Mersin'de yaşayan tüketicilerin tüketici hakları konusundaki bilinç düzeylerini etkileyen faktörleri inceleyen bir araştırma

Mersin’de yaşayan tüketicilerin tüketici hakları konusundaki bilinç düzeylerini etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmanın ilk bölümünde, tüketici hakları araştırma alanında yapılan çalışmaların incelendiği literatür taraması yapılmıştır. İkinci bölümde ise, Mersin’de yaşayan tüketicilerin haklarını koruma konusundaki bilinç düzeylerini etkileyen faktörler araştırılmaktadır. Bu amaçla gerçekleştirilen saha araştırmasında, Mersin’de yaşayan 720 tüketici ile, yüz-yüze görüşme yöntemi kullanılarak anketler yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Mersin ilinin merkez ilçelerinde yaşayan tüketicilerin gelirleri, eğitim düzeyleri ve yaşları, tüketici olarak haklarını koruma bilincini etkilemektedir. Tüketicilerin hakları konusunda sahip oldukları bilinç düzeyi, yaşlarına ve cinsiyetlerine göre farklılık göstermemekte, eğitim, gelir düzeyi ve meslek değişkenleri açısından farklılıklar bulunmaktadır.

A research which analyzes the factors effecting consumer consiousness about consumer rights from the point of consumers who live in Mersin

The objective of this study is to determine the factors effecting consumer consciosness about consumer rights from the point of consumers who live in Mersin. In the first part of this study, a literature analysis is realized in the context of consumer rights. In the second part of the study, we realized a fieldwork in order to analyze the factors effecting consumer consciousness. In this fieldwork, questionnaires are fulfilled by face-to-face interviews which is conducted with 720 consumers who live in Mersin. At the end of the research it has been concluded that, consumers income, education level and age affects the consumers’ conciousness about consumer rights. Also, consumers’ consciousness about consumer rights in different age and sex groups does not show any significant difference. A significant difference in consumer consciousness has been determined in different education, income and occupation groups of consumers.

___

  • Agbonifoh, A.Bas ; Edoreh, E. Pius. (1986). Consumer Awareness and Complaining Behaviour. European Journal of Marketing, 20(7): 43-49.
  • Aslan, Yılmaz İ. (2006). Tüketici Hukuku. Ekin Kitabevi, Bursa.
  • Barksdale, Hiram C.; Darden, William R. (1972). Consumer Attitudes Toward Marketing and Consumerism. Journal of Marketing, 36(4): 28-35.
  • Battal,Ahmet; Gümüş, İzzet. (1995). Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Getirdiği Yenilikler. Pazarlama Dünyası Dergisi, 9(54): 2-12.
  • Başaran, Engin. (1996). Gümrük Birliği Eşiğinde Gönüllü Tüketici Örgütlerinin Yeniden Yapılanması Üzerine Bir Çalışma. Pazarlama Dünyası Dergisi, 10(56): 18-22.
  • Bayazıt, Ateş. (2004). Tüketicinin Korunması. Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 43(507): 54.
  • Bayazıt Hayta, Ateş. (2006). Tüketici Haklarının Tüketici Eğiitmindeki Rolü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(3): 239-250.
  • Bayazıt Hayta, Ateş. (2007). Tüketicinin Korunmasında Tüketici Örgütlerinin Rolü ve Önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1): 13-20.
  • Baykan, Renan. (1996). Türkiye’de Tüketicinin Korunması Tedbirleri Öneriler ve Ekonomik Etkileri. İstanbul Ticaret Odası Yayını:Yayın No: 1996-23, İstanbul.
  • Borak, Eser. (1984). Tüketicinin Korunması Üzerine Bir Saha Çalışması. Boğaziçi Üniversitesi Dergisi-Sosyal Bilimler, 11: 81-97.
  • Borak, Eser. (1995). Development of Consumer Consciousness in Turkey – Policy of Consumer Protection Through Reformation. Review of Social, Economic and Administrative Studies, 9(2): 123-151.
  • Büyüköztürk, Şener. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. PegemAYayıncılık: Ankara.
  • Cunningham, H. William; Cunningham, C.M. Isabella. (1976). Consumer Protection : More Information or More Regulation?. Journal of Marketing, 40(2): 63-68.
  • Day, George S.; Aaker, David, A. (1970). A Guide to Consumerism. Journal of Marketing, 34(2): 12-19.
  • Diamond, Steven L.; Ward, Scott; Faber, Ronald. (1976). Consumer Problems and Consumersim:Analysis of Calls to a Consumer Hot Line. Journal of Marketing, 40(1): 58-62.
  • Dickinson, H. Virginia; Shaver P. James. (1982). A Test of Consumer Awareness For Adults. The Journal Of Consumer Affairs, 16(2): 241-260.
  • Ersoy, Seher; Nazik, Hamil. (2006). Ergenlerde Tüketicilik Bilinç Düzeyi Üzerine Bir İnceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16): 313-328.
  • Jobber, David; Bendelow, Robert. (1979). Consumerism: The Public’s Awareness of Their Rights. European Journal of Marketing, 13(3): 113-125.
  • Kılıç, Özcan. (1993a). Tüketicinin Tatmini ve Şikayet Davranışı 1: Dayanıklı Tüketim Mamüllerinde Tüketicinin Şikayet Davranışının Araştırılması. Pazarlama Dünyası Dergisi, 7(41): 29-37.
  • Kılıç, Özcan. (1993b). Tüketicinin Tatmini ve Şikayet Davranışı 2 : Dayanıklı Tüketim Mamüllerinde Tüketicinin Şikayet Davranışının Araştırılması. Pazarlama Dünyası Dergisi, 7(42): 22-38.
  • Kurtuluş, Kemal. (2004). Pazarlama Araştırmaları. Genişletilmiş 7. Basım, Avcıol Basım Yayım: İstanbul.
  • Malhotra, Naresh K. (2007). Marketing Research. Fifth Edition, Pearson Education Inc.: New Jersey.
  • Mazlum, Mustafa. (1990). Tüketici Haklarını Nasıl Koruyabiliriz?. Pazarlama Dünyası Dergisi, 4(21): 13-19.
  • Mert, Kazım. (2004). Bilinçli Alışveriş ve Tüketici Hakları. 9. Ulusal Pazarlama Kongresi, 6-8 Ekim, Ankara,315-324.
  • Mucuk, İsmet. (1990). AT’de Tüketiciyi Koruma Politikaları ve Türkiye’de Durum. TÜSİAD Yayını, Yayın No:90.04.132, İstanbul.
  • Mucuk İsmet. (1990). Tüketicinin Korunması Sorunu ve 15 Mart Tüketici Hakları Günü. Pazarlama Dünyası Dergisi, 4(20): 19-21.
  • Nakip, Mahir. (2005). Pazarlama Araştırmalarına Giriş (SPSS Destekli). 2. Baskı, Seçkin Yayınevi: Ankara.
  • Neter, John; Kutner, Michael; Wasserman, William; Nachtsheim, Christopher. (1996). Applied Linear Statistical Models. Fourth Edition, McGraw-Hill/Irwin Inc.: Boston.
  • Özdamar, Kazım. (2004). Paket Programlar Ile İstatistiksel Veri Analizi. Genişletilmiş 5. Baskı, Kaan Kitabevi: Eskişehir.
  • Pirtini, Serdar. (1993). Sosyal Pazarlama Yaklaşımında Tüketicinin Korunması. Pazarlama Dünyası Dergisi, 7(38): 32-36.
  • Sekaran, Uma. (2003). Research Methods For Business: A Skill Building Approach. Fourth Edition, John Wiley & Sons Inc.: New York.
  • Tok, Halis. (2007). Avrupa Birliği Sürecinde Türkiye’nin Tüketici Haklarının Değerlendirilmesine ve İyileştirilmesineYönelik Bir Araştırma, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.Türkiye Cumhuriyeti Anayasasi. (1982). Ararat Yayınevi: İstanbul.
  • İNTERNET KAYNAKLARI
  • Devlet İstatistik Enstitüsü. (2000). Nüfus Sayımı İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/nuts/82de.xls. (Erişim Tarihi: 15.07.2007).
  • Hair, Joseph, F.; Black, William, C.; Babin, Bary, J.; Anderson, Rolph, E.; Tatham, Ronald, L. (2006). Multivariate Data Analysis. Sixth Edition, Prentice Hall Inc.: New Jersey.http://www.mersin.gov.tr. (Erişim Tarihi 12.07.2007).