Mustafa GÜLER, Tekin KARA, Mahmut DOK

Orta Karadeniz Bölgesinde potansiyel kanola (Brassica napus L.) üretim alanlarının belirlenmesinde coğrafi bilgi sistemleri (CBS) tekniklerinin kullanımı

Bu çalışmada, ticari değeri yüksek bir bitki olan kanola (Brassica napus L.) üretim alanlarının CBS tekniğiyle belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışma alanı olarak Orta Karadeniz Bölgesi (Samsun, Amasya ve Tokat) seçilmiştir. Potansiyel kanola üretim alanlarının belirlenmesinde bitki isteklerinden sıcaklık, yağış, yükseklik ve toprak özellikleri gibi elde edilebilen veriler CBS ortamında hazırlanarak analiz edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde üst üste serme (overlay) gibi CBS fonksiyonlarından yararlanılmıştır. Samsun ilinde 174 522 ha, Amasya ilinde 88 573 ha ve Tokat ilinde 76 679 ha 've toplam 339 774 ha alanın potansiyel olarak kanola üretimi yapılabilecek alanlar olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Orta Karadeniz Bölgesi, kolza tohumu, Brassica napus, coğrafi bilgi sistemleri, yetişme yeri faktörleri, bitki yetiştirme sistemleri, Türkiye, sanayi bitkileri

Using geographic information systems (GIS) techniques to determine potential rapeseed (Brassica napus L.) production area in Middle Black Sea Region

The aim of this research was to find out total production area for rapeseed crop (Brassica napus L.) by using GIS techniques. Study area was Middle Black Sea Region (Samsun, Amasya and Tokat). For the determine potantial rapeseed production areas some climatological data such as temperature, precipitation, elevation and soil data were used to analyse. Overlay GIS technique used for analyse data. According to results, rapeseed could be produced total 339 774 ha areas in Middle Black Sea region such as Samsun 174 522 ha, Amasya 88 573 ha and Tokat 76 679 ha.

Keywords:

Central Black Sea Region, rapeseed, Brassica napus, geographical information systems, site factors, cropping systems, Turkey, industrial crops,

PDF

___

Algan, N., 1990. "Kanola Tarımında Çeşit Sorunu ve Agroteknik Yöntemler", TOKB Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Menemen, İzmir.
Almond, J.A., Dawkins, T.C.K. and Askew, M.F., 1986. Aspects of crop husbandry. In;Scarisbrick, D.D. and Daniels, R.W. (eds) Oilseed Rape. Collins, London, pp. 127-175.
Bhan, S.K., Saha, S.K., Pande, L.M. and Prasad, J., 1997. Use of remote Sensing and GIS Technology in Sustainable Agricultural Management and Development, India Institite of Remote Sensing, India.
DMİ, 1989. Türkiye Klima Atlası, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Yayını (DMİGM), Ankara.
Dok, M., 2003. Orta Karadeniz Bölgesinde Kanola İçin En Uygun Ekim Zamanı, Gübre, Sıklık ve Tohum Miktarının Belirlenmesi, (2003 Yılı Sonuç Raporu). Samsun
FAO, 1996. Agroecological Zoning- Guidelines, FAO Soil Bulletin 73, Roma. Gizlenci, Ş. ve Dok, M., 2001. Kolza ve Kolza Tarımı (Hizmet İçi Eğitim Notları), Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Samsun.
Gizlenci, Ş. ve Dok, M., 2003. Ham Yağ Açığına Çare "Kanola", Ekin Dergisi, Yıl:7, Sayı: 23, Ankara.
İnan, İ.H. ve Gaytancıoğlu, O., 1996. Türkiye'de Ayçiçeği Tarımı ve Bitkisel Yağ Sanayiinin Ekonomik Yapısı, T.Ü. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Tekirdağ.
İpkin, S. ve Üras, A., 1990. Kışlık Kanola Araştırmaları Projesi Enstitü Raporu, Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Antalya.
Kalogirou, S., 2002. Expert Systems and GIS: An Aplication of Land Suitability Evaluation; Computers, Environment and Urban Systems, 26: 89-112.
Özdemir, N., 1997. Toprak ve Su Koruma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Notu: 22, 235 s.
Shahidi, F., 1990. Rapeseed and Canola ;Globai Production and Distibution Chapter I, Grain
Silva, A.C. and Blanco, J.L., 2003. Evaluating Biophysical Variables to identify Suitable Areas for Oat in Central Mexico: A Multi-Criteria and GIS Aproach, Agriculture, Ecosystems and Environment, 95:371 -377.
Süzer, S., 1999. Kanola Tarımı, Edirne Tarım Dergisi, Sayı: 12.
TOPRAKSU, 1984. Samsun İli Arazi Varlığı, Tanm Orman ve Köyişleri Bakanlığı, TOPRAKSU Genel Müdürlüğü Yayınları, Yayın No:784, Ankara.
Yıldırım, H., Özel, M.E., Alparslan, E., Aydöner, C, Elitaş, S., Divan, N.J., Dağcı, M., Dönertaş, A.J., Katarov, R., Gürbüz, Y.G., Öztürk, Y.B. ve Erkan, B., 1999. Tarım Alanlarının Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Teknolojileriyle Değerlendirilmesi ve Bu Çalışmalara Örnekler, Karadeniz Bölgesinde Tarımsal Üretim ve Pazarlama Sempozyumu, Samsun.