Finansal oranlarla hisse senedi getirilerinin tahmini: İMKB 30 endeksi hisse senetleri üzerine diskriminant analizi ile bir uygulama

Bu çalışma, İMKB 30 endeksinde işlem gören hisse senetlerinin getirilerinin önceden tahmin edilmesinde etkili olan faktörlerin belirlenmesini ve en uygun model aracılığıyla hangi hisse senetlerine yatırım yapılmasının daha uygun olabileceği konusunda yardımcı olunmasını amaçlamaktadır. Bu amaçla, 2007 yılı hisse senedi getirileri, 2006 ve 2005 yılı finansal oranları kullanılarak 1 ve 2 yıl öncesinden tahmin edilmeye çalışılmıştır. Çok değişkenli istatistiksel bir yöntem olan diskriminant analizi kullanılarak elde edilen analiz sonuçlarına göre, i)1 yıl öncesi modelde faaliyet devir hızı ve kaldıraç değişkenlerinin, ii) 2 yıl öncesi modelde faaliyet devir hızı, kaldıraç ve likidite değişkenlerinin hisse senedi getirilerini önceden tahmininde istatistiksel olarak anlamlı oldukları belirlenmiştir. Doğru sınıflandırma yüzdeleri kullanılarak karşılaştırıldığında 2 yıl öncesi modelin (%91,7 ), 1 yıl öncesi modele (%75) göre daha üstün olduğu görülmüştür.

Predicting stock returns With financial ratios: a discriminant analysis application on the ise 30 index stocks

This study aims to identify the factors that help the prediction of the stock returns for ISE 30 listed companies and also help to decide on which stock would be more suitable by using the most suitable model. With this aim, the stock returns are estimated 1 and 2 years earlier by using the financial ratios of years 2006 and 2005. According to the results obtained from a discriminant analysis, which is a multi-variate statistical analysis, i) the operating turnover and leverage variables of the 1 year model, ii) operations turnover, leverage and liquidity variables of the 2 year model are found to be statistically significant. When the percentages of correct classification are compared 2 year model(% 91.7) turns out to be superior to the 1 year model (%75).

PDF

___

Aktaş, R. ve Karan, M. B. (2000). Predicting Stock Returns Using Fundamental Information and Multivariate Statistical Modeling : An Empirical Study on Istanbul Stock Exchange, H.Ü.İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, 2, 433-449.
Altman, E.I. (1968). Financial Ratios, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruptcy, The Journal of Finance, Vol. 23, No. 4, 589-609.
Altman, E.I. (1993). Corporate Financial Distress and Bankruptcy. A Complete Guide to Predicting and Avoiding Distress and Profiting from Bankruptcy, John Riley and Sons Inc., USA.
Altman, E.. Haldeman, R. ve Narayanan, P. (1977). Zeta Analysis: A New Model to Identify Bankruptcy Risk of Corporations, Journal of Banking and Finance, Vol. 1, No. 1, 29 -54.
Atlaş, D. ve Giray, S. (2005). Mali Başarısızlığın Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemlerle Belirlenmesi: Tekstil Sektörü Örneği, Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 13-28.
Balaban, E., Candemir, H. B. ve Kunter, K. (1996). Stock Market Efficiency in a Developing Economy: Evidence From Turkey, (Discussion Paper No. 9612), The Central Bank of the Republic of Turkey Research Department, Ankara.
Beaver, W. (1966). Financial Ratios as Predictors of Failure, Empirical Research in Accounting, Journal of Accounting Research, Empirical Research inAccounting: Selected Studies, 4, 71-111.
Bekçioğlu, S. ve Ada, E. (1985). Menkul Kıymetler Piyasası Etkin mi?, Muhasebe Enstitüsü Dergisi, Yıl II, 41, s.37- 38.
Buguk, C. ve Brorsen, B. W. (2003). Testing Weak-Form Market Efficiency: Evidence From İstanbul Stock Exchange, International Review Of Financial Analysis, 12, 579-590.
Canbaş, S., Düzakın, H. ve Kılıç, S. B. (1997). Türkiye’de Hisse Senetlerinin Değerlendirilmesinde Temel Finansal Verilerin Ve Bazı Makro Ekonomik Göstergelerin Etkisi, Uludağ Üniversitesi III. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Bildirileri, Mayıs.
Cankurtaran, H. (1989). Menkul Kıymetler Piyasalarında Etkinlik ve Risk –Getiri Analizleri: Türk Sermaye Piyasası Üzerine Bir Deneme, Sermaye Piyasası Kurulu Yeterlilik Etüdü, 49- 73.
Chen, K. H. ve Shimerda, T. A. (1981). An Empirical Analysis of Useful Financial Ratios, Financial Management, 10, 1, 51-60.
Chin, L. ve Hong, L. W. (2008). Can Financial Ratios Predict The Malaysian Stock Return?, Integration&Dissemination, 2, 7-8.
Deakin, E. (1972). A Discriminant Analysis of Predictors of Business Failure, Journal of Accounting Research, 10, 167-179.
Deakin, E. B. (1976). Distributions of Financial Accounting Ratios: Some Empirical Evidence, Accounting Rev., 90-96.
Demir, A., Küçükkiremitçi O., Pekkaya, S. ve Üreten A., (1997). İMKB’de Sanayi Şirketlerinin Hisse Senedi Getirileri ile Finansal Oranları Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi ve Bu İlişkilere Göre Şirketlerin Sıralandırılması (1992-93-94 Yılları İçin Bir Uygulama), SPK Yayınları, No: 56, Ankara, 277-332.
Ege, İ. ve Bayrakdaroğlu, A. (2007b). The Use of Some Multivariate Methods in Analysing Stock Performance: An Application to ISE 100 Index, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 1, 66-86.
Fama, E. F. ve French, K. R. (1992). The Cross Section of Expected Stock Returns, The Journal of Finance,Vol. 47, No. 2, 427-465.
Foster G. (1986). Financial Statement Analysis (2nd edn). Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
Gallizo, J. L., Gargallo, P., ve Salvador, M. (2008). Multivariate Partial Adjustment of Financial Ratios: A Bayesian Hierarchical Approach, Journal of Applıed Econometrics, 23, 43–64.
Holthausen, R. W. ve Larcker, D. F. (1992). The Prediction of Stock Returns Using Financial Statement Information, Journal of Accounting and Economics, 15, 373-411.
Jordan, C. E., Clark, S. J., ve Donald, M. (2009). Using Financial Statement Analysis to Explain the Variation in Firms’ Earnings-Price Ratios, Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 13, 1, 91-101.
Kalaycı, Ş. ve Karataş, A. (2005). Hisse Senedi Getirileri ve Finansal Oranlar İlişkisi: İMKB’de Bir Temel Analiz Araştırması, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 27, 146-157.
Karan, M. B. (2004). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi. Gazi Kitabevi, Ankara.
Karan, M. B. ve Gönenç H. (2003). Do Value Stocks Earn Higher Returns than Growth Stocks in an Emerging Market? Evidence from Istanbul Stock Exchange, Journal of International Financial Management & Accounting, 14, 1-25.
Keleş, B. P. (2003). Etkin Pazar Kuramı ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın Zayıf Formda Etkinliğinin Test Edilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
Kondak, N. (1997). The Efficient Market Hypothesis Revisited: Some Evidience from the İstanbul Stock Exchange, Capital Markets Board of Turkey, Publication Number: 83, Ankara.
Lennox, C. (1999). Identifying Failing Companies: A Re-evaluation of the Logit, Probit and MDA Approaches", Journal of Economics and Business, 51, 4, 347-364.
Lewellen, J. (2004). Predicting Returns with Financial Ratios, Journal of Financial Economics, 74, 2, 209-235.
Libby, R. (1975).Accounting Ratios and the Prediction of Failure: Some Behavioral Evidence, Journal of Accounting Research, 13, 150-161.
Malkiel, B. G. (2003). The Efficient Market Hypothesis and Its Critics, Journal of Economic Perspectives, 17, 59-82.
Martikainen, T. (1993). Stock Returns and Classifıcation Pattern of Firm-Specific Financial Variables Empirical Evidence with Finnish Data, Journal of Business Finance & Accounting, 20, 4, 537- 557.
Mohamed, S., Li, A.J. ve Sanda A.U. (2001). Predicting Corporate Failure in Malaysia: An Application of the Logit Model to Financial Ratio Analysis, Asian Academy of Management Journal, 6, 1, 99-118.
Muradoğlu, G. ve Oktay, T. (1993). Türk Hisse Senedi Piyasasında Zayıf Etkinlik: Takvim Anomalileri, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11, s.51- 62.
Müslümov, A. ve Karataş, A. (2001). The Effects of the Asian Crisis to Turkish Manufacturing Industry: The Case of Textile, Food And Cement Industries, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 4, 91- 104.
Nam J. H. ve Jinn T. (2000). Bankruptcy Prediction:Evidence from Korea Listed Companies During the IMF Crisis, Journal of International Financial Management and Accounting, 11, 3, 178-197.
Nikkinen J. ve Sahlström P. (2004). Distributional Properties and Transformation of Financial Ratios: the Impact of the Accounting Environment, Advances in International Accounting 17, 85–101.
Ohlson, J. A. (1980). Financial Ratios and the Probabilistic Prediction of Bankruptcy, Journal of Accounting Research, 18, 109-131.
Olson, D. ve Mossman, C. (2003). Neural Network Forecasts of Canadian Stock Returns Using Accounting Ratios, International Journal of Forecasting, 19, 453–465.
Ou, J. A. ve Penman, S. H. (1989). Financial Statement Analysis and the Prediction of Stock Returns, Journal of Accounting and Economics, 11, 295-329.
Öz, B. (2005). Türkiye’de Ticari bankaların Başarısızlığında Etkili Olan Faktörlerin Çok Değişkenli İstatistik Yöntemlerle İncelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Özdamar, K. (1999). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok değişkenli Analizler), Yayın no:2, İkinci Baskı, Kaan Kitabevi, Eskişehir.
Pinches, G. E. ve Mingo, K. A. (1973). AMultivariate Analysis of Industrial Bond Ratings, Journal of Finance, 28, 1, 1-18.
Sharma, Subhash (1996). Applied Multivariate Techniques, John Wiley and Sons Inc.
Sinkey, J., Terza , J. ve Dince, R. R. (1987). A Zeta Analysis of Failed Commercial Banks, Quarterly Journal of Business and Economics, 35-49.
Tabachnick, Barbara G., Fidell Linda S. (1996). Using Multivariate Statistics, Harper Collins College Publisher, Third Edition, Northridge.
Taffler, R. J. (1983). The Z-Score Approach to Measuring Company Solvency, The Accountant’s Magazine, 87, 921, 91-96.
Tam, K. Y. ve Kiang, M. (1992). Managerial Applications of Neural Networks:The Case of Bank Failure Predictions, Management Science, 38, 7, 926-947.
Vuran, B. (2009). Prediction of Business Failure: A Comparison of Discriminant and Logistic Regression Analysis, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 38, 1, 47-65.
Welch, I. (2004). Capital Structure and Stock Returns, Journal of Political Economy, 112, 1, 106-131.
Zavgren, C. V. (1985). Assessing the Vulnerability to Failure of American Industrial Firms, Journal of Business and Accounting, 12, 1, 19-45.
Zengin, H. ve Kurt, S. (2004). İMKB’nin Zayıf ve Yarı Güçlü Formda Etkinliğinin Ekonometrik Analizi, Öneri Dergisi, 21, 6, 145-152.
Zmijewski, M. E. (1984). Methodological Issues Related to the Estimation of Financial Distress Prediction Models, Journal of Accounting Research, 22, 59-86.
İNTERNET KAYNAKLARI
Chui, C. W. A. ve Wei, K. C. J. (1997). Book-to-Market, Firm Size, and Turn-of-the-Year Effect:Evidence from Pacific-Basin Emerging Markets. (Erişim tarihi, 25.03.2010) (http://repository.ust.hk/dspace/bitstream/1783.1/2169/1/1_4book.pdf)
Dimitrov, V. ve Jain, P. C. (2006). The Value Relevance of Changes in Financial Leverage. (Erişim tarihi, 10.03.2010) ( http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=708281)
Ege, İ. ve Bayrakdaroğlu, A. (2007a). Küreselleşme Sürecinde İMKB Şirketlerinin Hisse Senedi Getiri Başarılarının Lojistik Regresyon Tekniği İle Analizi”, İnönü Üniversitesi 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi Bildirileri 24-25 Mayıs, Malatya. (Erişim tarihi, 16.03.2010) (http://web.inonu.edu.tr/~eisemp8/bildiri-pdf/ege-bayrakdaroglu.pdf)
Korteweg, A. (2004). Financial Leverage and Expected Stock Returns: Evidence From Pure Exchange Offers. (Erişim tarihi, 22.04.2010) ( http://ssrn.com/abstract=597922)
Muradoğlu, G. ve Sivaprasad, S. (2008). An Emprical Test On Leverage And Stock Returns. (Erişim tarihi, 22.04.2010) (http://ssrn.com/abstract=1031987)
Zivot, E. (2002). Introduction to Computational Finance and Financial Econometrics, Chapter 1Asset Return Calculations, (Erişim tarihi, 11.11.2009) (http://faculty.washington.edu )