edecektir.
The Emblem to be Designed for Ankara, the Capital City of the Turkish Republic, and the Disputes It Brings
Graphic design applications have widely been used in Turkey; However, this area has not been deeply studied in terms of its theory. In 1995, the removal of the Ankara emblem, which has been used for years, aroused disputes on the public opinion. These disputes on the emblem of Ankara, the capital city of the Turkish Republic, are important since they have activated the institutions sensitive to the country's problems to take pan in these discussions. In Turkey, individuals, enterprises or public institutions are free to use their emblems the design of which is determined through competitions or orders and they can even get their emblems registered. However, the emblem designed for Ankara saw a reaction by both political circles and, social civil organizations as well, when it first started to be used. Consequently, public institutions such as Governorship of Ankara, Local Administration Department, Administrative Courts, and the Council of State, have started to investigate this problem and prepared reports and taken decisions related with this issue. This article covers the disputes and decisions taken on the Ankara emblem dating from June 29, 1995 to December 3, 2000, which is the time when the following decision was taken: "New emblem will be used as the emblem for the Metropolitan Municipality". Unless this emblem mentioned above is not removed, the questions and discussions on it seem to be ongoing.
___
- Becer, Emre. (1999) İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
- Maden, Sait. (1990) Simgeler, istanbul: Simavi Yayınları.
- Ortaylı, İlber. (1995) "Son Başkentin Anatomisi", Atlas dergisi, s:25.
- Özsezgin, Kaya. (1995) "Amblem Sorunu ve Yaz Sergileri", Milliyet Sanat dergisi, s: 364.
- Yaldız, Mehmet. (2001) "Ankara'nın Simgesi", Cumhuriyet gazetesi, Mehmet Sucu'nün Enternet köşesi.
- 1.7.1995 Hürriyet gazetesi haberi / Hülya Güzel, "Ayıp Ettin Mesut Bey".
- 1.7.1995 Hürriyet gazetesi Emin Çölaşan köşesi / "Askerlerden Brifing".
- 2.7.1995 Hürriyet gazetesi Doğan Hızlan "Bugün Pazar" köşesi / "Melih Gökçek'in İstanbul Kompleksi".
- 2.7.1995 Hürriyet gazetesi haberi / Mehmet Güler, "Amblem ANAP'ı Karıştırdı".
- 2.7.1995 Hürriyet gazetesi Mümtaz Soysal "Açı" köşesi / "La Havle".
- 3.7.1995 Hürriyet gazetesi haberi / "Çetin: Amblemle Uğraşmak Çağdışılık".
- 3.7.1995 Cumhuriyet gazetesi Hikmet Çetinkaya "Politika Günlüğü" köşesi / "Hazret".
- 5.7.1995 Hürriyet gazetesi Serdar Turgut "Renkler" köşesi / "Amblem konusu".
- 6.7.1995 Hürriyet gazetesi Sedat Ergin "Ankara'dan" köşesi / "Ankara'nın Amblemi".
- 6.7.1995 Cumhuriyet gazetesi haberi / "Gökçek Tepkileri Görmüyor".
- 8.7.1995 Cumhuriyet gazetesi haberi / "Gökçek'in Amblemine Çifte Engel".
- 15.7.1995 Hürriyet gazetesi Yavuz Gökmen köşesi / "Savaşı Tartışmazsak Kazanamayız".
- 20.1.1999 Hürriyet gazetesi haberi / "Tercihim Hitit Amblemi".
- 21.1.1999 Hürriyet gazetesi haberi / "Eski Ambleme Devam".
- 5.7.2000 Hurriyetim.com internet sitesi / "Amblem Hilesini Tantan Bozdu".
- 6.7.2000 Milliyet gazetesi haberi / "Referandum Yasal Değil".
- 9.7.2000 Milliyet gazetesi haberi / Günseli Önal, "Vekiller de Beğenmiyor".
- 10.9.2000 Milliyet gazetesi haberi / "Referandum".
- 3.12.2000 Milliyet gazetesi haberi / Behzat Miser, "Amblemde İnat Sürüyor".
- 18.3.2000 Hürriyet gazetesi Emin Çölaşan köşesi / "Devletin Ciddiyeti Ankara'da Bile Kalmayınca".
- 1.4.2001 Hürriyet gazetesi Emin Çölaşan köşesi / "Lider Adayı Melih".
- 8.7.2001 Hürriyet gazetesi haberi / "Danıştay da Ankara Simgesini Reddetti".
- 8.7.2001 Milliyet gazetesi haberi / "Danıştay'dan Gökçek'e Red".
- 11.11.2001 Hürriyet gazetesi Yalçın Bayer'in "Yeter Söz Milletin" köşesi / "Gökçek'in, Ankara Amblemi Çalımı".
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2001
- Yayıncı: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Independence or Development?: An Overview of Turkey's Foreign Language Education Policies
Almanya'daki Çok Kültürlü Ortamlarda Türkçenin Anadili Olarak Kullanımı
Havayolu İşletmelerinde Bir Maliyet Unsuru: Avrupa Hava Sahası'nda Hava Trafik Yol Ücretleri
Türkiye Cumhuriyeti'nin Başkenti Ankara İçin Düşünülen Amblem ve Tartışmalar