İMKB'de İşlem Gören Şirketlerin Kaldıraç Dereceleri ve Analizi

Şirketlerin karlılıkları çok sayıda bilanço ve gelir tablosu kalemiyle bağlantılıdır. Şirketlerin karlılıklarını maksimize etmelerini sağlayacak en önemli faktör ise, bu kalemler arasındaki kompozisyonun optimizasyonudur. Kuşkusuz, bu kompozisyon içerisinde karı belirleyici en etkin kalemleri satışlar ve finansman maliyetleri oluşturmaktadır. Birbiriyle fonksiyonel bir ilişki içerisinde olan bu iki kalemin geçmiş performansları, şirketin gelecekteki karlılığını şekillendirmede kullanılabilmektedir. Finans literatüründe bu işlevi gören araçların başında kaldıraç mekanizması gelmektedir. Operasyonel, Finansal ve bu ikisinin kombinasyonundan oluşan Bileşik Kaldıraç dereceleri şirket performanslarının ölçümünde önemli bir işlev görmektedirler. Makalemizde İMKB 'de işlem gören şirketlerin kaldıraç dereceleri firma ve sektör bazında ve ÎMKB'nin genelini kapsayacak şekilde hesaplanarak, analize tabi tutulmuştur. Böylece kaldıraç dereceleri, sektörel eğilimler ve ekonomik dalgalanmalar arasındaki ilişkiler saptanılmaya ve genel sonuçlara ulaşılmaya çalışılmıştır.

The Leverage Degrees of Companies Traded in Istanbul Stock Exchange

The profitability of companies is related to the items of balance sheet and income statement. The most important consideration for maximizing profit of companies is optimization of these items composition. Undoubtedly, sales and financial costs constitute the most outstanding items in this composition. The historical performance of this two items which have a functional relationship to each other could be used to forming companies' future profitability. In finance literature, the top of the tools using to measure companies performance is the leverage mechanism. Operational Leverage, Financial Leverage and Combined Leverage which is combined from Operational and Financial Leverage have an important function for measuring the financial potential of companies. In this article, leverage degrees of trading companies at IMKB are calculated in details of firms, industries, and IMKB, and analysed in the basis of industries. As a result, we have tried to determine relationships among the leverage degrees, industrial tendencies and macro economic fluctuations, and finally we have tried to reach general conclusions.

___

  • Akgüç, Ö. (1998). Finansal Yönetim, Muhasebe Enstitüsü Yayın No:65, Muhasebe Enstitüsü Eğitim ve Araştırma Vakfı Yayın No: 17, Yenilenmiş 7.Baskı, İstanbul.
  • Berk, N. (2000). Finansal Yönetim, 5.Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
  • Bernstein, L.A.ve Wild J.J. (1998). Financial Statement Analysis, Theory, Application, and Interpretation, International Edition, Sixth Edition, McGraw-Hill Accounting Series, USA.
  • Brealey, R.A. ve Myers, S.C. (2000). Principles of Corporate Finance, Sixth Edition, Irwin, McGraw-Hill, USA.
  • Brealey, R.A. ve Myers, S.C. ve Marcus, AJ. (2001). Fundamentals of Corporate Finance, International Edition, Third Edition, McGraw-Hill, USA.
  • Besley, S. ve Brigham, E.F. (2000). Essential of Managerial Finance, Twelfth Edition, The Drden Press, USA.
  • Damodaran, A. (1997). Corporate Finance, Theory and Practice, John Wiley&Sons, Inc., USA.
  • Finansal Forum Gazetesi, 27.01.2003.
  • Gallagher, T.J. ve Andrew, J.D.J. (2000). Financial Management, Principles and Practise, Second Edition, Prentice Hall, USA.
  • Gitman, L.J. (1998). Principles of Managerial Finance, Brief Edition, Addison & Wesley Longman, Inc., USA.
  • Özdemir, M. (1999). Finansal Yönetim; 2. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
  • Peterson, P.P. (1994). Financial Management and Analysis, International Edition, McGraw-Hill, Inc., USA.
  • Seri:XI, No:l, 29.01.1989 tarihli 20064 sayılı Resmi Gazete ile yayımlanan Sermaye Piyasalarında Mali Tablo ve Raporlara İlişkin İlke ve Kurallar Hakkında SPK Tebliği.
  • Seri:XI, No:24 sayılı, 18.02.2003 tarihli SPKTebligi-www.spk.gov.tr. (Sermaye Piyasaları Mevzuatı, IV.Mali Tablolar, Standartlar ve Bağımsız Denetim, 1. Muhasebe Standartları).
  • Seri:XI, No:25 sayılı, 15.11.2003 tarihli 25290 sayılı mükerrer Resmi Gazete ile yayımlanan Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları Hakkında SPK Tebliği.
  • Türkçe Sözlük, (1999) Dil Derneği, Cilt II, Ankara.
  • www.arcelikas.com.tr/yatirim/01_fraporları.html.
  • www.dtm.gov.tr/ead/ticaret/ticaret.htm (T.C. Devlet Bakanlığı Dış Ticaret Müsteşarlığı).
  • www.garantiyatirim.com.tr/arastirma.asp.
  • www.imkb.gov.tr/bilanco/mtablodonem.htm.
  • www.itkib.org.tr/Res800/ItkibHakkinda/ykkonfeksiyon.htm (İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri).
  • www.migros.com.tr/migros/kurumsal4.htm.
  • www.osd.org.tr/istatis.htm (Otomotiv Sanayicileri Derneği).
  • www.taysad.org.tr/altmenu.asp?Anald=1050&def_dil_id=149 (Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği).
  • www.tekstilisveren.org.tr/turkce/yayinlar/arastirma_raporları.htm (Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası).
  • www.tgsd.org.tr (Yayınlar, Raporlar) (Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği).
  • www.tisk.org.tr/yayinlar.asp (Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu).
  • www.tursab.org.tr/content/turkish/istatistikler/Arastirma.asp (Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği) (www.kultur.gov.tr/istatistik_tr.asp?dir=%DDstatistikler (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı).
  • www.tusiad.org.tr (Raporlar) (Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği).
  • www.tksd.org.tr/sunumlar.asp (Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği).