Lilyum zambaklarında (lilium sp.) farklı yetiştirme ortamlarının yavru soğan oluşumu ve gelişimi üzerine etkisi

Lilium sp. yetiştiriciliğinde soğan üretimi çoğunlukla toprakta yapılmakla birlikte, toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri, hastalık ve zararlılar nedeni ile üretimde sorunlar yaşanmaktadır. Bununla birlikte, toprak özellikleri bir lilyum soğanının çiçek oluşturacak iriliğe ulaşma süresini de olumsuz etkileyebilmektedir. Söz konusu sorunların çözümü amacı ile bu araştırmada toprağa alternatif farklı yetiştirme ortamlarının yavru soğan oluşumu ve gelişimi üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Deneme 2011 yılı ilkbahar döneminde yürütülmüş ve Lilium LA hybrids "Ceb Dazzle" çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada;(1) kestane kabuğu + perlit, (2) yerfıstığı kabuğu + perlit, (3) kum + yerfıstığı kabuğu, (4) perlit, (5) kestane kabuğu+kum, (6) bahçe toprağı+ahır gübresi+torf (kontrol), (7) torf+kum, (8) hindistan cevizi kabuğu, (9) volkanik curuf olmak üzere farklı yetiştirme ortamları deneme konularını oluşturmuştur. Lilyum bitkileri 60 L hacimli plastik kasalar içerisine doldurulan yetiştirme ortamlarında yetiştirilmiştir. Denemede soğan gelişme özelliklerinin belirlenmesi amacıyla ana soğanda ve bitki gövdesi üzerinde oluşan köklerin özellikleri incelenmiş, yavru soğan oluşumu ve gelişimine ilişkin özelliklerin belirlenmesi amacıyla ise ana soğanda ve bitki gövdesi üzerinde gelişen yavru soğan sayısı, ağırlığı, en ve boy değerleri belirlenmiştir. Araştırma sonucunda; ana soğanlar üzerinde yavru soğan oluşumu görülmezken gövde üzerinde yavru soğan oluşumu gözlenmiş ve incelenmiştir. En fazla yavru soğan oluşumu 17.5 adet/soğan ile yer fıstığı kabuğu+kum yetiştirme ortamında yetiştirilen soğanlarda elde edilmiştir. Yavru soğan ortalama ağırlığı, en ve boy değerleri açısından en iyi gelişimlerin yerfıstığı kabuğu+kum (12.387 g, 14.34 mm en, 14.54 mm boy) ve torf+kum (8.983 g, 13.31 mm en ve 14.42 mm boy) yetiştirme ortamından elde edildiği belirlenmiştir.

Effects of different substrates on formation and development of bulblets in Lilium sp.

Although lilium sp. bulb growth has been mostly performed in soil, there are problems in production of bulbs because of physical and chemical properties of soil, diseases and pests. Properties of soil also effects time of formation of suitable bulb size to form flowers in lilium bulb. In this study it was aimed to determine the effects of different alternative substrates on bulblet formation and development to sole the probles on propagation of new bulblets in Lilium.Study was performed in spring, 2011 and Lilium LA hybrids cv. “Ceb Dazzle” was used. In this study, (1) chestnut shell + perlite, (2)peanut shell + perlite, (3)sand + peanut shell, (4) perlit, (5) chestnut shell + sand, (6) soil + organic manure + peat (control), (7) peat + sand, (8) cocopeat, (9) volcanic tuff were used as substrates. Lilium plants were grown in 60 L volumed plastic boxes filled with substrates. In order to determine the properties of bulb development, roots which are formed on bulbs and stems were analyzed. And in order to determine the formation and development of bulblets, bulblets formed in mother bulb and plant stem were analyzed in terms of number of bulbs, weight, length and height.As a result of this research, instead of there weren’t any bulblet formation on the mother bulbs, it was observed that there is bulblet formation on plant stems and they were analized. The highest number of bulblet formation was obtained in Sand+Peanut Shell substrat mix with the 17.5 number/bulb. It is determined that, the best results in terms of average weight, lenght and height diameter of bulblets, were obtained on Sand+Peanut Shell (12.387 g,14.34 mm lenght, 14.54 mm height) and Peat+Sand (8.983 g, 13.31 mm lenght ve 14.42 mm height) substrats.

Keywords:

Lilium, Bulblets, Substrat Chestnut shell, Chestnut shell,

PDF

___

Bhandari N.S., Srivastava R., 2016. Assessment of growing media on vegetative, flowering and vase life characteristics of Lilium (Lilium longiflorum) cvs. Bach and Pavia in the foothills of himalayas. Journal of Applied Biotechnology, ISSN 2327-0640 2016, Vol. 4, No.1.
Buschman J .C.M., 2004. Production of bulbs and bulb cut flowers in the world present and future. IXth International Symposium on FlowerBulbs, 19-22 April 2004.
Chase A.R., 2005. Rhizoctonia diseases on ornamentals. Leaders, Horticulture, 1(1): 1-4.
Gümrükçü, E., Gölükcü, Ş.B., 2005. Süs bitkilerinde görülen fungal ve bakteriyel hastalıklar. Derim-Batı Akdeniz Agric. Res. Inst. ISSN 1300 3496, 22 (2):10-19, Antalya.
Grassotti, A., Nesi, B., Maletta, M., Magnani, G., 2003. Effects of growing media and planting time on lily hybrids in soillessculture. Acta Horticulturae, 609: 395-399.
Hahn, E., Jeon, N., Paek, K., 2001. Culture method and growing medium affect growth and flower quality of several gerbera cultivars. Acta Horticulturae, 548: 385-391.
Kahraman, Ö., 2015. Farklı yetiştirme ortamlarının toros kardeleni (Galanthus elwesii Hook.)’nin soğan performansı üzerine etkileri. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. (COMU J. Agric. Fac.) 3(1): 109–114.
Karagüzel, Ö., Aydınşakir, K., Kaya, A.S., 2007. Dünyada ve Türkiye’de çiçek soğanları sektörünün durumu. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Antalya.
Klasman, R., Moreira, D., Benedetto, A., 2002. Cultivation of asiatichybrids of lilium sp. in three different substrates. Catedra de Floricultura, Facultad de Agronomia (U.B.A.), Volume: 22, Issue: 1, pp. 79-83. Av. San Martin 4453 (1417), Buenos Aires, Argentina.
Koca, N., 2013. Bazı organik gübrelerin tohumdan baş soğan (Allium cepa L.) üretiminde verim ve kaliteye etkileri. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Lippert, L.F., Legg, P.D., 1972. Appearance and quality characters in musk melon fruit valved by a ten cultivars dralled cross. J. Am. Soc. Hort. Sci. 97(1): 84-87
Maloupa, E., Khelifi, S., Zervaki, D., 1999. Effect of growing media on the production and quality of two rose varieties. ISHS Acta Horticulturae 548: International Symposium on Growing Media and Hydroponics. DOI: 10.17660/ActaHortic.2001.548.7
Maloupa, E., Gerasopoulos, D., 1997. Quality production of four cut gerberas in a hydroponic system of four substrates. ISHS Symposium on Greenhouse Management for Better Yield and Quality in Mild Climates, Antalya 3-5 Nov.,1997.
Miller, R.O., 1998. Lilium (in Ball Red Book, ed. by V. Ball), 16th edition. 335 North River Street, Batavia, Illinois, 60510, USA.
Minuto, G., Accati, E., 1995. Cut flower carnations, cultivation on perlit. Culture- protette, 24:113-116.
Nikrazm, R., Ajirlou, A.S., Khaligy, A., Tabatabaei, S.J., 2011. Effects of different media on vegetative growth of two Lilium cultivars in soilless culture. J. Sci. &Technol. Green house Culture, Vol. 2, No. 6, Isfahan Univ. Technol.,Isf., Iran.
Özzambak, E., Zeybekoğlu, E., 2004. Serada topraksız gerbera yetiştiriciliği ve bazı yetiştirme ortamlarının karşılaştırılması. İzmir Ticaret Odası Yayın No:140, İzmir.
Schwarz, M., 1995. Soilless culture management. Advanced Series in Agricultural Sciences 24, Jerusalem, Israel.
Seyedi, N., Mohammadi Torkashv, A., Allahyari, M.S., 2012. The Impact of perlite and cocopeat as the growth media on lilium. Asian Journal of Experimental 3(3): 502-505.
Şirin, U., 2010. Süs bitkileri yetiştiriciliği ders notları. Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü. Aydın.
Şirin, U., 2011. Determining the effects of Trichoderma harzianum and some mycorrhizal fungi on plant growth and against Rhizoctania solani Kühn in Lilium under in vivo conditions. African Journal of Biotechnology, 10(67): 15142-15150.
Treder, J., 2008. The effects of cocopet and fertilization on the groth and flowering of oriental lily ’Star Gazer’. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research, 16: 361-370.
Tribulato, A., Noto, G., Argento, S., 2003. Soilless culture on quality production in lily. Dipartiment odi Orto Floro Arbori coltura e Tecnologie Agroalimentari (DOFATA), University of Catania, ViaValdisavoia, 5 - 95123 Catania, Italy. Acta Horticulturae, 2 (614): 749-754.
TUİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu Verileri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 Erişim tarihi: 21.11.2016.
Yıldırım, M., Kahraman, Ö., Akçal, A., 2015. Farklı yetiştirme ortamları ve kısıtlı su uygulamalarının kardelen soğan gelişimi üzerine etkileri. Bahçe özel sayı; VII Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri- Cilt II: Sebzecilik Bağcılık- Süs Bitkileri