Entelektüel sermayenin işletme performansına etkisi: bankacılık sektöründe bir araştırma

Bu çalışmanın amacı, entelektüel sermayenin işletme performansına etkisinin olup olmadığına ilişkin yöneticilerin algılarını tespit etmektir. Araştırma, Türk bankacılık sektöründeki İMKB’ye kote 8 özel sermayeli mevduat bankasının 421 yöneticisi üzerinde anket yöntemiyle yapılmıştır. Araştırma sonucunda insan, yapısal ve müşteri sermayesi unsurlarından oluşan entelektüel sermayenin, bankaların hem subjektif (algılanan) hem de objektif (nicel) performansını olumlu yönde etkilediğinin düşünüldüğü gözlenmiştir. Entelektüel sermaye unsurlarının nicel performansa göre algılanan performansı daha yüksek düzeyde etkilediği gözlenirken, özellikle müşteri ve yapısal sermayenin bankaların subjektif performansını daha olumlu düzeyde etkilediği, objektif performansı ise öncelikli olarak yapısal sermayenin etkilediği gözlenmiştir. Ayrıca yöneticilerin yaşı, yöneticilik tecrübesi, çalışma süresi ve pozisyon değişkenlerine göre entelektüel sermaye unsurlarının algılanışı anlamlı farklılık göstermiştir.

The effect of intellectual capital on business performance: a research in banking sector

Purpose of this study is to find out whether intellectual capital affects banks performance via perception of managers. The research is applied via questionnaire sent to 421 managers of 8 private capital deposit banks in Turkish banking sector that are quoted in IMKB. The result of this research shows that, intellectual capital including human, organizational and customer capital effects both subjective and objective performance in a positive way. Elements of intellectual capital effect subjective performance more than objective performance. While the customer and organizational capital specially effect subjective performance more positively, organizational capital effects first objective performance. Also, according to age, experience, length of employment and position of manager, intellectual capital elements indicate significant differences.

PDF

___

Akal, Z. (1992). İşletmelerde Performans Ölçü ve Denetimi, Ankara: MPM, Yayın No. 473.
Altunışık, R.,Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E., (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı, Sakarya: Sakarya Kitabevi,
Arıkboğa, Şebnem (2003). Entelektüel Sermaye. İstanbul: Derin Yayınları.
Bontis, N. (1998). Intelectual Capital: An Explotary Study that Develops Measures and Models, Management Decision, 36/2, 63-76.
Bontis,N., Keow, W.C., ve Richardson, S. (2000). Intellectual Capital and Business Performance in Malaysian Industries, Journal of Intellectual Capital, 1 (1), 85-100.
Barutçugil, İsmet., (2002). Bilgi Yönetimi. 2.Basım, İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
Bozbura, T. (2004). Measurement and Application of Intellectual Capital in Turkey, Learning Organization, 11 (4/5), 357-367.
Bramhankar, A., Erickson, S. ve Applebee, I.,(2007). Intellectual Capital and Organizational Performance: an Empirical Study of the Pharmaceutical Industry, The Electronic Journal of Knowledge Management, 5 (4), 357-362.
Bukh, P.N. Larsen, N.T, Mouritse, J., (2001). Constructing Intellectual Capital Statement, Skandinavian Journal of Management, 17, 87-108.
Cabrita, M. ve Vaz, J.,(2006). Intellectual Capital and Value Creation: Evidence from the Portoguese Banking Industry, The Electronic Journal of Knowledge Management, 4(1), 11-20.
Chen, M.; Cheng, S. ve Hwang, Y., (2005). An Empirical Investigation of the Relationship Between Intellectual Capital and Firms Market Value and Financial Performance. Journal of Intellectual Capital. 6(2), 159-176.
Çetin, A.,(2005). Entelektüel Sermaye ve Ölçülmesi, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Yıl, Cilt. XX, Sayı, 1. 359-378.
Çıkrıkçı, M. ve Daştan, A.,(2002). “Entelektüel Sermayenin Temel Finansal Tablolar Aracılığıyla Sunulması”, Bankacılar Dergisi, Sayı 43, 18-32.
Dess, G. ve Robinson, R.,(1984). Measuring Organizational Performance in the Absence of Objective Measures: The Case of Privately-held Firm and Conglomerate Business Unit. Strategic Management Journal. Vol.5. s.265-273.
Eren, E ve Akpınar, S.,(2004). Yapısal Sermayenin İşletme Performansı Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması”, Öneri, 6(22), 9-17.
Ghosh, D. veWu, A., (2007). Intellectual Capital and Capital Markets: Addional Evidence, Journal of Intellectual Capital, 8(2), 216-235.
Guthrie, J.,(2001). The Management Measurement and the Reporting of Intellectual Capital, Journal of Intellectual Capital, 2 (1), 27-41.
Huang, C. ve Hsueh, S.,2007. A Study on the Relationship Between Intellectual Capital and Business Performance in the Engineering Consulting Industry: A Path Analysis, Journal of Civil Engineering and Management, Vol. XIII. No.4. 265-271.
İraz, R. ve Özgener, Ş.,2005. Relationship Between Intellectual Capital and Performance in SMEs: A Case of Konya, International Strategic Management Conference, June 23-25, Çanakkale, 447-454.
Küçükkancabaş, S., Akyol, A. ve Ataman, B.,(2006). İlişki Pazarlaması Bileşenlerinin Şirket Performansı Üzerindeki Etkileri: İçecek Sektöründe Uygulamalı Bir Araştırma, MÜ SBE Öneri, 7 (25), 131-139.
Lavie, D. ve Miller, S.R., (2008). Alliance Portfolio Internationalization and Firm Performance, Organization Science, 19(4), July–August., 623–646.
Naktiyok, A., (2004). Entelektüel Sermaye: Yöneticilerin Entelektüel Sermaye Göstergelerinin Faydasına İlişkin Algıları, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:18, Sayı: 1-2, 389-411.
Nunnally, J.C.,(1978). Psychometric Theory, Second Edition, McGraw-Hill, New York.
Roos, J., Roos, G., Edvinsson, L. ve Dragonetti, N.C., (1998). Intellectual Capital: Navigating in the New Business Landscape, New York: New York University Press.
Saruhan, Ş. ve Özdemirci, A.,(2005). Bilim, Felsefe ve Metodoloji, İstanbul: Alkım Yayınları.
Sekaran, U.,(1992). Research Methods for Business: A Skill Building Approach, Second Edition, New York: John Wiley & Sons.
Seleim, A.; Ashour, A. ve Bontis, N. 2004. Intellectual Capital in Egyptian Software Fırms, The Learning Organization, Vol. 11. No. 4/5. 332-346.
Sipahi,Barış. (2005). İşletme PerformansınınÖlçülmesinde EkonomikKatmaDeğer,Öneri. 6(23),Ocak, 107-122.
Sipahi, B., Yurtkoru, E.S. ve Çinko, M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’de Veri Analizi, İstanbul: Beta Yayınları.
Stewart, A. T. (1997). Entelektüel Sermaye, Örgütlerin Yeni Zenginliği. Nurettin Elhüseyni (çev.). İstanbul: MESS Yayınları.
Sullivan, P.H.,(1999). Profiting From Intellectual Capital, Journal of Knowledge Management, 3(2), 133-140.
Sullivan, P.H. (1998). Profiting from Intellectual Capital, New York: John Wiley & Sons, Inc.
Şamiloğlu, Famil.,(2002). Entelektüel Sermaye. Ankara: Gazi Kitabevi.
Şamiloğlu, F. ve Özçınar, F. (2003). Entelektüel Sermayenin Muhasebe ve Finansman Alanlarında Yarattığı Yeniden Yapılanma İhtiyacı”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı.19, 133-140.
Şamiloğlu, Famil.(2006). Entelektüel Sermaye: İMKB’de Hisse Senetleri İşlem Gören Bankalar Üzerine Bir Uygulama”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı.31, 78-89.
Venkatraman, N. ve Ramanujam, V. (1986). Measurement of Business Performance in Strategic Research: A Comprasion of Approaches. Academy of Management Review, 11(4), 801-811.
Yörük, N. ve Erdem, M.S. (2008). Entelektüel Sermaye ve Unsurlarının, İMKB’de İşlem Gören Otomotiv Sektörü Firmalarının Finansal Performansı Üzerine Etkisi, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 22 (2), 397-413.