Türkiye’de cari işlemler açığının sürdürülebilirliğinin zaman serileri analizi ile değerlendirilmesi: 1992-2010 dönemi

Bu çalışmanın amacı, 2008 küresel krizinden sonra Türkiye’de cari işlemler açığının sürdürülebilir olup olmadığını, 1994-2001 krizlerinin neden olduğu yapısal değişmeleri de dikkate alarak tekrar incelemektir. Husted (1992) tarafından geliştirilen dönemlerarası modele dayanan bu çalışmada ihracat ve ithalat arasındaki uzun dönemli ilişki araştırılmıştır. Bu amaçla 1992:1-2010:2 dönemine ait üçer aylık veriler kullanılarak serilerin eşbütünleşme derecesi, genelleştirilmiş Dickey Fuller (ADF) ile Phillips-Perron (PP) birim kök testi ve yapısal kırılmaları içeren Zivot-Andrews birim kök testi yardımıyla incelendikten sonra seriler arasındaki uzun dönemli ilişki Johansen eşbütünleşme yöntemi ile araştırılmıştır. Test sonuçları, cari işlemler açığının Türkiye için düşük bir düzeyde sürdürülebilir olmasına rağmen ihracat ve ithalat arasında uzun dönemli ilişkinin olduğunu göstermiştir.

Assessment of the sustainability of the Turkish current account deficit between 1992 and 2010 by using time series analysis

The main objective of this paper is to examine the sustainability of the Turkish current account deficit after 2008 crisis while considering the structural changes caused by 1994 and 2001 crises. This study is based on Husted’s (1992) intertemporal model and examines the long-run relation between imports and exports. By using Augmented Dickey Fuller (ADF), Phillips-Perron (PP) Unit Root test and the Zivot-Andrews Unit Root test with structural breaks for the quarterly data of 1992:1-2010:2 period, the degree of cointegration of the series is analyzed through Johansen cointegration method. The test results indicate that there is long run relationship between exports and imports despite current account deficits could be sustainable at a low level for Turkey.

PDF

___

Akdiş, M., Peker, O. ve Görmüş, Ş. Is The Turkish Current Account Deficit Sustainable? An Econometric Analysis , http://makdis.pamukkale.edu.tr/Mak22.htm (erişim tarihi 18.12.2010).
Baharumshah,A., Lau, E. ve Fountas, S. (2003). On The Sustainability of CurrenntAccount Deficits: Evidence from Four Asean Countries, Journal of Asean Economics, Vol. 14, 465-487.
Dickey, D. ve Fuller,W. (1981). Likelihood Ratio Statistics forAutoregressive Time Series with a Unit Root, Econometrica, Vol. 49, 1057-1072.
Enders, W. (2004). Applied Econometric Time Series. 2. baskı, Hoobeken, N.J.:J.Wiley, 1-317.
Engle, R. ve Granger, C. (1987). Cointegration and Error-Correction: Represention, Estimation and Testing, Econometrica, Vol. 55, No.2, 251-276.
Ferretti, M. ve Razin, A. (1996a). Current Account Sustainability, Princeton Studies in International Finance, No. 81, 1-67.
Ferretti, M. ve Razin, A. (1996b). Current Account Sustainability: Selected East Asian and Latin American Experiences, National Bureau of Economic Research, Working Paper 5791, 1-63.
Fountas, S. veWu, J. (1999).Are The U.S. CurrentAccount Deficits Really Sustainable? International Economic Journal, Vol. 13, No. 3, 51-58.
Gülcan, Y. ve Önel, G. The Sustainability of Turkish CurrenctAccount Deficits with Structural Breaks, http://fbe.emu.edu.tr/journal/doc/11-12/09.pdf, 1-13, (erişim tarihi 19.12.2010).
Hakkio, C. ve Rush, M. (1991). “Is The Budget Deficit Too Large?”, Economic Inquiry,Vol.29,429-445.
Husted, S. (1992). The Emerging U.S. Current Account Deficit in the 1980s: A Cointegration Analysis, The Review of Economics and Statistics, Vol. 74, No. 1, 159-166.
Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). Maxsimum Likelihood Estimation Inference on Cointegration withApplications to the Demand for Money, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Vol.52, No.2, 169-210.
Kim, B., Min, H., Hwang, Y. ve McDonald, J. (2009). Are Asian Countries’ Current Accounts Sustainable? Deficits, Even When Associated with High Investment, Are Not Costless, Journal of Policy Modeling, No. 31, 163-179.
Matsubayashi, Y. (2005). Are US CurrentAccount Deficits Unsustainable? Testing for the Private and Government Intertemporal Budget Constraint, Japan and the World Economy, Vol:17, 223-237.
Peker, O. (2009). Türkiye’deki Cari Açık Sürdürülebilir mi? Ekonometrik Analiz, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 17, 164-174.
Perron, P. (1989). The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis, Econometrica, Vol. 57, No.2, 1361-1401.
Philips, P. ve Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regressions, Biometrica, Vol.75, No.2, 345-346.
Raybaudi,M., Sola,M. ve Spagnola, F. (2004). Red Signals: Trade Deficits and The CurrentAccount, Economic Letters, Vol. 84. No. 2, 217-223.
Sims, C. (1980). Macroeconomics and Reality, Econometrica, Vol.48, No.1, 1-48.
Susam, B. ve Bakkal, U. (2008). Kriz Süreci Makro Değişkenleri ve 2009 Bütçe Büyüklüklerini Nasıl Etkileyecek?, Maliye Dergisi, S. 155, 72-88.
Togan, S. ve Ersel H. (2005), Current Account Sustainability: The Case of Turkey, AB’ye Katılım Sürecinde Makroekonomik Politikalar Konferansı, Ankara, 6-7 Mayıs 2005.
Wu, J., Chen, L. ve Lee, H. (2001). Are Current Account Deficits Sustainable Evidence from Panel Cointegration, Economic Letters, No.72, 219-224.
Yamak, R. ve Korkmaz, A. (2007). Türk Cari İşlemler Açığı Sürdürülebilir mi?, Ekonometrik Bir Yaklaşım, Bankacılar Dergisi, S. 60, 17-32.
Yücel, F. ve Yanar, R. (2005). Türkiye’de Cari İşlemler Açığı Sürdürülebilir mi? Zaman Serileri Perspektifinden Bir Bakış, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 14, S. 2, 483-492.
Zivot, E. ve Andrews, D. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock and the Unit-Root Hypothesis, Journal of Business Economic Statistics, Vol.10, No. 3, 251-270.