Uzun süre farklı otlatma baskısında bir veya birden fazla hayvan türü ile otlatılan meraların bazı vejetasyon karakteristikleri (Durum çalışması: Zonguldak ili, Türkiye)

Zonguldak ilinde uzun süre bir (BTO; sığır) veya birden fazla (karışık) hayvan türü (KTO; sığır, koyun ve keçi) ile farklı seviyelerde otlatma baskısına maruz kalan meraların değerlendirilmesi için 2015 ve 2016 yıllarında iki çalışma yapılmıştır. Otlatma baskısı muameleleri şu şekilde oluşturulmuştur: büyük baş hayvan birimi (BBHB) ha-1<0.30 (çok düşük, ÇD), 0.31-0.60 (düşük, D), 0.61-0.90 (yüksek, Y) ve 0.91< (çok yüksek, ÇY). Çalı ve otsu türler de dâhil azalıcı, çoğalıcı ve istilacı bitki türleri ve mera durum skorları üzerine otlatma baskısı ve hayvan türü arasındaki etkileşimin etkisi önemli bulunmuştur. Çalı ve otsu türler de dâhil azalıcı, çoğalıcı ve istilacı bitki türleri ve mera durum skorları üzerine otlatma baskısı ve hayvan türü arasındaki etkileşimin etkisi önemli bulunmuştur. Azalıcı türlerin oranı bakımından, D otlatma basınçlı KTO sistemine ve ÇY otlatma basınçlı BTO sistemine ait meralar, diğer otlatma basınçlı sistemlere ait meralardan daha yüksek bir değere sahip olmuştur. BTO sistemine ait meralardaki çalı türlerinin yüzdesi, ÇD otlatma basıncında, ÇY otlatma basıncı ile karşılaştırıldığında daha yüksek bulunmuştur. ÇY otlatma basınçlı KTO sistemine ait meralardaki çalı türlerinin oranı, diğer otlatma basınçlı KTO sistemine ve ÇY otlatma basınçlı BTO sistemine ait meralardakinden daha yüksek bulunmuştur. BTO sistemine ait meralardaki azalıcı ve istilacı türlerin frekansı, KTO sistemindekilerden daha yüksek, çoğalıcı türlerin frekansı ise daha düşük olmuştur. BTO ve KTO sistemlerine ait meralarının mera durum sınıfı sırasıyla “zayıf” ve “orta” olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlar, artan otlatma baskısının hayvanların seçici otlamasını önlediğini ve karışık hayvan türleri ile otlatma sisteminin yabancı otların kontrolü açısından daha etkili olabileceğini göstermiştir.

Some vegetation characteristics of rangelands subjected to different grazing pressures with single- or multi-species of animals for a long time (A case of Zonguldak province, Turkey)

Two studies were carried out to evaluate the rangelands subjected to grazing pressures (GP) at different levels with single (SSG, cattle) - or multi (MSG, cattle, sheep and goats)-grazing animals species (GAS) for a long time in Zonguldak province, Turkey. These studies were done in 2015 and 2016 years. The GP treatment was classified as <0.30 (very low, VL), 0.31 to 0.60 (low, L), 0.61 to 0.90 (high, H) and 0.91< (very high, VH) livestock unit (LU) ha-1. The percentages of decreaser, increaser and invader range plant species, including shrub and herbaceous species and rangeland condition score interacted among the GP and GAS treatments. The percentages of decreaser species in the MSG communities under the L level and in the SSG communities under the VH level were higher compared to other treatments. The rate of shrub species in the VL rangeland subjected to SSG was higher than that in the VH rangeland. The rate of shrub species in VH range subjected to MSG was higher than that in other ranges subjected to MSG and in VH range subjected to SSG. The frequencies of decreaser and invader species of SSG were higher than that of MSG, but the frequency of increaser species was lower than that of MSG. The range condition class for the SSG and MSG rangelands were “poor” and “fair”, respectively. These results indicate that increasing GP prevents animals from grazing selectively and the MSG system can contribute to the control of weeds.

Keywords:

Grazing livestock, Overgrazing, Range condition Response to grazing, Stocking rate,

PDF

___

Ahmed, H.M., Tessema, Z.K., Tolera, A., Korecha, D., 2017. Rangeland water requirement satisfaction index under rainfall variability and predicting future rainfall scenarios: implication for availability of feed resources. Ecological Processes, 6:25. doi:10.1186/s13717-017-0092-6.
Alay, F., İspirli, K., Uzun, F., Çınar, S., Aydın, İ., Çankaya, N., 2016. Uzun süreli serbest otlatmanın doğal meralar üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33:116-124. doi:10.13002 /jafag929
Allred, B.W., Fuhlendorf, S.D., Smeins, F.E., Taylor, C.A., 2012. Herbivore species and grazing intensity regulate community composition and an encroaching woody plant in semi-arid rangeland. Basic and Applied Ecology, 13:149-158. doi:10.1016/j.baae.2012.02.007.
Alexander, J.M., Lembrechts, J.J., Cavieres, L.A., Daehler, C., Haider, S., Kueffer, C., Liu, G., McDougall, K., Milbau, A., Pauchard, A, Rew, L.J., Seipel, T., 2016. Plant invasions into mountains and alpine ecosystems:current status and future challenges. Alpine Botany, 126: 89-103. doi:10.1007/s00035-016-0172-8.
Animut, G., Goetsch, A.L., Aiken, G.E., Puchala, R., Detweiler, G., Krehbiel, C.R., Merkel, R.C., Sahlu, T., Dawson, L.J., Johnson, Z.B., Gipson, T.A., 2005. Performance and forage selectivity of sheep and goats cograzing grass/forb pastures at three stocking rates. Small Ruminant Research, 59:203-215. doi:10.1016/ j.smallrumres.2005.05.015.
Asmare, B., 2018. Ecological and socio-economic implications of free grazing in Ethiopia: A review. Journal of Agriculture and Environmental Sciences, 3:76-95.
Aydın, İ., Uzun, F., Algan, D., 2015. Yield and nutritive values of some wild annual medic species collected from different geographical location (In Turkish). Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 30: 275-280. doi: 10.7161/ anajas.2015.30.3.275-280.
Aydın, İ., Ocak N., Göreceli kaba yem kalitesi (RFQ) kriterine göre, mera bitkileri için kalite indeksi geliştirilmesi üzerine araştırmalar. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), TOVAG-214O228, Kesin Sonuç Raporu, 138 s, Samsun.
Batchelor, J.L., Ripple, W.J., Wilson, T.M., Painter, L.E., 2015. Restoration of riparian areas following the removal of cattle in the northwestern Great Basin. Environmental Management, 55: 930-942. doi: 10.1007/s00267-014- 0436-2.
Baumont, R., Ginane, C., Garcia, F., Carrere, P., 2005. How herbivores optimise diet quality and intake in heterogeneous pastures, and the consequences for vegetative dynamics. In: Pastoral systems in marginal environments. 20th International Grassland Congress, 39- 50, 3-6 July, Glasgow, Scotland.
Benavides, R., Celaya, R., Ferreira, L.M.M., Jáuregui, B.M., García, U., Osoro, K., 2009. Grazing behaviour of domestic ruminants according to flock type and subsequent vegetation changes on partially improved heath lands. Spanish Journal of Agricultural Research, 7: 417-430. doi:10.5424/sjar/2009072-432.
Bremm, C., Carvalho, P.C., Fonseca, L., Amaral, G.A., Mezzalira, J.C., Perez, N.B., Nabinger, C., Laca, E.A. 2016. Diet switching by mammalian herbivores in response to exotic grass invasion. PloS one, 11(2), e0150167. doi: 10.1371/journal.pone.0150167
Carter, J.G., 2008. Updating the animal unit month. Western Watersheds Project, Hailey, Idaho. 7p.
Cheng, Y., Tsubo, M., Itoa, T.Y., Nishihara, E., Shinoda, M., 2011. Impact of rainfall variability and grazing pressure on plant diversity. Journal of Arid Environments, 75:471– 476. doi:10.1016/j.jaridenv. 2010.12.019.
Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., İnal, İ., Yücel, C., Avağ, A., 2014. Hatay ili Kırıkhan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31:52-60.
Dyksterhuis, E.J., 1949. Condition and management of range land based on quantitative ecology. Journal of Range Management, 2:104-115.
Erkovan, Ş., Güllap, M.K., Erkovan, H.İ., Koç, A., 2016. Farklı cins hayvan ile otlatılan meraların sağlık ve ekolojik alan sınıflaması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(Özel Sayı-2):174-178.
Evans, R.A., Love, R.M., 1957. The step-point method of sampling-A practical tool in range research. Journal of Range Management, 10:208-212.
Ferreira, L. M. M., Celaya, R., Benavides, R., Jáuregui, B. M., García, U., Santos, A. S., García, R.R., Rodrigues, M.A.M., Osoro, K., 2013. Foraging behaviour of domestic herbivore species grazing on heathlands associated with improved pasture areas. Livestock Science, 155(2-3), 373- 383. doi:10.1016/ j.livsci.2013.05.007.
Gemedo-Dalle, T., Maass, B.L., Isselstein, J., 2006. Rangeland condition and trend in the semi-arid Borana lowlands, Southern Oromia, Ethiopia. African Journal of Range and Forage Science, 23:49-58. doi:10.2989/ 10220110609485886.
Gökkuş, A., Koç, A., Çomaklı, B., 2000. Çayır-Mer’a Uygulama Kılavuzu. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 142, 139s, Erzurum.
Haftay, H., Yayneshet, T., Animut, G., Treydte, A.C., 2013. Rangeland vegetation responses to traditional enclosure management in eastern Ethiopia. The Rangeland Journal, 35:29-36. doi.org/10.1071/RJ12054
Hussain, F., Durrani, M.J., 2009. Seasonal availability, palatability and animal preferences of forage plants in Harboi arid range land, Kalat, Pakistan. Pakistan Journal of Botany, 41:539-554.
Holechek, J.L., Pieper, R.D., Herbel, C.H., 2011. Range Management: Principles and Practices. 6th ed. Prentice Hall. Upper Saddle River, New Jersey. 444 p.
İspirli, K., Uzun, F., Alay, F., Çankaya, N., 2016. Impacts of livestock grazing and topography on vegetation cover and structure in natural rangelands (in Turkish), Turkish Journal of Agricultural Research, 3:14-22. doi: 10.19159/tutad.76350.
Kemp, P.D., Kenyon, P.R., Morris, S.T., 2010. The use of legume and herb forage species to create high performance pastures for sheep and cattle grazing systems. Revista Brasileira de Zootecnia, 39:169-174. doi: 10.1590/S1516- 35982010001300019.
Khojasteh, F., Chahouki, M.A.Z., Azarnivand, H., Kikvidze, Z., 2013. Life form and preference can drive spatial relationships among plant species in semi-arid rangelands of middle Iran. The Rangeland Journal, 35, 63-69. doi:10.1071/RJ12052.
Koç, A., Gökkuş, A., Altın, M., 2003. Comparison of worldwidely used methods in definition of range condition and a suggestion for Turkey. Proceeding 5th Field Crop Congress, 36-42, 13-17 Oct., Diyarbakır, Turkey.
Koç, A., İleri O., 2016. Sığır veya koyun ile otlatılan Eskişehir ovası taban meralarının bitki örtülerinin karşılaştırılması. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(Özel Sayı-2):179-184.
Koc, A., Kadioglu, S., 2012. Some vegetation characteristics of an upland rangeland in Eastern Anatolia. Dry Grasslands of Europe: Grazing and Ecosystem Services. Proceedings of 9th European Dry Grassland Meeting (EDGM), 19-23 May, Prespa, Greece.
Mganga, K.Z., Musimba, N.K.R., Nyariki, D.M., Nyangito, M.M., Mwang'ombe, A.W., 2015. The choice of grass species to combat desertification in semi‐arid Kenyan rangelands is greatly influenced by their forage value for livestock. Grass and Forage Science, 70:161-167. doi.org/10.1111/gfs.12089.
Nampanzira, D.K., Kabasa, J.D., Nalule, S.A., Nakalembe, I., Tabuti, J.R.S. 2015. Characterization of the goat feeding system among rural small holder farmers in the semi-arid regions of Uganda. SpringerPlus, 4(1), 188. doi 10.1186/s40064-015-0961-3.
Ocak, N., Çam, M.A., Kuran, M., 2006. The Influence of preand post-mating protein supplementation on reproductive performance in ewes maintained on rangeland. Small Ruminant Research, 64:16-21. doi:10.1016/ j.smallrumres.2005.03.012.
Ouédraogo-Koné, S., Kaboré-Zoungrana, C.Y., Ledin, I., 2006. Behaviour of goats, sheep and cattle on natural pasture in the sub-humid zone of West Africa. Livestock Science, 105:244-252. doi:10.1016/ j.livsci. 2006.06.010.
Read, C.F., Duncan, D.H., Vesk, P.A., Elith, J., 2011. Surprisingly fast recovery of biological soil crusts following livestock removal in southern Australia. Journal of Vegetation Science, 22, 905-916. doi: 10.1111/j.1654- 1103.2011.01296.x.
Pullanagari, R., Kereszturi, G., & Yule, I. (2018). Integrating airborne hyperspectral, topographic, and soil data for estimating pasture quality using recursive feature elimination with random forest regression. Remote Sensing, 10(7),1117. doi.org/10.3390/rs10071117.
Reis, M. Şen, N., 2017. The piosphere effects of livestock grazing on rangeland vegetation in Ahir mountain of Kahramanmaras region. Journal of Agricultural Sciences, 23:260-267. doi:10.15232/S1080-7446(15)30661-6.
Seydoşoğlu, S., Kökten, K., Sevilmiş, U., 2018. Basic vegetation characteristics of village pastures connected to Mardin province and its provinces. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences, 5:406-413.
Shakhane, L.M., Scott, J.M., Hinch, G.N., Mackay, D.F., Lord, C., 2013. Estimating the balance between pasture feed supply and demand of grazing livestock in a farmlet experiment. Animal Production Science, 53: 711-726. doi:10.1071/AN12453.
SPSS, 2012. IBM Corp. Released 2012. IBM SPSS Statistics for Windows, Version 21.0. Armonk, NY, USA: IBM Corp.
Tallowin, J.R.B., Rook, A.J., Rutter, S.M., 2005. Impact of grazing management on biodiversity in grasslands. Animal Science, 81:193-198. doi:10.1079/ASC50780193.
TSMS, 2017. Meteorology office records for provinces and cities of Turkey. Turkish State Meteorological Service. http://www.meteror.gov.tr (Accessed: 25 February, 2018).
TUIK, 2017. Turkish Statistical Institute. http://www.tuik.gov.tr (Accessed: 25 February, 2018).
Utsumi, S.A., Cibils, A.F., Estell, R.E., Baker, T.T., Walker, J.W., 2010. One-seed juniper sapling use by goats in relation to stocking density and mixed grazing with sheep. Rangeland Ecology & Management, 63:373-386. doi: 10.2111/08-215.1.
Uzun, F., Alay, F., İspirli, K.., 2016. Some properties of rangelands in Bartin province (in Turkish). Turkish Journal of Agricultural Research, 3: 174-183. doi:10.19159/tutad.54652.
Uzun, F., Garipoğlu, A.V., Dönmez, H.B., 2015. Mera yabancı otlarının kontrolünde keçilerin kullanımı. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 1:40-50.
Uzun, F., Ocak, N., 2018. Soil preferences, neighbor plants and feed values of birdsfoot trefoil (Lotus corniculatus L.) and narrowleaf birdsfoot trefoil (Lotus tenuis Waldst. & Kit.) grown in natural flora (in Turkhis). Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 33: 37-42. Derg. doi: 10.7161/omuanajas.309644.
Ünal, S., Mutlu, Z., Urla, Ö., Yıldız, H., Aydoğdu, M., Şahin, B. Aslan, S. 2014. Improvement possibilities and effects of vegetation subjected to long-term heavy grazing in the steppe rangelands of Sivas. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 23: 22-30.
Yavuz, T., Sürmen, M., Töngel, M.Ö., Avağ, A., Özaydın, K. Yıldız, H. 2012. Amasya mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5:181-185.